Bài giảng chăm sóc bài tiết

TT

Thực hiện

Lý  do

A. Cách đặt bô đại tiện và bô tiểu nữ

1

Rửa tay, mang găng tay sạch.

Giảm nguy cơ lây nhiễm.

2

Kiểm tra, sắp xếp lại dụng cụ hợp lý.

Hạn chế sự gián đoạn trong quá trình thực hiện. Thuận tiện cho thực hiện kỹ thuật

3

Tiếp xúc, giải thích người bệnh trước khi thực hiện.

Tạo sự thân thiện, thông cảm, người bệnh yên tâm và hợp tác.

4

Đặt người bệnh ở tư thế nằm ngửa 

Thuận tiện cho việc đặt bô đại tiện, bô tiểu

5

Làm ấm bô đại tiện bằng nước ấm (nếu cần). Xoa bột tal lên bô đại tiện.

Giúp người bệnh dễ chịu, tránh bô đại tiện dính vào da gây tổn thương da người bệnh.

6

Người bệnh nằm nghiêng về một bên; đặt bô đại tiện ngang mông người bệnh. Phần thấp của bô đại tiện gần hõm lưng người bệnh, phần cao bô đại tiện gần đùi.

Đảm bảo bô đại tiện ở vị trí thích hợp trước khi người bệnh đặt mông lên bô đại tiện.

7

Đưa bô vào vị trí: Một tay giữ bô đại tiện trong khi giúp người bệnh trở lại tư thế nằm ngửa, cùng lúc đó đẩy bô đại tiện vào giữa giường để giữ đúng vị trí.

Tránh làm bô đại tiện bị lệch

8

Đối với người bệnh liệt: Luồn tay dưới thắt lưng người bệnh, đặt khuỷu tay xuống giường, nâng mông người bệnh lên. Tay kia đưa bô dẹt vào, phần thấp vào đến gần hõm lưng, phần cao bô đại tiện giữa 2 đùi người bệnh.

(Có thể giúp người bệnh nâng hông bằng xà treo trên giường – nếu có điều kiện)

Đảm bảo bô đại tiện đặt đúng vị trí.

9

Kiểm tra vị trí bô đại tiện

Ngăn ngừa nước tiểu hoặc phân rơi ra ngoài.

10

Nâng đầu giường lên cao 45⁰ (nếu không có chống chỉ định). Để người bệnh đi đại/tiểu tiện.

Tạo sự thoải mái khi đại tiện, tiểu tiện.

Chú ý chỉ định của bác sĩ: Trong trường hợp người bệnh chấn thương cột sống, phẫu thuật cột sống, cần giữ giường và tư thế người bệnh thẳng, tránh tổn thương thêm.

11

Hướng dẫn người bệnh gọi điều dưỡng sau khi đại tiểu tiện xong

Tạo sự kín đáo, không gian thoải mái cho người bệnh đại, tiểu tiện. Đảm bảo an toàn cho người bệnh trong quá trình đại tiện

12

Tháo bỏ găng, rửa tay.

Giảm nguy cơ lây nhiễm.

B. Cách đặt bô tiểu nam

1-3

Thực hiện các bước từ 1 đến 3 như trên

4

Đặt bô tiểu phù hợp với tư thế người bệnh: tư thế nghiêng, sấp, ngồi hoặc đứng;

Đặt bô tiểu và phù hợp với tình trạng người bệnh.

5

Bộc lộ vị trí đặt bô tiểu, hướng dẫn người bệnh cách cầm bô tiểu đặt vào dương vật. Nếu người bệnh không tự cầm được thì điều dưỡng đặt bô tiểu vào đúng vị trí dương vật.

Đảm bảo đặt bô tiểu đúng vị trí và tránh nước tiểu chảy ra ngoài. 

Hình 4. Cách đặt bô tiểu nam

6

Tháo bỏ găng, rửa tay

Giảm nguy cơ lây nhiễm.

C. Lấy bô đại tiện, bô tiểu ra

1

Mang găng tay sạch

Giảm nguy cơ lây nhiễm.

2

Hướng dẫn người bệnh/GĐ vệ sinh hậu môn, bộ phận sinh dục.

Nếu người bệnh không tự vệ sinh được thì điều dưỡng vệ sinh giúp người bệnh.

Đảm bảo vệ sinh sau khi đại tiểu tiện. Hạn chế sự viêm nhiễm.

3

Giúp người bệnh nâng mông hoặc nghiêng người và lấy bô đại/tiểu tiện ra. Cẩn thận tránh làm tổn thương da vùng mông người bệnh, tránh nước tiểu, phân đổ ra giường.

Trả lại môi trường sạch gọn cho người bệnh.

Hạn chế tổn thương da.

4

Đổ chất thải. 

Xử lý và thu dọn dụng cụ.

Lấy mẫu nước tiểu, phân làm xét nghiệm nếu có chỉ định (trước khi đổ).

Đo lượng nước tiểu hay phân bài tiết ra.

Quan sát tính chất nước tiểu, tính chất phân

Đảm bảo vệ sinh môi trường. Tiện cho việc đại tiểu tiện lần sau.

Đảm bảo đúng chỉ định.

Theo dõi dịch bài tiết.

5

Tháo bỏ găng tay, rửa tay

Giảm nguy cơ lây nhiễm

6

Giúp người bệnh về tư thế nghỉ ngơi hoặc tư thế điều trị theo chỉ định.

Đảm bảo sự thoải mái hoặc đảm bảo đúng tư thế điều trị, hạn chế tai biến.

7

Ghi hồ sơ:

Lượng nước tiểu, phân bài tiết ra

Tính chất nước tiểu, phân

Tình trạng NB khi đại/tiểu tiện

Theo dõi người bệnh

TT

Nội dung

Mức độ

Đạt

Không đạt

Ghi chú

1

Nhận định NB

2

Chuẩn bị dụng cụ

A. Cách đặt bô đại tiện và bô tiểu nữ

1-2

Thực hiện các bước 1 và 2 như trên

3

Rửa tay, mang găng tay sạch

4

Kiểm tra, sắp xếp lại dụng cụ hợp lý

5

Tiếp xúc, giải thích NB trước khi thực hiện

6

Đặt người bệnh ở tư thế nằm ngửa 

7

Làm ấm, xoa bột tal lên bô đại tiện

8

Đặt bô đại /tiểu tiện

9

Kiểm tra vị trí bô đại tiện

10

Để người bệnh đi đại tiện/tiểu tiện.

11

Hướng dẫn người bệnh gọi điều dưỡng sau khi đại tiểu tiện xong

12

Tháo bỏ găng, rửa tay.

B. Cách đặt bô tiểu nam

1-3

Thực hiện các bước từ 1 đến 3 như trên

4

Đặt bô tiểu phù hợp với tư thế người bệnh

5

Bộc lộ vị trí đặt bô tiểu

6

Hướng dẫn hoặc đặt bô tiểu vào dương vật cho NB đi tiểu, dặn NB gọi điều dưỡng

7

Hướng dẫn NB gọi điều dưỡng /người nhà khi tiểu xong

8

Tháo bỏ găng, rửa tay

C. Lấy bô đại tiện, bô tiểu ra

1-2

Thực hiện các bước từ 1 và 2 như trên

3

Mang găng tay sạch

4

Hướng dẫn/giúp người bệnh vệ sinh hậu môn, bộ phận sinh dục.

5

Giúp người bệnh nâng mông hoặc nghiêng người và lấy bô đại tiện ra. 

6

Đổ chất thải. 

Xử lý dụng cụ và để lại vị trí cũ.

Đo lượng, quan sát tính chất nước tiểu/ phân bài tiết ra.

7

Tháo bỏ găng tay, rửa tay

8

Đặt người bệnh về tư thế nghỉ ngơi hoặc tư thế điều trị theo chỉ định.

9

Ghi hồ sơ

TT

Các bước thực hiện

Lý  do

1

Rửa tay, mang găng

Giảm nguy cơ lây nhiễm 

2

Kiểm tra dụng cụ đầy đủ.

Hạn chế sự gián đoạn trong quá trình thực hiện.

3

Tiếp xúc, giải thích người bệnh trước khi thực hiện.

Tạo mối thân thiện giữa điều dưỡng với người bệnh, người bệnh yên tâm và hợp tác tốt.

4

Che bình phong hoặc đóng cửa.

Đảm bảo kín đáo cho người bệnh.

5

Người bệnh nằm thuận tiện, tốt nhất là nằm ngửa. Nâng giường cho phù hợp với chiều cao điều dưỡng.

Người bệnh thoải mái và dễ chịu.

Nằm ngửa dễ làm sạch và đặt Uridom

Thuận tiện khi điều dưỡng thao tác

6

Trải khăn tắm trên bụng, phủ xuống đến chân người bệnh.

Tạo sự kín đáo, giảm e ngại, xấu hổ cho người bệnh.

7

Kéo ngược da quy đầu, làm sạch bao quy đầu và vùng xung quanh dương vật bằng xà phòng và nước ấm.

Làm sạch, loại bỏ vi sinh vật ngăn ngừa nguy cơ nhiễm trùng đường tiết niệu.

8

Đặt dương vật trở lại vị trí bình thường

Đề phòng sự cương cứng dương vật.

9

Nếu sử dụng bộ dụng cụ đóng gói thì chuẩn bị thêm chất bảo vệ da vùng dương vật. Nếu dương vật cương cứng thì đợi cho đến khi dương vật xìu xuống.

Tránh tổn thương da vùng dương vật.

10

Đặt Uridom vào đầu dương vật và cuộn lên trên phần gốc dương vật. Để lại 2,5 – 5 cm khoảng trống giữa đầu dương vật và phần cuối của Uridom.

Ngăn ngừa sự chèn ép và tổn thương đầu dương vật.

11

Gắn hệ thống dẫn lưu với Uridom. Đảm bảo ống dẫn lưu nằm trên đùi người bệnh. Buộc túi chứa nước tiểu an toàn thấp hơn mức bàng quang có thể bên cạnh giường hoặc gắn túi chứa vào chân. 

Đảm bảo túi dẫn lưu thấp hơn bàng quang để nước tiểu không chảy ngược vào trong, ống dẫn lưu không bị gập, thuận tiện để nước tiểu lưu thông.

12

Xác định Uridom và ống thông không bị xoắn.

Nếu uridom hoặc ống thông bị xoắn, nước tiểu không thể chảy ra và Uridom sẽ bị rò rỉ hoặc rơi ra.

13

Che phủ người bệnh

Người bệnh được kín đáo

14

Thu dọn dụng cụ, tháo bỏ găng, rửa tay

Giảm nguy cơ lây nhiễm

15

Đặt người bệnh nằm lại thuận tiện

Đảm bảo an toàn, tránh té ngã.

16

Đổ (thường 4 giờ/lần), đo lượng nước tiểu và ghi hồ sơ.

Ngăn ngừa túi chứa quá đầy và quá nặng 

17

Thay Uridom mỗi ngày để làm sạch dương vật và nhận định tình trạng da quanh dương vật.

Vệ sinh và làm giảm khả năng tổn thương da

18

Ghi hồ sơ: 

Tính chất, số lượng nước tiểu 

Tình trạng dương vật và vùng da xung quanh

Tâm lý người bệnh

TT

Nội dung

Mức độ

Đạt

Không đạt

Ghi chú

1

Nhận định NB

2

Chuẩn bị dụng cụ

3

Rửa tay, mang găng

4

Kiểm tra dụng cụ đầy đủ

5

Tiếp xúc, giải thích người bệnh

6

Che bình phong hoặc đóng cửa

7

Đặt người bệnh nằm thuận tiện. Nâng giường cho phù hợp.

8

Phủ khăn tắm trên bụng xuống đến chân người bệnh.

9

Làm sạch bao qui đầu và vùng xung quanh dương vật.

10

Đặt dương vật trở lại vị trí bình thường

11

Nếu dương vật cương cứng – đợi cho đến khi dương vật xìu xuống.

12

Đặt Uridom vào đầu dương vật và cuộn lên trên phần gốc dương vật. 

13

Gắn hệ thống dẫn lưu với Uridom. 

14

Xác định Uridom và ống thông không bị xoắn

15

Che phủ người bệnh

16

Thu dọn dụng cụ, tháo bỏ găng, rửa tay

17

Đặt người bệnh nằm lại thuận tiện

18

Đổ (thường 4 giờ/lần), đo lượng nước tiểu và ghi hồ sơ.

19

Thay Uridom mỗi ngày.

nhận định tình trạng da quanh dương vật.

20

Ghi chép hồ sơ

TT

Thực hiện

Lý  do

1

Rửa tay.

Hạn chế lây nhiễm.

2

Tiếp xúc, giải thích người bệnh/gia đình trước khi thực hiện thủ thuật. 

Tạo sự hợp tác của người bệnh/gia đình.

3

Chuẩn bị dụng cụ đầy đủ. 

Nếu dụng cụ đóng gói cần kiểm tra hạn, sự nguyên vẹn của túi dụng cụ. 

Hạn chế sự gián đoạn trong quá trình thực hiện. 

Đảm bảo an toàn về KSNK

4

Che bình phong hoặc đóng cửa

Đảm bảo kín đáo, tế nhị.

5

Trải tấm lót dưới mông người bệnh, phủ vải đắp, cởi quần, quấn chân.

Đảm bảo vệ sinh cá nhân, vệ sinh giường bệnh.

Đảm bảo sự kín đáo, tế nhị. Thuận lợi khi tiến hành kỹ thuật. 

6

Người bệnh nam: đặt tư thế nằm ngửa thẳng, hai chân dạng. 

Người bệnh nữ: nằm tư thế sản khoa.

Tư thế người bệnh nữ

7

Điều chỉnh độ cao giường phù hợp với điều dưỡng. Bật/kéo thanh chắn an toàn bên phía đối diện. 

Thuận tiện trong quá trình thực hiện thao tác. Đảm bảo an toàn cho người bệnh. 

8

Đặt khay dụng cụ vào giữa hai đùi người bệnh.

Thuận tiện trong khi thực hiện thao tác.

9

Vén tấm đắp bộc lọ vùng sinh dục, sát khuẩn tay nhanh, mở gói dụng cụ hoặc khay vô khuẩn, mang găng vô khuẩn. 

Bộc lộ bộ phận sinh dục. Phòng ngừa nhiễm trùng. 

10

Thử và xả bóng chèn:

Dùng bơm tiêm 10 bơm vào nhánh lưu của ống thông 10 ml khí để thử bóng chèn. – Xả bóng chèn. Hút 10ml nước cất vào bơm tiêm. Gắn đuôi ống thông vào hệ thống dẫn lưu (nếu dùng khăn lỗ bằng vải thì luồn ống nối qua khăn lỗ).

Kiểm tra bóng chèn đảm bảo sử dụng tốt.

Kiểm tra bóng chèn. 

Đảm bảo hệ thống dẫn lưu nước tiểu kín, nước tiểu không chảy ra ngoài

11

Bôi trơn đầu ống thông đặt vào khay hạt đậu

Dễ dàng đưa ống vào niệu đạo, hạn chế tổn thương niệu đạo.

12

Trải khăn lỗ

Tạo ra vùng thực hiện kỹ năng vô trùng.

13

Bộc lộ lỗ niệu đạo và sát khuẩn

NB nam: giữ dương vật vuông góc với cơ thể. Bộc lộ miệng sáo và kéo nhẹ dương vật lên. 

NB nữ: vén hai môi âm hộ để lộ lỗ niệu đạo

Sát khuẩn rộng bộ phận sinh dục

Dễ dàng đưa ống thông vào niệu đạo.

Ngăn ngừa nhiễm khuẩn

14

Đưa ống thông vào niệu đạo.

Với người bệnh nam: sâu khoảng 16 đến 20 cm.

Với     người bệnh   nữ:     sâu khoảng 4 -6 cm.

Với trẻ em: đưa ống vào cho đến khi thấy nước tiểu chảy ra.

Tạo ống dẫn thoát nước tiểu từ bàng quang ra ngoài qua niệu đạo.

Đưa ống vào bàng quang

15

Khi nước tiểu chảy ra cần đưa ống thông vào sâu thêm một đoạn khoảng 4 cm.

Đảm bảo khi bơm bóng chèn không làm tổn thương cổ bàng quang và niệu đạo.

16

Bơm bóng chèn:

Gắn bơm tiêm đã chứa sẵn 10ml nước cất vào nhánh lưu của ống thông.

Bơm bóng chèn, dừng bơm bóng chèn nếu người bệnh cảm thấy khó chịu và đau. 

Tháo bỏ bơm tiêm.

Chuẩn bị bơm bóng chèn để lưu ống thông.

Tránh chèn ép do bóng chèn chưa vào gọn trong bàng quang. Giữ ống thông không bị tụt ra ngoài.

17

Điều chỉnh vị trí ống thông: Dùng tay kéo ống ra cho đến khi tay có cảm giác ống bị vướng lại thì dừng.

Hạn chế nước tiểu rỉ ra ngoài

18

Cố định ống thông:

Với người bệnh nam: cố định ngược lên bẹn.

Với người bệnh nữ: cố định lên đùi người bệnh.

Ngăn ngừa sự kéo căng ống do cử động hoặc do vướng. Hạn chế tổn thương cổ bàng quang do bóng chèn cọ sát.

19

Treo túi dẫn lưu nước tiểu, không được để trực tiếp lên sàn nhà.

Túi dẫn lưu thấp hơn bàng quang để nước tiểu chảy một chiều từ bàng quang ra túi chứa.

20

Tháo bỏ găng tay, thu dọn dụng cụ, rửa tay.

Hạn chế sự lây nhiễm.

21

Hỗ trợ NB mặc quần/hoặc che phủ bằng chăn Giúp người bệnh về tư thế thoải mái.

Tạo sự thoải mái, an toàn, kín đáo cho người bệnh.

22

Ghi hồ sơ:

Kích cỡ ống thông đã dùng

Số lượng, màu sắc, tính chất nước tiểu

Thể tích lưu bóng chèn

Tình trạng người bệnh trước, sau khi đặt thông dẫn lưu

Theo dõi người bệnh và chịu trách nhiệm về pháp lý.

TT

Nội dung

Mức độ

Đạt

Không đạt

Ghi chú

1

Rửa tay

2

Giải thích cho người bệnh.

3

Chuẩn bị dụng cụ đầy đủ.

4

Che bình phong hoặc đóng cửa

5

Trải tấm lót dưới mông người bệnh, phủ vải đắp, cởi quần, quấn chân.

6

Đặt tư thế cho người bệnh

7

Điều chỉnh độ cao giường, bật thanh chắn an toàn

8

Đặt khay dụng cụ vào giữa hai đùi người bệnh

9

Vén tấm đắp, sát khuẩn tay nhanh, mở gói dụng cụ hoặc khay vô khuẩn, mang găng vô khuẩn. 

10

Thử và xả bóng chèn

11

Bôi trơn đầu ống thông 

12

Trải khăn lỗ

13

Bộc lộ lỗ niệu đạo và sát khuẩn bộ phận sinh dục

14

Đưa ống thông vào niệu đạo.

15

Khi nước tiểu chảy ra cần đưa ống thông vào sâu thêm khoảng 4 cm.

16

Bơm bóng chèn

17

Điều chỉnh vị trí ống thông

18

Cố định ống thông

19

Treo túi dẫn lưu nước tiểu, không được để trực tiếp lên sàn nhà.

20

Tháo bỏ găng tay, thu dọn dụng cụ, rửa tay.

21

Giúp người bệnh mặc quần/đắp chăn, về tư thế thoải mái.

22

Ghi hồ sơ

Hình 8a. Bộ dụng cụ thụt tháo dùng 1 lần   

Hình 8b. Bộ dụng cụ thụt tháo dùng nhiều lần

TT

Thực hiện

Lý  do

A. Thụt bằng nước

1

Rửa tay

Giảm nguy cơ lây nhiễm

2

Tiếp xúc, giải thích trấn an người bệnh

Thông báo và giải thích cho NB và người thân của họ biết về thủ thuật sắp làm; động viên NB yên tâm và cộng tác trong khi làm thủ thuật.

Căn dặn bệnh nhân những điều cần thiết.

Không thụt vào giờ bệnh nhân ăn, hoặc giờ thăm.

Xác định sự hiểu biết của người bệnh về việc đặt ống thông, nhu cầu của người bệnh cần giúp đỡ.

Tạo sự hợp tác của người bệnh.

Giảm lo lắng.

3

Kiểm tra lại dụng cụ sắp xếp hợp lý

Phòng gián đoạn trong quá trình thực hiện. Thuận tiện cho thao tác.

Chuẩn bị dụng cụ

4

Che bình phong hoặc đóng cửa

Đảm bảo kín đáo cho người bệnh

5

Đặt tấm lót thấm dịch dưới mông người bệnh. Tư thế người bệnh nằm nghiêng bên trái, chân phải co.

Tư thế giúp nước đi vào trực tràng dễ dàng.

Tư thế co chân giúp bộc lộ hậu môn dễ dàng.

Chú ý: Nếu người bệnh bị liệt cơ vòng hay trẻ em, đặt nằm ngửa trên bô đại tiện

Tư thế người bệnh

6

Thử nhiệt độ nước

Thụt tháo sẽ hiệu quả nhất khi dùng nước ấm. Khi nước quá nóng sẽ tổn thương niêm mạc ruột, khi nước quá lạnh sẽ gây co thắt ruột.

7

Cho nước vào túi hoặc bình chứa nước thụt, đuổi khí rồi khóa van lại.

Để khí vào ruột quá nhiều sẽ gây giãn ruột và khó chịu.

Lấy dung dịch thụt

8

Mang găng sạch

Tránh tiếp xúc với phân

9

Bôi trơn đầu ống thông 6-8 cm

Tránh tổn thương hậu môn khi đưa ống vào.

Bôi trơn đầu ống

10

Đưa ống thụt hoặc ống thông trực tràng, vào hậu môn – trực tràng:

Một tay vành mông, một tay đưa ống vào trực tràng nhẹ nhàng, yêu cầu người bệnh hít thở sâu. 

Hít thở sâu giúp giãn cơ thắt hậu môn

Thao tác đưa ống vào hậu môn

11

Nâng cao túi hoặc bình chứa nước thụt (ở người lớn # 50 -80 cm) và mở khóa cho dịch vào trực tràng.

Dung dịch phải được đưa cao hơn trực tràng ở một mức độ thích hợp để giúp dung dịch đi vào theo trọng lực mà không gây tổn thương niêm mạc trực tràng vì tăng áp lực quá nhanh.

12

Cho dịch chảy vào với tốc độ chậm.

Đưa dịch vào trực tràng chậm và nên có những khoảng nghỉ để làm giảm sự co thắt của ruột. Giảm kích thích, giúp người bệnh thư giãn.

Nếu dịch chảy quá nhanh có thể gây co thắt đại tràng làm người bệnh đau. Áp lực cao có thể gây vỡ ruột ở trẻ nhũ nhi.

13

Khi dịch đã vào đủ, hoặc khi người bệnh không thể giữ nước được, khóa van và rút ống thụt/ống thông ra khỏi trực tràng.

Người bệnh cảm giác muốn đại tiện cho biết đã đưa đủ lượng nước vào trực tràng.

14

Dặn người bệnh giữ nước trong ruột khoảng 10 – 15 phút hoặc lâu hơn nếu được. Trẻ sơ sinh hoặc trẻ nhỏ giữ chặt 2 mông trẻ trong vài phút.

Thời gian giữ nước trong ruột càng lâu càng làm cho phân mềm ra dễ tống xuất ra ngoài.

15

Làm sạch vùng hậu môn: lau bằng giấy vệ sinh.

Tránh kích thích da người bệnh

Vệ sinh hậu môn

16

Để người bệnh tiếp tục nằm nghiêng bên trái 

Các phương pháp thụt tháo đạt hiệu quả cao hơn khi người bệnh giữ được dịch thụt một khoảng thời gian, người bệnh giữ nước dễ hơn khi nằm.

17

Giúp người bệnh chuẩn bị đại tiện

Khi người bệnh không thể giữ dịch được nữa thì giúp người bệnh đi vào nhà vệ sinh hoặc lót bô đại tiện cho người bệnh đại tiện tại giường.

Chuẩn bị cho người bệnh tháo phân.

18

Vệ sinh: Sau khi người bệnh đại tiện, giúp người bệnh vệ sinh vùng hậu môn, sinh dục.

Ngăn ngừa viêm nhiễm đường sinh dục đặc biệt là phụ nữ.

19

Cho người bệnh nằm lại tư thế thuận tiện, đặt thêm một tấm lót dưới mông để phòng ngừa một ít phân còn lại tiếp tục tháo ra.

Mang lại cảm giác dễ chịu cho người bệnh.

20

Tháo găng và rửa tay

Giảm nguy cơ lây nhiễm 

21

Đánh giá tính chất phân và ghi hồ sơ

Lượng dịch thụt vào cho người bệnh, loại ống thông, kích cỡ ống.

Lượng phân tháo ra, màu sắc, mùi, số lượng.

Thời gian thụt, thời gian giữ dung dịch thụt trong đại tràng. 

Tình trạng đại tiện và tình trạng chung của người bệnh.

Cung cấp thông tin kết quả thụt tháo.

B.  Thụt lượng nhỏ, dung dịch đóng gói sẵn

1

Rửa tay

Giảm nguy cơ lây nhiễm

2

Lấy túi chứa dung dịch thụt tháo ra khỏi bao bì Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng.

Ngâm túi dung dịch thụt tháo vào nước ấm trước khi sử dụng.

Chuẩn bị dung dịch thụt tháo.

Kiểm tra chất lượng sản phẩm, đọc hướng dẫn để sử dụng đúng với thiết kế của bình (lọ, type).

Dung dịch thụt đóng gói sẵn

3

Mang găng tay sạch

Bảo vệ tay không tiếp xúc với phân.

4

Đặt tấm lót dưới mông người bệnh, đặt người bệnh nằm nghiêng trái, chân phải co tối đa hoặc tư thế chổng mông.

Giúp bộc lộ hậu môn dễ hơn. Thuận tiện khi bơm dung dịch thụt.

Tư thế người bệnh nằm nghiêng và cách cầm dung dịch thụt đóng gói sẵn

5

Tháo nắp của bình chứa dung dịch thụt tháo, bôi trơn đầu ống. 

Ngăn ngừa sự tổn thương hậu môn trực tràng.

6

Bóp nhẹ bình chứa để đuổi hết khí ra khỏi đầu ống. 

 Hạn chế khí đi vào trực tràng.

7

Đưa đầu ống vào hậu môn: Yêu cầu người bệnh hít thở sâu, nhẹ nhàng đưa đầu ống vào hậu môn, đầu ống chếch về hướng rốn

Hạn chế co thắt hậu môn để đưa đầu ống dễ dàng. Tránh tổn thương thành trực tràng.

8

Bóp túi chứa đến khi dung dịch thụt vào hết trong hậu môn và dặn người bệnh cố giữ dịch lại cho đến khi không thể giữ được nữa, thường là 15 phút. 

Đủ liều gây kích thích đại tràng hút nước.

Bơm dung dịch thụt

9

Lấy đầu ống ra khỏi hậu môn và bỏ vào rác thải

Ngăn ngừa sự lây nhiễm

10

Thực hiện tương tự bước 15 đến 19 của kỹ thuật thụt lượng lớn bằng dung dịch thụt).

Xem lại bước 15 đến bước 19

11

Tháo bỏ găng, rửa tay

Hạn chế sự lây nhiễm của vi sinh vật

12

Ghi hồ sơ:

Loại dịch thụt

Phân tháo ra: lượng, màu, mùi

Tình trạng đại tiện của người bệnh

Theo dõi tình trạng bệnh và chịu trách nhiệm về pháp lý.

TT

Nội dung

Mức độ

Đạt

Không đạt

Ghi chú

1

Nhận định

2

Chuẩn bị dụng cụ

A. Thụt bằng nước

1-2

Thực hiện các bước 1 và 2 như trên

3

Rửa tay

4

Tiếp xúc, giải thích cho người bệnh

5

Kiểm tra lại dụng cụ

6

Che bình phong hoặc đóng cửa

7

Đặt tấm lót dưới mông người bệnh. Đặt tư thế người bệnh

8

Thử nhiệt độ nước

9

Cho nước vào túi hoặc bình chứa nước thụt, đuổi khí rồi khóa van lại. 

10

Mang găng sạch

11

Bôi trơn đầu ống thông

12

Đưa ống thụt hoặc ống thông trực tràng vào hậu môn – trực tràng.

13

Nâng cao bình chứa dung dịch và mở khóa cho dịch vào trực tràng. 

14

Cho dịch chảy vào với tốc độ chậm

15

Khóa van và rút ống thông ra khỏi trực tràng

16

Dặn người bệnh giữ nước trong ruột

17

Làm sạch vùng hậu môn

18

Để người bệnh tiếp tục nằm nghiêng bên trái

19

Giúp người bệnh chuẩn bị đại tiện

20

Giúp người bệnh vệ sinh vùng hậu môn, sinh dục, mặc quần

21

Cho người bệnh về phòng, nằm lại tư thế thuận tiện.

22

Tháo găng và rửa tay

23

Đánh giá tính chất phân và ghi hồ sơ

B. Thụt lượng nhỏ, dung dịch đóng gói sẵn

1

Rửa tay

2

Ngâm túi dung dịch thụt tháo vào nước ấm trước khi sử dụng.

3

Mang găng tay sạch

4

Đặt tấm lót dưới mông người bệnh, Đặt tư thế người bệnh

5

Tháo nắp của bình, bôi trơn đầu ống 

6

Đuổi khí

7

Đưa đầu ống thụt vào hậu môn trực tràng 

8

Bóp túi chứa đến khi dung dịch thụt vào hết trong hậu môn.

9

Lấy đầu ống ra khỏi hậu môn và bỏ vào rác thải

10

 Lau hậu môn, dặn NB giữ thuốc một thời gian

11

Giúp NB đi đại tiện

12

Hỗ trợ NB vệ sinh sau đại tiện

Giúp NB mặc quần, về phòng bệnh

13

Tháo bỏ găng, rửa tay

14

Ghi hồ sơ

TT

Năng lực

Mức độ đạt

Làm độc lập, không cần sự hỗ trợ

(2)

Làm được, cần có sự hỗ trợ

(1)

Không làm hoặc làm sai

(0)

1

Nhận định được nhu cầu của người bệnh về áp dụng các biện pháp chăm sóc bài tiết. 

2

Thực hiện kỹ thuật hướng dẫn và giúp đỡ người bệnh cách sử dụng bô đại tiện, bô tiểu: đảm bảo đúng quy trình, an toàn và phù hợp với tình trạng người bệnh. 

3

Thực hiện kỹ thuật hướng dẫn người bệnh sử dụng Uridom để dẫn lưu nước tiểu: đảm bảo đúng quy trình, an toàn và phù hợp với tình trạng người bệnh.

4

Thực hiện kỹ thuật thông tiểu – dẫn lưu nước tiểu: đảm bảo đúng quy trình, an toàn và phù hợp với tình trạng người bệnh.

5

Thực hiện các kỹ thuật thụt tháo: đảm bảo đúng quy trình, an toàn và phù hợp với tình trạng người bệnh.

6

Hướng dẫn được người bệnh/gia đình sử dụng bô đại tiện, bô tiểu phù hợp với nhu cầu bài tiết của người bệnh.

7

Hướng dẫn được người bệnh/gia đình sử dụng Uridom dẫn lưu nước tiểu phù hợp với nhu cầu bài tiết của người bệnh.