Đại cương
Đặt kính tiếp xúc và tháo kính tiếp xúc là một kỹ thuật thường dùng trong lâm sàng. Người thao tác kính tiếp xúc cần phải thành thạo kỹ thuật để có thể đặt vào tháo kính tiếp xúc một cách an toàn và có thể hướng dẫn để người bệnh tự đặt và tháo kính tại nhà.
Chỉ định
Những người có tật khúc xạ.
Những người bệnh có bệnh của bề mặt nhãn cầu (viêm giác mạc sợi, tróc biểu mô giác mạc, khô mắt, loạn dưỡng giác mạc, v.v.)
Những người có nhu cầu dùng kính tiếp xúc thẩm mỹ (kính màu).
Những trường hợp phẫu thuật khúc xạ có biến chứng vạt (đứt vạt, thủng vạt, v.v.).
Chống chỉ định
Những người đang có bệnh nhiễm trùng cấp tính hoặc bệnh nặng của mắt, người bệnh nhiều tuổi hoặc tay vụng về quá.
Những người không đảm bảo yêu cầu vệ sinh của kính tiếp xúc, trẻ nhỏ.
Chuẩn bị
Người thực hiện
Bác sĩ, điều dưỡng, hoặc kỹ thuật viên.
Phương tiện
Kính tiếp xúc, hộp đựng kính, dung dịch rửa kính, khăn giấy lau tay, gương soi.
Người bệnh
Người có nhu cầu và đủ điều kiện đặt kính tiếp xúc.
Hồ sơ bệnh án
Đơn kính hoặc hồ sơ bệnh có đầy đủ các yêu cầu về kính tiếp xúc: công suất kính, đường kính, loại kính (mềm, cứng), màu sắc, thời gian dùng kính, v.v
Các bước tiến hành
Kiểm tra hồ sơ
Đảm bảo đầy đủ các chi tiết theo yêu cầu.
Kiểm tra người bệnh
Đúng tên, tuổi, yêu cầu về kính, và đúng mắt.
Thực hiện kỹ thuật
Đặt kính tiếp xúc
Rửa tay sạch và lau khô.
Lấy kính khỏi hộp, rửa bằng dung dịch vô trùng và nhúng dung dịch làm ướt.
Đặt kính lên đầu ngón trỏ, mặt lõm lên trên.
Người bệnh nhìn thẳng phía trước và mở cả 2 mắt.
Người thao tác dùng ngón trỏ tay kia kéo mi trên (vùng cung mày) và giữ chặt.
Ngón 3 hoặc 4 giữ mi dưới ở gần sát bờ mi và giữ chặt.
Đặt kính vào giác mạc (mắt kia nhìn cố định vào một vật).
Buông ngay tay giữ mi dưới và mi trên.
Che mắt kia và kiểm tra thị lực để đảm bảo kính đã đặt đúng.
Tháo kính tiếp xúc
Rửa tay sạch và lau khô.
Kiểm tra thị lực để chắc chắn kính tiếp xúc đang ở tâm giác mạc, nếu kính lệch lạc thì cần chỉnh lại.
Người bệnh nhìn xuống phía dưới.
Người thao tác dùng ngón trỏ tay phải đặt ở góc ngoài mắt, kéo mi trên ra ngoài trong khi yêu cầu người bệnh chớp mắt để kính tuột ra.
Nếu kính lệch ra phía ngoài thì chỉnh lại trước khi làm lại thao tác trên.
Rửa sạch kính và đặt vào hộp có dung dịch khử trùng hoặc hộp khô, đặt đúng hộp cho mắt phải /trái.
Theo dõi
Sau khi đặt kính tiếp xúc, phải kiểm tra và theo dõi thị lực, độ cân của kính, độ phù hợp của kính trên giác mạc để đảm bảo kính không lỏng quá hoặc chặt quá.
Sau khi tháo kính phải theo dõi để phát hiện viêm nhiễm hoặc các bất thường khác có thể có trên giác mạc.
Xử trí tai biến
Xước giác mạc do đặt và tháo kính không đúng cách: dùng thuốc tra mắt kháng sinh và nước mắt nhân tạo.
Rách kính hoặc kẹt kính trong cùng đồ: tháo bỏ kính và đặt lại.
