Nội dung

Nhuộm hematoxylin – eosin trên phiến đồ

Nguyên tắc

Đây là phương pháp nhuộm hai màu liên tiếp. Nhuộm nhân theo nguyên tắc tăng dần, nhuộm bào tương theo nguyên tắc giảm dần. Các phiến đồ bảo quản được lâu dài, nhưng không tốt bằng nhuộm Papanicolaou.

Chuẩn bị

Người thực hiện

Kỹ thuật viên giải phẫu bệnh – tế bào bệnh học: 01

Phương tiện, hóa chất

Dung dịch cố định phiến đồ (cồn ete tỷ lệ 1/1 hoặc cồn 95 độ).

Cồn (700, 800, 900, 950,1000).

Cồn – acid 0,5% (5ml HCl với 1000ml cồn 50 độ).

Xylen (toluen).

Nước cất 2 lần.

Lá kính sạch.

Tủ ấm 370 và 560.

Tủ lạnh.

Điều hòa nhiệt độ.

Hốt phòng thí nghiệm.

Bể nhuộm bằng thủy tinh.

Bể thủy tinh đựng cồn, xy len.

Giá đựng phiến đồ (đứng và nằm ngang).

Cốc đong loại 1000ml, 500ml, 100ml và 50ml.

Ống hút bằng nhựa, quả bóp cao su hút hóa chất.

Kẹp không mấu, kéo.

Giấy lọc.

Bôm Canada hoặc keo gắn lá kính.

Kính hiển vi 2 mắt để kiểm tra kết quả nhuộm.

Nguồn cấp nước chảy.

Kính phòng hộ, găng tay, khẩu trang, áo choàng.

Phẩm nhuộm: phẩm nhuộm nhân và bào tương có thể mua dạng thương mại, dùng luôn. Nếu không có sản phẩm dùng ngay, có thể pha phẩm nhuộm theo cách thức dưới đây:

Hematoxylin Harris 

Hematoxylin (tinh thể)       

 

1g

Cồn (Etanol) tuyệt đối        

 

10ml

Alun (ammonium hay potassium)

 

20g

Nước cất                              

 

200ml

Oxyt thuỷ ngân (đỏ)            

 

0,5g

Tiến hành pha:

Hoà tan hematoxylin trong cồn.

Hoà tan alun trong nước cất nóng. Đưa ra khỏi lửa và trộn hai dung dịch với nhau.

Đun sôi hỗn hợp, kéo bình đun ra khỏi lửa và thêm dần vào oxyt thuỷ ngân.

Đun nóng lại, khi hỗn hợp có màu tím sẫm, tắt lửa và nhúng ngay bình đun vào nước lạnh.

Khi bình đun lạnh hẳn, thêm 2ml acid acetic lạnh để làm tăng tính nhuộm nhân.

Eosine Y: ở Việt Nam, thường pha dung dịch 0,5% trong cồn 95o. L.G. Koss pha theo công thức :

Eosin Y (CI. No 45830)        16g hoặc 1g

Dichromat kali          8g hoặc 0,5g

Acid picric (nước bão hoà)  160ml hoặc 10ml

Cồn etanol 95o         160ml hoặc 10ml

Nước cất       1280 ml hoặc 80ml

Hoà tan eosin và dichromat kali vào nước cất, đun nóng nếu cần, sau đó thêm dung dịch acid picric, cồn.

Các bước tiến hành

Thực hiện các bước sau:

Phiến đồ để khô tự nhiên ở nhiệt độ phòng.

Cố định phiến đồ trong cồn 95 độ từ 5-10 phút.

Để khô tự nhiên.

Rửa qua nước.

Nhuộm Hematoxylin trong 3-5 phút.

Rửa nước trong 5 phút.

Biệt hóa trong cồn – acid 0,5% trong 1 vài giây.

Rửa nước trong 10-15 phút.

Nhuộm eosin trong 1 phút Rửa nước.

Loại phẩm thừa bằng cồn 95 độ.

Khử nước bằng xylen

Gắn lá kính bằng bôm Canada.

Kết quả

Nhân tế bào                          xanh đến xanh đen

Bào tương tế bào                 hồng đến đỏ

Hồng cầu                              hồng đậm

Sợi tạo keo                            hồng nhạt. 

Những sai sót và hướng xử trí

Bào tương và nhân đều bắt màu nhạt: thuốc nhuộm cũ, thay thuốc nhuộm mới.

Nhân nhạt màu: tăng thời gian nhuộm nhân.

Nhân đậm màu quá mức: tẩy nhẹ bằng cồn-acid.