XÁC ĐỊNH KHÁNG NGUYÊN C CỦA HỆ NHÓM MÁU Rh
(Kỹ thuật ống nghiệm)
Determination C antigen of Rh system
NGUYÊN LÝ
Kỹ thuật xác định kháng nguyên C của hệ nhóm máu Rh được dựa trên nguyên lý của phản ứng ngưng kết. Anti C loại IgM sẽ gây ngưng kết trực tiếp hồng cầu của những cá thể mang kháng nguyên C [1], [2].
CHỈ ĐỊNH
Xác định kháng nguyên C của hệ Rh được chỉ định trong những trường hợp sau:
Xét nghiệm cho người bệnh;
Xét nghiệm cho người hiến máu; Xét nghiệm để xây dựng panel hồng cầu, lực lượng hiến máu dự bị và xây dựng ngân hàng người hiến máu có nhóm máu hiếm.
Xét nghiệm cho các nghiên cứu về hằng số và nhân chủng học.
CHỐNG CHỈ ĐỊNH
Không có chống chỉ định.
CHUẨN BỊ
Người thực hiện
Bác sĩ, cử nhân, kỹ thuật viên, điều dưỡng trung học.
Phương tiện – Hóa chất
Trang thiết bị
Kính hiển vi; Bình cách thủy; Tủ lạnh. Máy ly tâm thường có số vòng chính xác;
Dụng cụ
Ống nghiệm thuỷ tinh: 12x75mm; Giá cắm ống nghiệm; Khay men hình chữ nhật: 25×30 cm; Cốc thuỷ tinh có mỏ loại 500 ml; Bút marker; Pipet nhựa.
Thuốc thử và hoá chất
Thuốc thử anti C loại IgM; Nước muối sinh lý 0,9%; Nước cất…
Mẫu máu để xác định kháng nguyên C của hệ Rh
Gồm một ống máu tĩnh mạch đã được chống đông bằng EDTA: 2 ml.
Vật tư tiêu hao
Sổ ghi kết quả; Phiếu xét nghiệm định nhóm máu; Mũ giấy; Khẩu trang; Găng tay; Quần áo công tác.
Thời gian làm xét nghiệm: 60 phút
CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH
Chuẩn bị đầy dụng cụ, hoá chất, sinh phẩm, trang thiết bị trước khi làm xét nghiệm. Trên ống nghiệm được đánh số hoặc ghi nhãn đầy đủ thông tin của người cần xác định kháng nguyên C.
Nhận mẫu máu và phiếu yêu cầu xác định kháng nguyên C: Kiểm tra và đối chiếu các thông tin trên mẫu máu với phiếu yêu cầu xét nghiệm; Kiểm tra về số lượng và chất lượng mẫu máu.
Tiến hành xác định kháng nguyên C của hệ nhóm máu Rh [2]
Bước 1: Chuẩn bị hồng cầu cần xác định kháng nguyên C 5% (1thể tích hồng cầu khối và 19 thể tích NaCl 0,9%);
Bước 2: Nhỏ 1 giọt thuốc thử anti C loại IgM vào ống nghiệm đã chuẩn bị ở trên;
Bước 3: Thêm 1 giọt hồng cầu 5% của người cần xác định kháng nguyên C vào ống nghiệm trên;
Bước 4: Trộn đều, ly tâm 1000 vòng trong 20 giây.
Bước 5: Đọc kết quả và ghi lại mức độ ngưng kết.
NHẬN ĐỊNH KẾT QUẢ
Phản ứng ngưng kết: Có kháng nguyên C trên hồng cầu.
Phản ứng không ngưng kết: Không có kháng nguyên C trên hồng cầu.
Những điểm cần chú ý khi làm xét nghiệm:
Thực hiện kiểm chứng theo quy định của thông tư 26/ 2013/TT – BYT về Hướng dẫn hoạt động truyền máu [3].
Hướng dẫn sử dụng anti C loại IgM.
Thực hiện kỹ thuật xác định kháng nguyên C sớm sau khi lấy mẫu máu.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Geoff Daniels and Imelda Bromilow (2009), Essential Guide to Blood Groups, Blackwell.
Hướng dẫn sử dụng anti C loại IgM.
2. Thông tư 26/2013/TT – BYT đã được ban hành ngày 16/9/2013 về Hướng dẫn hoạt động truyền máu.
