PHẪU THUẬT VỠ VẬT HANG DO GÃY DƯƠNG VẬT
Đại cương
Vật hang là hai thể hình trụ ở hai bên lưng dương vật chứa đầy máu khi dương vật cương cứng. Bao bọc vật hang là một bao xơ gọi là cân Abuginea (vỏ trắng) gồm nhiều bó collagen dày và một số sợi đàn hồThành vỏ trắng dày khoảng 2-3 mm, khi dương vật cương cứng mỏng đi còn 0,5 mm nên dễ bị vỡ khi có chấn thương do bẻ gãy hoặc chấn thương khi giao hợp sai tư thế, cưỡng dâm…
Khi vật hang bị vỡ (rách lớp vỏ trắng), máu thoát ra ngoài gây máu tụ, dương vật biến dạng vẹo lệch, để lại những biến chứng như cong vẹo dương vật, đái khó, đau khi cương, dẫn tới rối loạn cương dương, ảnh hưởng tới chất lượng cuộc sống tình dục của người bệnh.
Phẫu thuật vỡ vật hang chủ yếu nhằm:
Cắt lọc chỗ bầm dập.
Lấy hết máu tụ, cầm máu.
Khâu kín, chắc lớp vỏ trắng bị vỡ.
Đề phòng biến chứng.
Chỉ định
Vỡ vật hang được khẳng định bằng lâm sàng, có hoặc không kết hợp với các phương tiện chẩn đoán cận lâm sàng khác như: siêu âm, cộng hưởng từ.
Chống chỉ định
Đây là cấp cứu ngoại khoa nên không có chống chỉ định tuyệt đốCần lưu ý những người bệnh có nguy cơ phẫu thuật.
Chuẩn bị
Người thực hiện:
Phẫu thuật viên (PTV) chuyên khoa Nam học – Tiết niệu – Nhi khoa.
Kíp mổ gồm 3 người: 1 PTV chính và 2 PTV phụ
Người bệnh:
Giải thích kỹ cho người bệnh và người thân về các tai biến, biến chứng có thể xảy ra khi phẫu thuật.
Đây là một cấp cứu ngoại khoa, yêu cầu người bệnh nhịn ăn trước mổ 6 giờ.
Chuẩn bị ruột: Thụt tháo trước mổ.
Phương tiện:
Bộ dụng cụ trung phẫu, một bộ dụng cụ mach máu
Chỉ khâu mạch máu không tiêu hoặc tiêu chậm (chỉ Prolene hoặc chỉ Maxon 30, 4-0), các chỉ khác khâu cân và da dương vật.
Dự kiến thời gian phẫu thuật: 60 phút
Các bước tiến hành
Tư thế:
Tư thế người bệnh, người bệnh nằm ngửa hai chân duỗi thẳng và đầu kê cao khoảng 15 độ.
Cách bố trí phòng mổ:
+ Bác sĩ gây mê ở phía trên đầu người bệnh.
+ Phẫu thuật viên chính đứng cùng bên với bên mổ và phụ đứng ở phía đối diện.
+ Bàn dụng cụ đặt ở dưới chân người bệnh, y tá dụng cụ đứng cùng bên với phẫu thuật viên phụ.
Vô cảm:
Gây tê tuỷ sống hay gây tê vùng tại chỗ.
Kỹ thuật:
Bước 1: rạch da, tuỳ theo vị trí của nơi vỏ trắng vật hang bị vỡ, có thể áp dụng thích hợp:
+ Vỡ vật hang ở 1/3 đầu: Đường rạch vòng quanh dương vật dưới rãnh quy đầu khoảng 1 cm, rồi lóc da xuống chỗ vỡ.
+ Vỡ vật hang ở 1/3 gốc dương vật: Có thể rạch vòng quanh, đưa da lên trên hay rạch dọc.
+ Vỡ thân vật hang: Rạch dọc vừa đủ ngay trên chỗ vỡ.
Bước 2: Phẫu tích các lớp dương vật, lấy hết máu cục tại nơi vỡ vật hang và xung quanh. Rửa sạch bằng dung dịch NaCl 0,9% để kiểm tra thương tổn rõ ràng. Vỏ trắng màu trắng bóng, có máu rỉ ra liên tục, đường vỡ có thể gọn nhưng cũng có thể vỡ nham nhở hình sao, có thể ngắn nhưng cũng có thể dài vòng quanh ½ chu vi hoặc hơn nữa, vào sâu gần hết chu vi vật hang.
Bước 3: Cắt xén một cách tiết kiệm, gọn gàng để 2 mép rách của vỏ trắng dễ khép vào nhau khi khâu.
Bước 4: Khâu vỏ trắng vật hang bằng chỉ khâu mạch máu mũi rờKhâu vùi chỉ buộc vào trong để khi liền lớp vỏ trắng, không sờ thấy nút chỉ.
Bước 5: Khâu phục hồi lớp mạc sâu và mạc nông bên ngoài bằng chỉ tiêu chậm.
Bước 6: Khâu da tỉ mỉ để tránh sẹo rúm ró
Chú ý: Kiểm tra, nếu có thương tổn niệu đạo kèm theo thì phải xử trí niệu đạo hoặc phải đặt thông tiểu cho người bệnh
Theo dõi và xử trí tai biến
Theo dõi:
Điều trị kháng sinh phối hợp, chống phù nề (α-chymotrypsin 4 viên/ ngày).
Thuốc an thần tránh cương dương vật sớm: Seduxen 5 mg x 2 viên / ngày (uống vào lúc 21 giờ).
Thay băng tránh nhiễm khuẩn vết thương, băng vòng quanh dương vật, tạo điều kiện cho thẳng dương vật, tránh vẹo dương vật sau này.
Nhiều người bệnh được điều trị bảo tồn hoặc phẫu thuật muộn có biểu hiện của rối loạn tình dục như: cương đau, cong dương vật, rối loạn cương dương.
Người bệnh có tổn thương niệu đạo phối hợp với vỡ vật hang mà không được điều trị có nguy cơ cao bị áp xe quanh niệu đạo, hẹp và rò niệu đạo.
Xử trí tai biến:
Người bệnh bị rối loạn tình dục có thể điều trị nội khoa ổn định. Nếu dương vật cong nhiều, có thể tiến hành phẫu thuật sửa lại dương vật cho thẳng.
Những tổn thương niệu đạo thường cần phải phẫu thuật sửa chữa niệu đạo.
