Đại cương
Soi bàng quang là một thủ thuật đưa máy soi vào lòng bàng quang qua đường niệu đạo, để quan sát trực tiếp niêm mạc bàng quang, các lỗ niệu quản, cổ bàng quang, nhằm mục đích chẩn đoán và điều trị
Chỉ định
Đái máu, đái mủ, đái dưỡng chấp, đái buốt, đái rắt.
Chụp thận ngược dòng
Sinh thiết bàng quang để chẩn đoán xác định tổn thương -Đánh giá bàng quang sau đợt điều trị k bàng quang.
Chống chỉ định
Co thắt niệu đạo, hẹp niệu đạo, đứt niệu đạo do chấn thương.
U phì đại tiền liệt tuyến
Viêm cấp niệu đạo do các nguyên nhân -Lao bàng quang
Thể trạng suy kiệt nặng.
Chuẩn bị
Dụng cụ
Máy nội soi bàng quang cứng hay mềm vô khuẩn, cỡ thích hợp với người bệnh.
Nong niệu đạo các cỡ.
Hệ thống cung cấp ánh sáng lạnh
Kìm sinh thiết. -Màn hình
Hệ thống máy vi tính có cạc hình, máy in kết quả.
Bình đựng dung dịch có giá treo và hệ thống dẫn nước có khoá.
Bàn soi theo tư thế sản khoa
Toan, khăn có lỗ, gạc, bông, găng tay vô trùng,
Kìm kocher, bơm tiêm 5ml
Lọ đựng bệnh phẩm có dung dịch Formol 10
Kim lấy bệnh phẩm
Tạp dề.
Thuốc
Thuốc tiêm trước soi theo y lệnh: Atropinsunphat 1/4 mg x 2 ống. Midazolam 5mg/ml x 1/2 ống.
Dung dịch sát trùng Povidine iodine 10% , Jely bôi trơn hoặc dầu Parafin.
Dung dịch sorbitol 3 % , hoặc nước muối 0,9% . Nước cất.
Người bệnh
Thông báo giải thích cho người bệnh và người nhà người bệnh biết về thủ thuật sẽ làm, giúp người bệnh yên tâm và ký giấy làm can đoan trước soi.
Kiểm tra hồ sơ bệnh án đầy đủ, phiếu chỉ định soi, phim Xquang, kết quả siêu âm.
Tiêm thuốc theo y lệnh trước soi 15 phút.
Đặt người bệnh nằm theo tư thế sản khoa.
Rửa sạch bộ phận sinh dục ngoài bằng xà phòng
Các bước tiến hành
Điều dưỡng rửa tay, đội mũ, đeo khẩu trang, tạp dề.
Giúp bác sỹ đeo găng tay vô khuẩn.
Sát khuẩn lỗ tiểu bằng dung dịch Povidine 10
Chuẩn bị lấy thuốc gây tê (theo chỉ định)
Phụ bác sỹ nong niệu đạo
Bác sỹ đưa máy soi vào bàng quang theo các thì như thông tiểu nam hoặc nữ.
Nối hệ thống dây dẫn nước tiểu ra và hệ thông dung dịch vào bàng quang qua máy nội soi.
Cho nước vào bàng quang mỗi lần khoảng 200 ml làm căng bàng quang.
Nếu soi phát hiện có tổn thương.
Điều dưỡng phối hợp với bác sỹ bấm sinh thiết tổn thương.
(Đưa kìm sinh thiết vào bàng quang qua hệ thống máy nội soi, chọn vị trí sinh thiết theo y lệnh của bác sỹ, mở kìm và đóng kìm sinh thiết nhẹ nhàng)
Lấy bệnh phẩm vào lọ đựng Formol 10% cố định bệnh phẩm.
Sau khi bác sỹ rút máy nội soi:
Sát khuẩn lỗ niệu đạo và bộ phận sinh dục ngoài (ở nữ)
Thu dọn dụng cụ
Giúp ngưòi bệnh ra khỏi bàn khám và mặc quần.
Ghi phiếu theo dõi chăm sóc
Hướng dẫn người bệnh lấy kết quả sau soi.
Đánh giá ghi hồ sơ báo cáo
Nhận định tình trạng người bệnh
Sắc mặt, tình trạng đau
mầu sác nước tháo ra
Tình trạng tiểu sau soi (đái máu, đái buốt..)
Tình trạng sốt.
Phát hiện dấu hiệu bất thường báo cáo bác sỹ soi để xử trí kịp thời.
Hướng dẫn người bệnh
Hướng dẫn người bệnh nghỉ ngơi và ăn uống sau khi soi và phát hiện các dấu hiệu bất thường báo cho thầy thuốc biết.
