Đại cương
Phẫu thuật cắt bỏ nhãn cầu là phẫu thuật cắt bỏ toàn bộ tổ chức nhãn cầu và một phần thị thần kinh.
Chỉ định
Ung thư võng mạc giai đoạn I, II.
Mắt mất chức năng không điều trị được bằng các phương pháp khác.
Chống chỉ định
Ung thư võng mạc giai đoạn III, IV.
Tình trạng toàn thân không cho phép phẫu thuật.
Chuẩn bị
Người thực hiện
Bác sĩ chuyên khoa Mắt.
Phương tiện
Bộ dụng cụ cắt bỏ nhãn cầu.
Người bệnh
Được chuẩn bị như các trường hợp phẫu thuật mắt khác.
Người bệnh và gia đình được tư vấn trước phẫu thuật.
Hồ sơ bệnh án
Theo quy định chung của Bộ Y tế.
Các bước tiến hành
Kiểm tra hồ sơ
Kiểm tra người bệnh
Thực hiện kỹ thuật
Vô cảm
Trẻ em: gây mê.
Người lớn: gây tê tại chỗ hậu nhãn cầu và có thể kết hợp với tiền mê.
Kỹ thuật
Cắt kết mạc quanh rìa.
Dùng móc lác lần lượt lấy và cắt buông cơ trực trên, dưới, trong sát chỗ bám vào củng mạc.
Kẹp giữ cơ trực ngoài ở sát chỗ bám bằng panh và cắt cơ khỏi nhãn cầu.
Dùng kéo đầu tù bóc tách tổ chức xung quanh nhãn cầu và luồn ra sau cắt bỏ nhãn cầu với một đoạn thị thần kinh.
Chú ý: Nếu nghi ngờ ung thư: cắt thị thần kinh dài hơn 10mm.
Cầm máu.
Khâu kết mạc.
Tra thuốc sát trùng và mỡ kháng sinh.
Nhét gạc vô trùng rồi băng ép hốc mắt.
Gửi bệnh phẩm làm xét nghiệm giải phẫu bệnh.
Theo dõi
Sau phẫu thuật:
Thay bằng hàng ngày. Đặt khuôn và lắp mắt giả sớm.
Tai biến và xử lý
Trong phẫu thuật
Chảy máu: ép bằng gạc.
Cắt sót củng mạc: tìm và cắt hết.
Cắt thị thần kinh chưa đủ dài: cần cắt tiếp.
Sau phẫu thuật
Chảy máu: băng ép.
Nhiễm khuẩn tổ chức hốc mắt: điều trị kháng sinh mạnh.