PHẪU THUẬT KHX GÃY TRẬT CỔ XƯƠNG ĐÙI
Gãy cổ xương đùi là một gãy nội khớp xảy ra ở nhiều lứa tuổi từ thiếu niên, người lao động, người già, thường sau ngã nghiêng và va vào vùng mấu chuyền. Gãy xương làm hỏng các mạch máu nuôi xương gây nên tiêu cổ, ổ gãy không liền hoặc tiêu chỏm và làm chỏm bị méo, hoại tử.
Gãy cổ xương đùi thường phải xử trí phẫu thuật, có nhiều phương pháp kết hợp xương được lựa chọn tùy trang thiết bị sẵn có và kinh nghiệm của phẫu thuật viên.
Chỉ định
Gãy cổ xương đùi di lệch (thông thường cân nhắc ở độ tuổi dưới 55 tuổi)
Điều trị bảo tồn thất bại
Chống chỉ định
Đang có tình trạng nhiễm khuẩn
Toàn trạng nặng vì đa chấn thương
Chuẩn bị
Người thực hiện
Phẫu thuật viên là bác sỹ chuyên khoa Chấn thương chỉnh hình
Người bệnh
Được giải thích đầy đủ về cuộc phẫu thuật, các tai biến, biến chứng có thể gặp trong và sau cuộc phẫu thuật (tỷ lệ tiêu cổ, hoại tử chỏm về sau, tai biến do gây tê đám rối, gây mê…). Nhịn ăn trước 6 giờ
Phương tiện
Bộ dụng cụ KHX gãy cổ xương đùi – Bàn chỉnh hình, màn huỳnh quang tăng sáng
Bộ vít xốp rỗng nòng hoặc không, kim Kirschner, DHS
Hồ sơ bệnh án
Ghi đầy đủ chi tiết các lần thăm khám, hội chẩn, giải thích cho người bệnh và gia đình
Dự kiến thời gian phẫu thuật: 90 phút
Các bước tiến hành
Tư thế người bệnh
Mổ dưới màn huỳnh quang tăng sáng Đặt người bệnh trên bàn chình hình, kéo nắn dưới sự hỗ trợ và hướng dẫn của máy C-arm.
Kỹ thuật mổ mở Nằm ngửa có độn gối ở mông bên chi gãy
Vô cảm
Gây tê đám tủy sống hoặc toàn thân
Kỹ thuật
Mổ dưới màn huỳnh quang tăng sáng (c-arm)
Rạch da nhỏ vùng dưới mấu chuyển lớn để đưa các phương tiện KHX: Dễ dàng và thuận tiện nhất là sử dụng vít rỗng nòng để cố định diện gãy chỏm xương đùi. Sử dụng chùm kim Kirschner thường trong trường hợp gãy sát chỏm và cố định diện gãy cổ xương đùi xuyên qua chỏm vào ổ cối.
Bó bột qua gối chống xoay
Kỹ thuật mổ mở
Đường mổ: Có thể đi đường trước hoặc đường ngoài tùy thói quen của phẫu thuật viên. Đối với đường phía trước, sử dụng đường mổ Watson-Jones theo mốc: gai chậu trước trên, mấu chuyển lớn và thân xương đùi, rạch da khoảng 10 – 15cm.
Phẫu tích và rạch cân cơ căng mạc đùi, vén ra và nhìn thấy cơ rộng ngoài
Có thể đi bờ trên cơ rộng ngoài và khe giữa cơ này và cơ mông nhỡ hoặc hạ nguyên ủy cơ rộng ngoài sẽ làm trường mổ rộng rãi hơn.Vào bờ trước bao khớp háng cắt hình chữ T.
Bộc lộ diện gãy cổ xương đùi, xác định vị trí: Gãy nền cổ, cổ chính danh hoặc sát chỏm.
Sử dụng các phương tiện kết hợp xươmg: DHS, vít xốp hoặc kim Kirschner
Kiểm tra ổ gãy, cầm máu, bơm rửa kỹ
Đặt dẫn lưu nếu cần thiết, rút sau 24 – 48h – Khâu phục hồi các lớp theo giải phẫu
Băng vô khuẩn
Tăng cường bằng bó bột
Theo dõi và xử trí tai biến
Nhiễm trùng sau mổ
Phục hồi chức năng sau mổ
Khám lại và chụp X quang định kỳ đánh giá liền xương hoặc tiêu chỏm để kịp thời xử trí.