PHÂN LẬP TẾ BÀO GỐC MÁU DÂY RỐN
BẰNG HỆ THỐNG TỰ ĐỘNG AXP
(Umbilical cord blood stem cell isolation using AXP system)
NGUYÊN LÝ
Các thành phần trong máu dây rốn có tỷ trọng và độ nhớt khác nhau nên khi ly tâm sẽ phân tách thành các lớp khác nhau. Hệ thống máy AXP sử dụng rô bốt có cấu trúc khe rãnh nhằm phân lớp máu dây rốn khi ly tâm, thu nhận lớp có chứa tế bào gốc và loại bỏ phần lớn bạch cầu hạt, hồng cầu, tiểu cầu, plasma.
Nguồn gốc kỹ thuật: theo hướng dẫn sử dụng AXP và quy trình kỹ thuật của Hiệp hội ngân hàng máu Mỹ (AABB).
CHỈ ĐỊNH
Các mẫu máu dây rốn sau thu thập đảm bảo tiêu chuẩn xử lý.
CHỐNG CHỈ ĐỊNH
Các mẫu không đạt tiêu chuẩn.
CHUẨN BỊ
Người thực hiện:
Được đào tạo để thực hiện kỹ thuật.
Phương tiện – Hóa chất:
Phương tiện:
Tủ an toàn sinh học;
Hệ thống AXP kèm máy tính;
Máy ly tâm chuyên dụng để phân tách máu;
Máy lắc túi máu;
Máy hàn dây;
Máy hàn ép chân không;
Bơm và kim tiêm;
Thanh treo túi máu;
Tủ lạnh 4oC;
Cân điện tử;
Bộ túi xử lý máu dây rốn;
Hộp bảo vệ túi bao ngoài;
Mã barcode;
Hộp đựng gạc tiệt trùng;
Đầu nối dây túi máu;
Kìm kẹp dây túi máu, kéo cắt;
Pipetman và đầu côn; Pipet Pasteur;
Bơm và kim tiêm;
Ống nghiệm lưu mẫu các loại.
Tất cả các dụng cụ đã được chuẩn bị và hấp tiệt trùng.
Hóa chất
Cồn 70o;
Nước muối sinh lý;
Nước cất.
Tất cả các môi trường hóa chất đều đã được tiệt trùng và loại trừ độc tố.
CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH
Quá trình xử lý tiến hành trong phòng sạch cấp độ B.
Chuẩn bị mẫu để ly tâm
Túi máu sau khi tiếp nhận được sát trùng sạch sẽ bằng cồn 70o bên ngoài và mang túi máu cân trọng lượng: xử lý với mẫu từ 30gram đến 150gram;
Kiểm tra kỹ các vị trí nối của bộ túi xử lý;
Kẹp khoá ở hai đường ống dẫn túi lấy mẫu xét nghiệm;
Chuyển van điều tiết tới vị trí 45oC giữa túi hồng cầu và túi xử lý, chuyển toàn bộ khí có trong túi đông lạnh ra ngoài qua đường bơm DMSO;
Dán barcode cho túi đông lạnh;
Nối túi máu thu thập với bộ xử lý máu, giai đoạn này được tiến hành trong tủ cấy an toàn sinh học;
Chuyển toàn bộ mẫu máu trong túi thu thập sang túi xử lý. Hàn dây phía trên chỗ lấy mẫu máu và cắt bỏ phần túi thu thập dính liền với màng lọc;
Trộn kỹ túi máu sau đó lấy mẫu để xét nghiệm;
Hàn tách rời túi lấy mẫu xét nghiệm;
Cân trọng lượng của mẫu máu: Bằng trọng lượng cân được trừ đi 55gr bì;
Lắp đặt bộ túi xử lý vào rô bốt theo thứ tự: Túi đông lạnh, xử lý, đường
DMSO, túi lấy mẫu, túi hồng cầu. Đậy nắp và cho rô bốt vào ống ly tâm;
Chuẩn bị một cốc ly tâm nữa cân bằng với cốc ly tâm mẫu;
Cho cốc ly tâm vào máy ly tâm và kiểm tra: Đèn pin trên AXP sáng, vị trí mũi tên trên nắp AXP hướng vào tâm, xoay cốc ly tâm quanh trục để chắc chắn rằng cốc ly tâm không bị vướng;
Đóng nắp máy ly tâm.
Giai đoạn ly tâm
Ly tâm lần thứ nhất: lực ly tâm 400G trong 20 phút ở nhiệt độ 22oC;
Ly tâm lần thứ hai: lực ly tâm thấp 80G trong 10 phút ở nhiệt độ 22oC.
Giai đoạn lấy mẫu xét nghiệm
Dùng bơm kim hút hết lượng máu trong túi ra để xét nghiệm: đếm tế bào máu, HLA, cấy vi khuẩn và vi nấm.
Giai đoạn lưu thông tin vào máy tính
Sau khi ly tâm lấy rô bốt ra khỏi máy ly tâm, tháo rời bộ túi xử lý mẫu và đặt rô bốt vào đế sạc để gửi dữ liệu vào phần mềm;
Hàn dây bỏ túi hồng cầu;
Mang bộ túi xử lý máu và túi hồng cầu vào tủ an toàn sinh học;
Dùng bơm kim hút huyết tương trong túi xử lý cho vào ống lưu trữ;
Dùng kìm vuốt hết sản phẩm còn lại trên đường ống vào túi đông lạnh;
Chuyển toàn bộ sản phẩm từ túi xử lý sang túi đông lạnh;
Lấy mẫu xét nghiệm:
+ Lấy mẫu sản phẩm sau xử lý đếm tế bào máu và tỷ lệ tế bào sống;
+ Lấy mẫu xét nghiệm điện di và lưu trữ: dùng bơm tiêm và đầu nối để hút mẫu trong túi hồng cầu.
Kết thúc quy trình:
Bàn giao sản phảm và mẫu xét nghiệm;
Hoàn thiện và lưu hồ sơ.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
Philip H.Coelho, Kathy Loper. Automated Volume Reduction of Umbilical Cord Blood using the AutoXpress System. in umbilical cord blood processing, Method
27 – 2; Cellular Therapy: Principle, Method and Regulation. Bethesda, MD: AABB, 2009, chapter 27, p.338 – 340.
