Đại cương
Phẫu thuật lấy thể thủy tinh ngoài bao là phương pháp lấy đi khối nhân và toàn bộ chất vỏ thể thủy tinh qua một khoảng mở ở trung tâm của bao trước và để lại bao sau.
Chỉ định
Tất cả các loại đục thể thủy tinh trừ những trường hợp chống chỉ định.
Chống chỉ định
Đục và lệnh thể thủy tinh nhiều >180º.
Đục thể thủy tinh dạng màng, xơ.
Các trường hợp đang viêm nhiễm tại mắt.
Bệnh lý toàn thân chưa cho phép phẫu thuật.
Chuẩn bị
Người thực hiện
Bác sĩ chuyên khoa Mắt.
Phương tiện
Máy hiển vi phẫu thuật.
Bộ dụng cụ phẫu thuật thể thủy tinh ngoài bao.
Thể thủy tinh nhân tạo.
Thuốc gây tê tại chỗ, kháng sinh và corticosteroid.
Người bệnh
Khám toàn thân và làm các xét nghiệm theo quy định theo quy định.
Bơm rửa lệ đạo.
Siêu âm đánh giá tình trạng dịch kính võng mạc và tính công suất thể thủy tinh nhân tạo.
Người bệnh và gia đình được giải thích về bệnh, biến chứng, kết quả phẫu thuật.
Hồ sơ bệnh án
Theo quy định chung.
Các bước tiến hành
Kiểm tra hồ sơ
Kiểm tra người bệnh
Thực hiện kỹ thuật
Vô cảm
Trẻ em: gây mê.
Người lớn: tiêm tê cạnh nhãn cầu.
Kỹ thuật
Cố định mi và cơ trực trên.
Phẫu tích kết mạc sát rìa từ 10 giờ – 2 giờ, bộc lộ củng mạc và cầm máu.
Rạch củng giác mạc vùng rìa: rạch 2/3 bề dày giác mạc, mở vào tiền phòng chiều dài 2mm cách rìa 1mm.
Bơm dịch nhầy vào tiền phòng.
Mở bao trước thể thủy tinh theo kiểu hình con tem bằng kim hoặc xé liên tục kích thước 6 – 7mm bằng kẹp phẫu tích xé bao.
Mở rộng vết mổ vùng rìa khoảng 120 – 140º.
Đặt chỉ an toàn.
Dùng kim 2 nòng tách và xoay phần nhân của thể thủy tinh.
Lấy nhân: một tay phẫu thuật viên cầm spatule ấn nhẹ vào cực dưới của nhân ở vị trí 6 giờ, tay kia dùng móc lác ấn vào củng mạc ở sau mép phẫu thuật đẩy dần nhân thể thủy tinh trượt qua vết mổ ra ngoài.
Rửa hút sạch chất nhân.
Bơm chất nhầy vào tiền phòng, đặt thể thủy tinh nhân tạo vào trong bao.
Rửa sạch chất nhầy.
Khâu phục hồi vết mổ.
Tái tạo tiền phòng bằng nước hoặc hơi.
Tiêm kháng sinh và corticosteroid cạnh nhãn cầu.
Tra mỡ kháng sinh, băng mắt.
Theo dõi
Thay băng, theo dõi hàng ngày cho đến khi xuất viện.
Tai biến và xử lý
Trong phẫu thuật
Xuất huyết tiền phòng: rửa sạch máu tiền phòng.
Vỡ bao sau thể thủy tinh, phòi dịch kính: kéo chỉ an toàn, cắt dịch kính bằng máy cắt dịch kính.
Xuất huyết tống khứ hoặc dọa xuất huyết tống khứ: đóng ngay mép phẫu thuật.
Sau phẫu thuật
Xuất huyết tiền phòng: điều trị tiêu máu.
Phù nề giác mạc: điều trị giảm phù nề.
Viêm màng bồ đào: chống viêm bằng kháng sinh và corticosteroid, dãn đồng tử.
Tăng nhãn áp: hạ nhãn áp bằng thuốc hoặc phẫu thuật.
Xẹp tiền phòng: xử lý theo nguyên nhân:
+ Nếu mép phẫu thuật kín: băng ép, uống nhiều nước.
+ Nếu rò mép phẫu thuật: khâu lại mép phẫu thuật và bơm hơi tiền phòng.
Bong hắc mạc: tra atropin 1%, uống glycerol, điều trị chống viêm. Nếu sau 1 tuần tiền phòng không tái tạo thì bơm hơi tiền phòng, tháo dịch hắc mạc.
Viêm nội nhãn: điều trị viêm nội nhãn tích cực.