Đại cương
Rò quanh hậu môn là tình trạng viêm tạo đường thông giữa ống hậu môn và da quanh hậu môn, ảnh hưởng rất lớn đến sinh hoạt và thường phải phẫu thuật nhiều lần do tái phát. Để có chiến lược phẫu thuật tốt nhất và tránh tái phát, người ta cần có thông tin giải phẫu chính xác về vị trí đường rò và các cấu trúc khung chậu bị ảnh hưởng. Hiện nay chụp cộng hưởng từ từ lực cao (từ 1.5T) là phương pháp tốt nhất cung cấp thông tin chính xác về giải phẫu ống hậu môn, phức hợp cơ thắt, và các liên quan của rò với các cấu trúc sàn chậu và mặt phẳng của cơ nâng hậu môn.
Chỉ định và chống chỉ định
Chỉ định
Tìm và đánh giá đường rò nguyên phát hoặc áp xe
Tìm và đánh giá đường rò thứ phát
Đánh giá liên quan đường rò với các cấu trúc sàn chậu đặc biệt là các cơ thắt hậu môn.
Chống chỉ định
Chống chỉ định tuyệt đối:
Người bệnh mang các thiết bị điện tử như: máy điều hóa nhịp tim, máy chống rung, cấy ghép ốc tai, thiết bị bơm thuốc tự động dưới da, Neurostimulator…
Các kẹp phẫu thuật bằng kim loại nội sọ, hốc mắt, mạch máu
Người bệnh nặng cần có thiết bị hồi sức cạnh người
Chống chỉ định tương đối:
Kẹp phẫu thuật bằng kim loại >6 tháng
Người bệnh sợ bóng tối hay sợ cô độc
Chuẩn bị
Người thực hiện
Bác sỹ chuyên khoa
Kỹ thuật viên điện quang
Điều dưỡng
Phương tiện
Máy chụp mạch cộng hưởng từ 1 Testla trở lên
Phim, máy in phim, hệ thống lưu trữ hình ảnh
Thuốc
Thuốc an thần
Thuốc đối quang từ
Thuốc sát trùng da, niêm mạc.
Vật tư y tế thông thường
Kim luồn chọc tĩnh mạch 18G
Bơm tiêm 10ml
Nước cất hoặc nước muối sinh lý
Găng tay, bông, gạc, băng dính vô trùng.
Hộp thuốc và dụng cụ cấp cứu tai biến thuốc đối quang.
Người bệnh
Không cần nhịn ăn.
Người bệnh được giải thích kỹ về thủ thuật để phổi hợp tốt với thầy thuốc.
Kiểm tra các chống chỉ định
Hướng dẫn người bệnh thay quần áo của phòng chụp CHT và tháo bỏ các vật dụng chống chỉ định.
Có giấy yêu cầu chụp của bác sỹ lâm sàng với chẩn đoán rõ ràng hoặc có hồ sơ bệnh án đầy đủ (nếu cần)
Cách thức tiến hành
Đặt người bệnh
Người bệnh được nằm ngửa trên bàn chụp
Lựa chọn và định vị cuộn thu tín hiệu
Di chuyển bàn chụp vào vùng từ trường của máy và định vị vùng chụp
Kỹ thuật
Chụp định vị
Thực hiện chụp không tiêm thuốc đối quang từ các chuỗi xung T1W FSE ngang – chếch, T2W FSE ngang-chếch hoặc chuỗi xung T2W ba chiều và chuỗi xung STIR.
Chụp có tiêm thuốc đối quang từ các chuỗi xung T1W xóa mỡ. Liều thuốc đối quang từ 0,1 mmol Gadolinium/ kg cân n ng, tốc độ tiêm 2ml/giây.
Kỹ thuật viên in phim, chuyển hình ảnh sang trạm làm việc (workstation) của bác sỹ
Bác sỹ phân tích hình ảnh và chẩn đoán
Nhận định kết quả
Hiện hình rõ các cấu trúc thành ống hậu môn
Phát hiện rõ đường rò, đường đi của nó và thâm nhiễm viêm xung quanh đường rò, ổ áp – xe…
Tai biến và xử trí
Sợ hãi, kích động: động viên, an ủi người bệnh
Quá lo lắng, sợ hãi: có thể cho thuốc an thần với sự theo dõi của bác sỹ gây mê.
Tai biến liên quan đến thuốc đối quang: xem thêm quy trình Chẩn đoán và xử trí tai biến thuốc đối quang.
