Tập với giàn treo các chi

 

Đại cương 

Giàn treo là phương tiện cần thiết để nâng đỡ và trợ giúp các phần chi thể cử động chủ động, nhằm giảm tác động của trọng lực lên các cơ suy yếu khi người bệnh không đủ sức mạnh tập luyện và tự điều khiển cử động cho hết tầm vận động.

Chỉ định

Dùng cho những người bệnh trong giai đoạn đầu của chương trình tập luyện cơ.

Những trường hợp người bệnh vận động không đúng mẫu.

Những trường hợp giới hạn tầm vận động của khớp. – Những trường hợp người bệnh thiếu cố gắng và hợp tác tập luyện.

Chống chỉ định

Những trường hợp đau làm ngăn cản cử động chủ động.

Người bệnh hoàn toàn không hợp tác tập luyện.

Khi các vị thế được lựa chọn: nằm ngửa, nằm nghiêng và ngồi là chống chỉ định.

Chuẩn bị

Người thực hiện:

Bác sỹ hoặc kỹ thuật viên vật lý trị liệu.

Phương tiện

Giàn treo. 

Các đai và dây treo nâng đỡ các chi.

+ Đai lớn phải dùng đai kép treo máng vào mỗi đầu của đai

+ Đai nhỏ chỉ cần 1 dây treo là đủ

+ Đai nâng đỡ đầu cần hai dây treo (dây chiếc) 

+ Đai nâng đỡ cổ tay bàn tay hay cổ chân – bàn chân cần 1 dây treo.

Móc khóa chữ S 

Người bệnh: tư thế thoải mái và được nâng đỡ an toàn.

Hồ sơ bệnh án

Lượng giá tổng quát và khả năng tập của người bệnh.

Có chỉ định được tập luyện vận động trợ giúp.

Các bước tiến hành

Kiểm tra hồ sơ

Kiểm tra người bệnh

Thực hiện kỹ thuật

Xác định tầm vận động khớp và sức cơ bằng tay kỹ thuật viên.

Chọn tư thế khởi đầu sao cho người bệnh thực hiện đúng mẫu động tác mong muốn, đồng thời đảm bảo sự vững chắc và thoải mái cho người bệnh.

Lựa chọn dụng cụ cần thiết như móc, dây treo, đaiv.v…

Buộc dụng cụ vào giàn treo.

Buộc dụng cụ vào người bệnh: từ phần gần đến phần xa.

Xác định điểm treo bằng cách thả cho dây rơi theo đường trọng lực.

+ Nếu nhằm mục đích thực hiện cử động, điểm treo phải nằm trên đường thẳng đứng trên trục cử động.

+ Nếu nhằm mục đích nâng đỡ, điểm treo phải nằm trên đường thẳng đứng trên trọng tâm của phần chi thể được treo

Chỉ gắn dây treo vào đai khi đã buộc đai chính xác vào vùng cơ thể cần điều trị.

Giải thích cho người bệnh rõ cử động mẫu mà họ phải làm

Giữ vững chắc xương nơi có điểm bám của cơ được tập.

Khi tháo gỡ: tháo từ xa tới gần, sau đó tháo dụng cụ trên giàn.

Kỹ thuật treo

Khớp	Cử động	Vị thế  người bệnh	Điểm treo	Nâng đỡ	Giữ vững
VAI	Gập Duỗi	Nằm nghiêng	Dưới mỏm cùng vai 2,5cm	Cổ – bàn tay, khuỷu	Vai
	Dạng  khép	Nằm ngửa	Mỏm cùng vai xuống 2,5cm	Cổ – bàn tay, khuỷu	Vai
	Xoay trong Xoay ngoài	Ngồi, khuỷu gập 90o	Mỏm cùng vai vào 2,5cm	Cổ tay – Bàn tay	Cánh tay
		Nằm nghiêng, vai dạng 90o	Dưới mỏm cùng vai 2,5cm	Cổ tay – Bàn tay	Vai
KHUỶU	Gấp Duỗi	Nằm nghiêng	Ngay tại khớp khuỷu	Cánh tay, cổ tay &bàn tay	Cánh tay
		Ngồi, vai dạng 90 o	Ngay tại  khớp khuỷu	Cánh tay, cổ tay &bàn tay	Cánh tay
HÁNG	Gấp Duỗi	Nằm nghiêng	– Mấu chuyển lớn lên 2,5cm	Gối, cổ chân & bàn chân	Chân
			– Mào chậu xuống 4 ngóntay
	Dạng khép	Nằm ngửa	Điểm giữa đường xếp háng xuống 2,5cm	Gối, cổ chân & bàn chân	Chân
GỐI	Gấp Duỗi	Nằm nghiêng	Ngay tại khớp	Đùi, cổ chân & bàn chân	Đùi

Theo dõi

Trong tất cả mọi trường hợp nên đặt 2 đầu của đai cách khoảng bằng nhau ở 2 bên phần chi thể hay thân mình để duy trì đai đúng vị thế.

Kiểm tra các đầu móc, dây và đai treo phải chắc chắn, an toàn. Tránh xoắn vặn khi treo.

Tai biến và xử trí

Buộc hai đầu móc chắc chắn phòng ngừa tai nạn.

Dây và đai treo bị đứt hay xơ rách không được sử dụng cho người bệnh.

Phần chi thể gần cần được nâng lên trước rồi đến phần xa.

Khi treo toàn thân: Đầu được nâng lên trước, rồi đến cánh tay – cẳng tay, đến đùi – cẳng chân rồi đến ngực và cuối cùng là chậu.

Chăm sóc dụng cụ:

.Dụng cụ phải được giữ trong tình trạng tốt bằng cách kiểm tra và cất ngay khi sử dụng.

.Dùng xong treo từng dây và đai treo lên móc theo từng loại riêng biệt để tránh xoắn vặn.

.Giữ sạch đai và dây treo bằng cách giặt thường xuyên.