Đại cương
Sinh thiết gan qua tĩnh mạch cảnh trong là phương pháp lấy mảnh nhu mô gan qua kim sinh thiết khi đường vào là tĩnh mạch cảnh trong, luồn ống thông qua nhĩ phải xuống tĩnh mạch chủ dưới sau đó luồn vào tĩnh mạch trên gan phải
Chỉ định và chống chỉ định
Chỉ định
Trong những trường hợp cần mảnh sinh thiết nhu mô gan nhưng chống chỉ định sinh thiết qua da như rối loạn đông máu, giảm tiểu cầu hoặc nhiều dịch tự do trong ổ bụng.
Đánh giá trước mổ cho người bệnh chuẩn bị ghép gan
Bệnh lý gan lan tỏa.
Chống chỉ định
Không có chống chỉ định tuyệt đối, trừ khi không được sự đồng ý của người bệnh hoặc người nhà người bệnh.
Chống chỉ định tương đối với phụ nữ có thai, rối loạn đông máu nặng
Chuẩn bị
Người thực hiện
Bác sỹ chuyên khoa điện quang can thiệp
Bác sỹ phụ
Kỹ thuật viên điện quang
Điều dưỡng
Bác sỹ, kỹ thuật viên gây mê (nếu người bệnh không thể hợp tác)
Phương tiện
Máy chụp mạch số hóa xóa nền (DSA)
Máy bơm điện chuyên dụng
Phim, máy in phim, hệ thống lưu trữ hình ảnh
Bộ áo chì, tạp dề, che chắn tia X
Thuốc
Thuốc gây tê tại chỗ
Thuốc gây mê toàn thân (nếu có chỉ định gây mê)
Thuốc chống đông
Thuốc trung hòa thuốc chống đông
Thuốc đối quang I-ốt tan trong nước
Dung dịch sát khuẩn da, niêm mạc
Vật tư y tế thông thường
Bơm tiêm 1; 3; 5; 10ml
Bơm tiêm dành cho máy bơm điện
Nước cất hoặc nước muối sinh lý
Găng tay, áo, mũ, khẩu trang phẫu thuật
Bộ dụng cụ can thiệp vô trùng: dao, kéo, kẹp, 4 bát kim loại, khay quả đậu, khay đựng dụng cụ
Bông, gạc, băng dính phẫu thuật.
Hộp thuốc và dụng cụ cấp cứu tai biến thuốc đối quang.
Vật tư y tế đặc biệt
Kim chọc mạch
Bộ ống vào lòng mạch 5-6F
Dây dẫn tiêu chuẩn 0.035inch
Ống thông chụp mạch 4-5F
Dây dẫn cứng (stiff wire).
Bộ sinh thiết nhu mô gan qua tĩnh mạch cảnh trong chuyên dụng.
Kim sinh thiết 19G đưa qua tĩnh mạch gan phải.
Người bệnh
Người bệnh được giải thích kỹ về thủ thuật để phổi hợp với thầy thuốc.
Cần nhịn ăn, uống trước 4 giờ.
Tại phòng can thiệp: người bệnh nằm ngửa, lắp máy theo dõi nhịp thở, mạch, huyết áp, điện tâm đồ, SpO2. Sát trùng da sau đó phủ khăn phủ vô khuẩn có lỗ.
Người bệnh quá kích thích, không nằm yên: cần cho thuốc an thần…
Phiếu xét nghiệm
Hồ sơ bệnh án điều trị nội trú
Có phiếu chỉ định thực hiện thủ thuật đã được thông qua
Phim ảnh chụp X quang, CLVT, CHT (nếu có).
Các bước tiến hành
Phương pháp vô cảm
Người bệnh cần gây mê toàn thân
Mở đường vào lòng mạch
Chọc kim vào tĩnh mạch cảnh trong, nên thực hiện dưới hướng dẫn siêu âm
Đặt ống vào lòng mạch vào tĩnh mạch cảnh trong
Chụp mạch
Đưa ống thông vào tĩnh mạch trên gan, thường là tĩnh mạch trên gan phải.
Chụp tĩnh mạch của bằng cách bơm trào ngược thuốc đối quang từ tĩnh mạch trên gan qua nhu mô gan vào tĩnh mạch.
Sinh thiết gan
Đặt ống vào lòng mạch 9F vào tĩnh mạch cảnh trong, có thể đưa đầu của ống vào lòng mạch vào lỗ của tĩnh mạch trên gan phải.
Chụp tĩnh mạch trên gan để xác định vị trí sẽ sinh thiết.
Đo áp lực xoang gan để đánh giá tình trạng xơ gan.
Tiến hành cắt bệnh phẩm qua ống vào lòng mạch.
Theo dõi
Theo dõi người bệnh trong 6 giờ sau can thiệp : theo dõi tình trạng huyết động, mạch, huyết áp đề phòng biến chứng chảy máu trong ổ bụng hoặc thủng tạng rỗng do kim đi xuyên qua bao gan.
Tai biến và xử trí
Loạn nhịp tim do trượt ống thông hoặc ống vào lòng mạch vào nhĩ phải.
Tràn máu màng ngoài tim do kim trượt vào nhĩ phải gây thủng nhĩ phải.
Chọc vào đường mật hoặc túi mật gây chảy máu đường mật.
Chọc vào động mạch gan gây giả phình hoặc chảy máu trong ổ bụng.
Chọc thủng bao gan.
