Áp xe vùng cơ cắn

Tác giả: Bộ Y tế
Cập nhật: 03/02/2021

Định nghĩa

Là áp xe khu trú ở vùng cơ cắn, nguyên nhân thường do răng.

Nguyên nhân

Do răng

Răng viêm quanh cuống không được điều trị.

Răng có viêm quanh răng không được điều trị.

Do biến chứng răng khôn.

Các nguyên nhân khác

Do tai biến điều trị.

Do chấn thương.

Nhiễm trùng các vùng lân cận.

Chẩn đoán

Chẩn đoán xác định

Lâm sàng

Toàn thân

Có biểu hiện nhiễm trùng: sốt cao, mạch nhanh, hơi thở hôi….

Tại chỗ

Ngoài miệng

Vùng cơ cắn có 1 khối sưng lớn, da trên khối sưng nóng đỏ hoặc tím, căng, nề, có thể thâm nhiễm lan rộng lên trên đến mi mắt dưới hoặc hố thái dương, ra sau tới vùng mang tai, xuống dưới tới vùng dưới hàm. Các rãnh tự nhiên trên mặt bị xóa.

Nếu khối áp xe ở vị trí nông, nằm trên cơ cắn có thể sờ thấy dấu hiệu chuyển sóng.

Bệnh nhân đau dữ dội khi sờ vào.

Trong miệng

Bệnh nhân có khít hàm dữ dội, thường chỉ há được tối đa 0,5cm..

Niêm mạc ngách tiền đình nề, xung huyết dọc theo bờ trước cành lên xương hàm dưới.

Răng nguyên nhân: có biểu hiện bệnh lý của răng nguyên nhân.

Cận lâm sàng

X quang thường quy

Có biểu hiện tổn thương răng nguyên nhân.

CT Scanner: có khối thấu quanh ranh giới rõ ở vùng cơ cắn.

Chẩn đoán phân biệt

Áp xe vùng má:

Vị trí áp xe ở vùng má và không có dấu hiệu khít hàm dữ dội.

Áp xe vùng mang tai:

Vị trí áp xe ở vùng mang tai, có chảy mủ qua lỗ ống Stenon khi thăm khám và không có khít hàm.

Viêm xương vùng góc hàm hoặc cành lên xương hàm dưới:

Ban đầu có thể làm mủ vùng cơ cắn. Trên X quang có thể thấy hình ảnh xương chết.

Điều trị

Nguyên tắc

Dẫn lưu mủ và điều trị răng nguyên nhân.

Điều trị cụ thể

Điều trị toàn thân

Kháng sinh và nâng cao thể trạng.

Điều trị tại chỗ

Rạch dẫn lưu mủ có thể theo đường trong miệng hoặc ngoài mặt.

Đường trong miệng

Chỉ định: khi áp xe tiến triển ra dưới niêm mạc bờ trước cành lên xương hàm dưới.

Kỹ thuật

Vô cảm.

Rạch niêm mạc ở chỗ thấp nhất và phồng nhất của ổ áp xe.

Bộc lộ ổ áp xe và dẫn lưu mủ.

Bơm rửa.

Đặt dẫn lưu.

Điều trị răng nguyên nhân: thường là nhổ răng nguyên nhân.

Đường ngoài mặt

Chỉ định: khi áp xe tiến triển ra phía da hoặc vào sâu phía trong cơ cắn (lan lên trên hoặc ra phía sau xương hàm dưới).

Kỹ thuật

Vô cảm.

Rạch da vùng dưới hàm, cong theo đường bờ nền.

Bóc tách da và mô dưới da.

Dùng kẹp Kocher thâm nhập vào vùng áp xe để dẫn lưu mủ.