Đại cương
Quy trình thử kính là một phương pháp đánh giá khúc xạ chủ quan.
Chỉ định
Các trường hợp có tật khúc xạ (cận thị, viễn thị, loạn thị, lão thị) cần thử kính để có thể cho kính điều chỉnh hoặc phẫu thuật.
Các trường hợp lão thị.
Chống chỉ định
Đang có bệnh viêm nhiễm cấp tính tại mắt.
Người bệnh tuổi nhỏ quá, già quá, hoặc không phối hợp để thử kính chính xác.
Chuẩn bị
Người thực hiện
Bác sĩ, điều dưỡng, hoặc kỹ thuật viên.
Phương tiện
Hộp kính và gọng kính thử, bảng thị lực hoặc máy chiếu thị lực.
Người bệnh
Hướng dẫn người bệnh đầy đủ về phương pháp, bảng thị lực, và cách trả lời.
Hồ sơ bệnh án
Theo quy định chung của Bộ Y tế.
Các bước tiến hành
Thử kính cầu
Lựa chọn bảng thị lực thích hợp: người lớn hoặc trẻ em đã đi học: dùng bảng chữ cái. Trẻ nhỏ hoặc người không biết chữ dùng bảng hình vẽ hoặc chữ E hoặc vòng hở (Landolt).
Đặt khoảng cách thử thích hợp tùy theo bảng thị lực.
Giải thích cho người bệnh trước khi đo (về bảng thị lực và cách trả lời).
Đo thị lực nhìn xa không kính của từng mức trong khi mắt kia được che kín. Nguyên tắc: thử mắt phải trước, mắt trái sau.
Đo khoảng cách đồng tử và đặt gọng kính thử theo khoảng cách đồng tử đó.
Lựa chọn số kính khởi đầu tùy theo thị lực không kính. Bao giờ cũng dùng kính cộng trước, nếu người bệnh thấy mờ hơn thì thay bằng kính trừ cùng số đó.
Tăng dần số kính đến khi người bệnh đạt thị lực tối đa.
Nếu có từ 2 mắt kính khác nhau trở lên cùng cho thị lực tối đa thì chọn số kính thấp nhất nếu là kính trừ, chọn số cao nhất nếu là kính cộng.
Thử kính trụ
Sau khi đã thử kính cầu cho thị lực cao nhất có thể được (kính cầu tối ưu) nhưng chưa đạt thị lực tối đa và kết quả soi bóng đồng tử cho thấy có loạn thị thì phải thử kính trụ.
Kính cầu tối ưu vẫn đặt ở trước mắt đang thử.
Thêm một kính trụ -0,50 D vào gọng thử, đặt theo trục đã biết dựa vào kết quả soi bóng đồng tử hoặc khúc xạ tự động. Nên dùng kính trụ trừ. Nếu kết quả đo khúc xạ khách quan là trụ cộng thì phải chuyển thành dạng trụ trừ trước khi thử kính.
Tăng dần số kính trụ đến khi đạt thị lực tối đa. Mỗi khi thêm vào -0,50D trụ thì lại thêm +0,25 D cầu (nếu là kính cầu cộng thì số tăng thêm, nếu là kính cầu trừ thì số giảm đi).
Có thể dùng kính trụ chéo Jackson để tinh chỉnh trục và công suất kính cầu trong quá trình thử.
Cân bằng hai mắt
Kính cầu (hoặc cầu – trụ) vừa thử vẫn đặt ở gọng thử. Thêm kính cầu +1,00 D cho cả hai mắt. Đo thị lực cả hai mắt mở. Nếu thị lực hai mắt giảm không quá hai dòng thì phải tăng số kính cầu mỗi lần +0,25 D đến khi thị lực giảm ít nhất hai dòng.
Che mắt trái, thử mắt phải với kính cầu +1,00 D. Nếu thị lực hai mắt giảm không quá hai dòng thì phải thêm vào số kính cầu mỗi lần +0,25 D đến khi thị lực giảm ít nhất hai dòng.
Che mắt phải và làm lại bước 2 cho mắt trái.
So sánh hai mắt bằng cách che mắt luân phiên.
Ghi lại kết quả cuối cùng sau khi đã kiểm tra cân bằng hai mắt.
Thử kính đọc sách
Sau khi đã thử kính nhìn xa tốt nhất cho từng mắt, giữ nguyên số kính nhìn xa, cho thêm kính cộng đều nhau ở 2 mắt và tăng dần công suất cho đến khi nhìn gần rõ nhất ở khoảng cách đọc thích hợp.