DẪN LƯU ĐÀI BỂ THẬN QUA DA
Đại cương
Dẫn lưu thận qua da là 1 thủ thuật phổ biến trong tiết niệu, được chỉ định trong nhiều hoàn cảnh nhưng thường mang tính chất tạm thời để giải quyết trong các trường hợp cấp tính sau đó phẫu thuật thì 2 hoặc chỉ giải quyết vấn đề triệu chứng ở những người bệnh không còn chỉ định phẫu thuật.
Chỉ định
Những trường hợp cấp tính mà chưa thể phẫu thuật ngay do thể trạng người bệnh yếu, nhiễm trùng nặng:
+ Ứ mủ thận do sỏi thận, niệu quản (NQ) mà thể trạng không cho phép phẫu thuật.
+ Suy thận cấp do hẹp NQ 2 bên, dẫn lưu thận cấp cứu sau đó mổ sau.
Người bệnh không còn chỉ định phẫu thuật: Hẹp NQ 2 bên do khối u chèn ép hoặc xâm lấn ở giai đoạn muộn.
Chống chỉ định
Có nhiễm trùng tại chỗ vùng chọc dẫn lưu.
Chống chỉ định tương đối: rối loạn đông máu, nếu trường hợp tối cấp thì cần vừa điều trị rối loạn đông máu phối hợp tiến hành thủ thuật.
Chuẩn bị
Người thực hiện
1 bác sỹ chuyên khoa tiết niệu.
1 người phụ.
Người bệnh
Làm bilan trước mổ đánh giá: chức năng thận, tình trạng nhu mô thận cả 2 bên, các bệnh lý toàn thân, tiền sử can thiệp cũ vùng thắt lưng 2 bên.
Dặn nhịn ăn trước khi tiến hành can thiệp 6 tiếng, nếu có thể nên thì thụt hậu môn.
Giải thích cho người bệnh và người nhà cách thức tiến hành, những nguy cơ, biến chứng có thể xảy ra.
Phương tiện
Máy siêu âm.
Kim chọc và bộ nong.
Guide wire.
Sonde dẫn lưu mono J.
Kim khâu và chỉ cố định.
Bộ dụng cụ tiểu phẫu khâu vết thương.
Máy monitor theo dõi M, HA, Sp02.
Thời gian phẫu thuật
Tùy từng trường hợp, có thể từ 15-60 phút.
Các bước tiến hành
Tư thế
Nằm nghiêng về bên đối diện bên tổn thương.
Vô cảm
Tê tại chỗ hoặc tiền mê tĩnh mạch.
Kỹ thuật
Sát khuẩn vùng chọc dẫn lưu.
Trải toan vô khuẩn.
Tê tại chỗ dưới da : thường dùng xylocaine 2%.
Dùng đầu dò siêu âm xác định vị trí bể thận đánh giá tình trạng nhu mô thận và các tạng lân cận.
Chọc kim thăm dò vào bể thận dưới hướng dẫn siêu âm, khi kim vào đúng bể thận sẽ quan sát thấy trên siêu âm và thấy nước tiểu chảy qua kim.
Dùng guide wire luồn qua kim vào bể thận.
Dùng bộ nong tạo đường hầm rộng.
Đưa sonde mono J qua đường hầm vào bể thận, đầu chữ J nằm trong bể thận.
Cố định ngoài da bằng chỉ khâu.
Nối sonde mono J với túi nước tiểu.
Theo dõi và xử trí tai biến
Theo dõi
Tai biến thuốc gây tê, gây mê.
Chảy máu.
Rò nước tiểu.
Áp xe quanh thận.
Xử trí tai biến
Tai biến thuốc gây tê, gây mê: tùy từng mức độ phản ứng với thuốc gây tê, tiền mê mà xử lý.
Chảy máu: theo dõi màu sắc nước tiểu chảy qua dẫn lưu thận, nếu chảy máu ít điều trị nội khoa, nếu điều trị nội khoa không kết quả thì chụp mạch can thiệp nút mạch hoặc phẫu thuật lại cầm máu.
Áp xe quanh thận do rò nước tiểu: trước tiên là điều trị nội khoa kháng sinh, chống viêm. Nếu điều trị không hiệu quả thì phải mổ làm sạch dẫn lưu khoang quanh thận.
