THU NHẬN TẾ BÀO LYMPHO TỪ NGƯỜI HIẾN
(Donors Lymphocyte collection)
NGUYÊN LÝ
Các thành phần của máu toàn phần có tỷ trọng và độ nhớt khác nhau nên khi ly tâm sẽ phân tách thành các lớp khác nhau. Quy trình sử dụng hệ thống máy gạn tách tự động lấy máu từ người hiến, ly tâm phân tách máu toàn phần thành các lớp, thu nhận lớp có chứa tế bào lympho và truyền trả các thành phần còn lại cho người hiến. Các hệ thống máy được sử dụng gạn tách tế bào lympho từ máu ngoại vi hiện có như: Cobe Spectra, Comtec Fresenius…
Nguồn gốc kỹ thuật: theo hướng dẫn của máy và quy trình của Hiệp hội Ngân hàng máu Mỹ (AABB).
ICHỈ ĐỊNH
Đạt tiêu chuẩn về hiến thành phần máu;
Tình trạng lâm sàng và tĩnh mạch cho phép thực hiện thủ thuật.
CHỐNG CHỈ ĐỊNH
Không đạt các tiêu chuẩn về hiến thành phần máu;
Tình trạng lâm sàng và tĩnh mạch không cho phép thực hiện thủ thuật.
CHUẨN BỊ
Người thực hiện:
Cán bộ được đào tạo về gạn tách tế bào máu: 1 bác sĩvà 1 KTV;
Phương tiện – Hóa chất:
Dụng cụ:
Máy gạn tách thành phần máu tự động và bộ kít thu nhận phù hợp;
Dụng cụ sát trùng: Bông cồn iod, panh, băng dính, bơm tiêm 5ml;
Máy đo huyết áp đồng hồ/dây ga rô, quả bóp…
Găng tay vô trùng;
Bút marker, bút viết, barcode;
Hóa chất: Chất chống đông ACD – A;
Chuẩn bị người hiến:
Tiếp nhận và giải thích quy trình;
Chọn tĩnh mạch và chuẩn bị tư thế người hiến;
Hồ sơ:
Hồ sơ người hiến, các phiếu xét nghiệm;
Phiếu theo dõi chương trình gạn tách tế bào Lympho.
CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH
Bật máy và chọn chương trình “Lymphocytes”
Lắp đặt bộ thu nhận tế bào
Lắp đặt bộ kít thu nhận: Theo hướng dẫn và sơ đồ của máy;
Kết nối túi ACD (và NaCl 0,9%);
Nhập chỉ số của người hiến theo yêu cầu
Giới tính; Cân nặng (kg); Chiều cao (cm);
Hematocrit (%); Số lượng bạch cầu (G/l)
Chọn kết quả dự kiến sẽ gạn tách
Tráng dung dịch ACD và đuổi khí trong bộ kít
Kết nối kít với người hiến
Ga rô và chọn vị trí chọc tĩnh mạch;
Sát trùng, lấy tĩnh mạch và cố định kim.
Lấy mẫu máu xét nghiệm
Mở khoá để máu vào khoảng 2ml và đóng khóa;
Lấy máu xét nghiệm qua túi xét nghiệm vào ống xét nghiệm;
Bấm nút để bắt đầu chương trình gạn tách.
Máy thực hiện gạn tách tế bào máu:
Máy thực hiện gạn tách theo chương trình lựa chọn (tùy theo máy);
Điều chỉnh số chu kỳ để thu lượng tế bào lympho theo mong muốn;
Kết thúc gạn tách tế bào lympho ngoại vi khi đạt kết quả;
Trả máu còn lại trong bộ kít về cho người hiến.
Kết thúc chương trình chạy máy:
Dừng máy, khóa các van vào, ra và các túi chứa sản phẩm;
Rút kim ra khỏi người hiến và cầm máu vị trí chọc tĩnh mạch;
Tháo kít ra khỏi máy;
Hàn dây và tách túi sản phẩm ra khỏi bộ kít;
Ghi chép kết quả chương trình gạn tách và thủ tục hành chính.
Lấy mẫu kiểm tra chất lượng khối tế bào máu thu nhận
Lắc đều túi tế bào máu gạn tách;
Lấy mẫu kiểm tra chất lượng qua túi sản phẩm: số lượng tế bào có nhân; số lượng tế bào lympho (đếm CD3, CD4, CD7, CD8…).
Kết thúc quy trình:
Ghi lại kết quả vào bệnh án/phiếu theo dõi gạn tách;
Bàn giao khối tế bào gạn tách, mẫu xét nghiệm.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
Bộ Y tế. Thông tư Hướng dẫn hoạt động Truyền máu, năm 2013.
Bruce C. McLeod. Apheresis: Principles and Practice. AABB Press. 2007
Fresenius HemoCare. The new Cell Seperator: Contec. Fresenius Transfusion GmbH, 2011.
Gambro BCT Inc. Essentials guide. Cobe Spectra apheresis system manual. March 2005.
Terumo BCT Inc. Mononuclear cell collection. Spectra optia apheresis system manual, 2012.
