Đại cương
Phẫu thuật nội soi cuốn giữa và cuốn dưới là phẫu thuật làm giảm thể tích cuốn giữa và cuốn dưới nhằm làm tăng khả năng thông khí và dẫn lưu dịch của hốc mũi.
Chỉ định
Cuốn dưới phì đại không còn khả năng co hồi, kèm theo dị hình cuốn giữa (xoang hơi cuốn giữa, cuốn giữa đảo chiều, cuốn giữa thoái hoá)
Tạo đường vào cho các phẫu thuật nội soi mũi xoang.
Chống chỉ định
Bệnh lý toàn thân không thể gây mê hay gây tê phẫu thuật được
Đang trong giai đoạn viêm mũi xoang cấp.
Chuẩn bị
Người thực hiện
Bác sỹ chuyên khoa tai mũi họng được đào tạo về phẫu thuật mũi xoang
Phương tiện
Bộ nội soi mũi-xoang: Các loại que thăm dò, bay, dao hình liềm, thìa nạo,
ống hút, đông điện, kìm: Blakesley.
Ống nội soi cứng đường kính 2.7mm với góc nhìn 0°
Máy Laser (nếu có)
Người bệnh
Hỏi kĩ tiền sử: bệnh lý nội, ngoại khoa, chấn thương, dị ứng, triệu chứng cơ năng.
Khám, xét nghiện đánh giá tình trạng toàn thân, tình trạng miễn dịch.
Đánh giá hiện trạng chức năng thở, ngửi và khám nội soi mũi cẩn thận.
Tư vấn gia đình bệnh nhi và điều trị nội khoa trước khi phẫu thuật.
Hồ sơ bệnh án
Giải thích về kỹ thuật cho gia đình bệnh nhi và kí cam kết đồng ý kỹ thuật, phiếu ghi chép theo dõi thủ thuật.
Các bước tiến hành
Kiểm tra hồ sơ
Kiểm tra lại chỉ định, chống chỉ định và cam kết đồng ý thực hiện thủ thuật.
Kiểm tra người bệnh
Tình trạng toàn thân
Thời gian nhịn ăn
Thực hiện kỹ thuật
Vô cảm
Gây mê nội khí quản
Tư thế người bệnh
Người bệnh nằm ngửa, kê gối vai.
Kỹ thuật
Đốt đầu cuốn dưới bằng Laser: Dùng laser đốt niêm mạc đầu cuốn dưới một phần hoặc toàn bộ.
Cắt cuốn giữa
Với xoang hơi cuốn giữa: dùng dao nhọn rạch theo chiều dọc của cuốn giữa, kẹp và cắt phần vách phía ngoài của xoang hơi.
Với cuốn giữa phì đại: dùng kìm kẹp phần tự do của cuốn, cắt dọc về phía chân bám cuốn ở phía sau, tránh làm lộ xương cuốn.
Cắt bỏ cuốn dưới: Đặt thuốc co mạch, lấy kìm kẹp cặp toàn bộ chiều dài, sát với chỗ bám của cuốn dưới trong 3 phút rồi bỏ kìm ra, dùng kéo cắt dọc theo rãnh lõm chỗ kìm kẹp vào cuốn dưới.
Đặt merocel và bấc cầm máu
Theo dõi
Kháng sinh, chống viêm, giảm đau, giảm xuất tiết 7-10 ngày sau mổ.
Rút bấc, merocel sau 24-48 giờ.
Làm thuốc mũi, rửa mũi-xoang trong 5-7 ngày sau khi rút bấc.
Làm sạch vùng phức hợp lỗ ngách và chống dính.
Dùng thuốc co mạch tại chỗ trong khoảng 2 tuần.
Rửa mũi bằng nước muối sinh lý trong 4 tuần.
Steroids xịt mũi trong 8-12 tuần.
Tai biến và xử trí
Viêm mũi hoại tử, trĩ mũi. Xử trí: tránh để lộ xương cuốn.
Chảy máu nhánh xuống cho cuốn dưới của động mạch bướm khẩu cái. Xử trí: đông điện điểm chảy máu, đặt merocel
Di chứng sẹo dính. Tránh làm tổn thương niêm mạc bên vách ngăn. Tách dính
