Đại cương
Là phẫu thuật cắt bỏ làm sạch mô hoại tử sau điều trị tia xạ và che phủ tổn khuyết bằng vạt có cuống mạch nuôi. Các vạt có cuống mạch nuôi ở đây thường là vạt lân cận, cuống mạch nuôi được sử dụng dưới dạng cuống liền (vạt cơ, vạt da hoặc vạt da cơ)
Chỉ định
Khuyết hổng phần mềm do hoại tử sau điều trị tia xạ
Chống chỉ định
Bệnh lý phối hợp toàn thân nặng không cho phép phẫu thuật: suy kiệt, bệnh tim mạch, rối loạn đông máu
Vùng hoại tử đang tiến triển, đang xạ trị.
Chuẩn bị
Người thực hiện
Bác sỹ chuyên khoa Phẫu thuật Tạo hình: 03
Bác sỹ gây mê: 01
Điều dưỡng phụ mê: 01
Điều dưỡng dụng cụ: 01
Điều dưỡng chạy ngoài: 01
Bác sỹ hồi tỉnh: 01
Điều dưỡng hồi tỉnh: 01
Nhân viên vệ sinh: 01
Người bệnh
Làm bệnh án đầy đủ theo quy định
Làm đầy đủ các xét nghiệm cơ bản, xét nghiệm chuyên sâu, Xquang phổi, siêu âm bụng…
Khám và hội chẩn liên chuyên khoa để phổi hợp điều trị trước, trong và sau mổ nếu cần: Tăng đường huyết, rối loạn đông máu, cao huyết áp…
Chuẩn bị trước mổ theo quy trình Ngoại khoa chung: Kháng sinh, nhịn ăn vệ sinh răng miệng, thân thể…
Phẫu thuật viên gặp gỡ người bệnh và gia đình để giải thích trước mổ về tình trạng bệnh tật, kế hoạch điều trị, khả năng phẫu thuật, tỷ lệ thành công, những khó khăn, thuận lợi, tai biến, di chứng có thể gặp trong quá trình điều trị; đồng thời lắng nghe và giải đáp những thắc mắc của người bệnh và gia đình về những vấn đề liên quan đến chuyên môn (trong phạm vi cho phép)
Sau khi nghe bác sỹ giải thích và giải đáp các thắc mắc, người bệnh và gia đình phải ký cam đoan mổ vào hồ sơ, đã hiểu và chấp nhận những nguy cơ, rủi ro có thể xảy ra trước, trong và sau mổ.
Phương tiện
Bộ dụng cụ phẫu thuật tạo hình, dụng cụ phẫu thuật hàm mặt
Bộ dụng cụ phẫu thuật mạch máu, phẫu thuật vi phẫu
Khoan cắt xương
Máy siêu âm màu cầm tay
Chỉ tự tiêu 3/0, 4/0
Chỉ nilon 4/0, 5/0
Thời gian phẫu thuật:
4 – 10 giờ
Các bước tiến hành
Tư thế:
Tuỳ theo vị trí tổn thương
Vô cảm:
Gây mê nội khí quản hoặc gây tê vùng (tê đám rối cánh tay hoặc tê tủy sống).
Gây tê tại chỗ bằng Lidocain pha với Adrenalin nồng độ 1/100000.
Kỹ thuật:
Tuỳ theo từng mức độ và vị trí tổn thương
Sát trùng trải toan
Đánh rửa sạch tổn thương
Cắt bỏ toàn bộ phần mô mềm hoại tử đến phần lành (chảy máu tốt).
Tiến hành phẫu tích bóc vạt lân cận có cuống mạch liền -Xoay vạt đến che phủ tổn khuyết.
Nơi lấy vạt có thể đóng trực tiếp hoặc ghép da
Bơm rửa, cầm máu kỹ
Đặt dẫn lưu, đóng vết mổ
Băng vô trùng
Theo dõi các tai biến, biến chứng và nguyên tắc xử trí
Chăm sóc:
Màu sắc vạt da.
Theo dõi các tai biến và biến chứng
Các dấu hiệu sinh tồn: Mạch, nhiệt độ, huyết áp, nhịp thở
Chảy máu: vết mổ sưng đau, dẫn lưu ra nhiều
Nhiễm trùng vết mổ
Vạt da hoại tử
Các tai biến liên quan đến bệnh phối hợp: tăng đường huyết, tăng huyết áp…
Nguyên tắc xử trí
Chảy máu: Băng ép hoặc mổ lại cầm máu nếu chảy nhiều
Nhiễm trùng: Dùng kháng sinh dự phòng trước và sau mổ
Vạt da hoại tử: Không băng ép quá chặt, cắt lọc hoại tử
