Đại cương
Áo nẹp nắn chỉnh cột sống (TLSO-Thoracic Lumbar Sacral Orthosis) là vật tư y tế dùng để điều trị, phục hồi chức năng nhằm nắn chỉnh, kiểm soát bên ngoài cột sống ngực – thắt lưng. Áo nẹp nắn chỉnh cột sống thường được làm từ nhựa hoặc một số vật liệu khác như da hay vải.
Chức năng của áo nẹp nắn chỉnh là:
Nắn chỉnh làm giảm các biến dạng cột sống
Kéo giãn cột sống
Tiêu chuẩn chất lượng:
Thẩm mỹ:
Đạt tiêu chuẩn thẩm mỹ
Trọng lượng nhẹ
Dễ dàng tháo lắp
Không quá to, cồng kềnh
Kỹ thuật:
Kiểm soát được biến dạng cột sống
Khi ngồi nẹp không bị đẩy lên
Tạo được áp lực vùng bụng
Không gây ức chế hô hấp
Đường cắt mở nẹp áo vừa đủ
Tư thế thân mình được nắn chỉnh
Ôm sát và chống xoay vùng mào chậu và mấu chuyển lớn
Các đốt sống được kéo giãn
Điểm tì, lực nắn chỉnh đúng vị trí
Nẹp không dịch chuyển khi người bệnh vận động
Độ bền của nguyên vật liệu:
Nhựa tối đa 3 năm
Da tối đa 3 năm
Thoải mái:
Giảm áp lực lên cột sống vùng tổn thương, giúp giảm đau
Đường viền dưới phía trước không chạm đùi khi ngồi gấp hông 90 độ
Đường viền dưới phía sau cách mặt ghế cứng 1-2cm khi ngồi gấp hông 90 độ
Người bệnh có thể thở ở mức chịu đựng được.
Không tỳ đè quá mức dưới vùng nách gây khó chịu cho người bệnh.
Bệnh nhân vẹo cột sống
Áo nẹp nắn chỉnh cột sống
Chỉ định
Áo nẹp nắn chỉnh cột sống dùng điều trị, phục hồi chức năng cho các trường hợp bệnh lý sau:
Cong, vẹo và các biến dạng (gù, ưỡn quá mức) cột sống chức năng hoặc cấu trúc.
Chống chỉ định
Người bệnh bị lao, nhiễm trùng cột sống, ung thư xương, xương thủy tinh…
Trường hợp có chỉ định phẫu thuật do có chèn ép thần kinh và các bệnh hệ hô hấp cấp.
Có các bệnh lý thần kinh cơ.
Các trường hợp có tổn thương viêm, cấp gây phù nề, sưng, nóng, đỏ, đau…tại vùng điều trị.
Người bệnh không hợp tác dẫn đến nguy hiểm khi sử dụng.
Chuẩn bị
Người thực hiện
Bác sĩ Phục hồi chức năng
Kỹ thuật viên Vật lý trị liệu
Kỹ thuật viên Chỉnh hình
Người bệnh
Được giải thích, hướng dẫn và hợp tác trong quá trình điều trị và thực hiện theo các quy định hiện hành
Phương tiện thực hiện
Máy móc và dụng cụ chuyên dụng như:
Máy mài, máy khoan
Hệ thống máy hút chân không, hệ thống máy hút bụi
Lò nung nhựa
Dụng cụ cầm tay chuyên dụng:
Máy khoan cầm tay, máy cưa lọng, máy khò
Dụng cụ cầm tay khác như máy thổi hơi nóng cầm tay, dũa, kìm…
Nguyên vật liệu và bán thành phẩm như:
Nhựa tấm, da, vải, carbon, dây đai, đinh tán, nhám dính, băng bột thạch cao, bột thạch cao, những phụ gia và vật tư tiêu hao khác.
Hồ sơ bệnh án
Hồ sơ, bệnh án đầy đủ, có chẩn đoán, chỉ định rõ ràng.
Các bước tiến hành
Bước 1. thăm khám, và tư vấn cho người bệnh
Thăm khám lâm sàng và đánh giá trên fim X-Quang về mức độ cong vẹo, kiểm tra góc độ cong và xoay vặn của cột sống.
Đánh giá tư thế, bệnh lý và dáng đi bệnh lý…
Xác định mục đích điều trị và tư vấn đầy đủ về chức năng và mục đích cung cấp dụng cụ cho người bệnh.
Chỉ định phù hợp với từng trường hợp cụ thể.
Bước 2. bó bột tạo khuôn
Đánh dấu các điểm mốc xương giải phẫu, ghi lại kích thước và số đo trên người bệnh trước khi bó.
Lấy khuôn mẫu trên người bệnh.
Bước 3. tạo cốt dương
Đánh dấu lại các điểm mốc, hàn kín cốt và gia cố trước khi tạo cốt. Cách ly cốt bột bằng nước xà phòng.
Bước 4. sửa chỉnh cốt dương
Xác định điểm nắn chỉnh trên cốt dương.
Đo, đánh dấu lại các điểm mốc.
Sửa chỉnh cốt dương (phụ thuộc vào từng người bệnh trên từng trường hợp cụ thể).
Bước 5. hút nhựa
Kiểm tra nhiệt độ.
Gia nhiệt nhựa.
Tăng cường và gia cố nếu có, bọc bằng bang bao, tất lót.
Hút nhựa.
Bước 6. cắt nhựa khỏi khuôn mẫu
Vẽ và xác định đường cắt.
Cắt nhựa khỏi khuôn mẫu
Bước 7. chuẩn bị cho thử nẹp trên người bệnh
Mài và làm nhẵn trước khi thử.
Thử nẹp trên người bệnh.
Mặc áo kiểm tra điểm nắn chỉnh khoảng 02 giờ, kiểm tra điểm đẩy sao cho phù hợp. Sửa chỉnh nếu cần thiết trước khi hoàn thiện áo (kiểm tra đường cắt, điểm tỳ đè…).
Bước 8. hoàn thiện nẹp
Chỉnh sửa để đảo bảo an toàn và thẩm mỹ.
Đánh giá hiệu quả và chức năng của áo, hướng dẫn người bệnh cách sử dụng.
Bước 9. kiểm tra áo nẹp, đánh giá lại lần cuối trước khi giao áo nẹp
Kiểm tra, đánh giá lần cuối trước khi giao áo nẹp.
Giao áo nẹp cho người bệnh.
Theo dõi, tái khám
Theo dõi người bệnh trong quá trình làm áo nẹp
Tái khám
Định kì 1 – 3 tháng/lần
Đánh giá kết quả sử dụng của áo nẹp với tiêu chí và yêu cầu đặt ra ban đầu cho người bệnh
Đánh giá mức độ hài lòng của người bệnh với áo nẹp được cung cấp.
Kiểm tra độ vừa vặn của áo nẹp.
Kiểm tra trên phim X-Quang.
Kiểm tra tình trạng nẹp nếu dây đai, móc khóa do quá trình sử dụng: thay dây đai, móc khóa sửa chỉnh cho vừa vặn, phù hợp.
Chỉ định làm mới trong các trường hợp sau:
Hết thời gian sử dụng của nguyên vật liệu
Thay đổi thiết kế để phù hợp với tiến trình điều trị, phục hồi chức năng của người bệnh.
Thay đổi thiết kế để phù hợp với thay đổi về thể chất của người bệnh.
TAI BIẾN VÀ XỬ TRÍ
Tổn thương da bệnh nhân trong quá trình bó bột và tháo khuôn bột: xử trí tùy theo mức độ tổn thương của người bệnh.
Đau, trầy da, da đổi màu, chai do tỳ đè quá mức tại các điểm cần nắn chỉnh và điểm chịu lực do quá trình làm áo nẹp: Điều chỉnh, thay thế, thay đổi hoặc làm mới nhằm đảm bảo duy trì tốt chức năng hỗ trợ của áo nẹp.
