Đại cương
Bóc rau nhân tạo là cho tay vào buồng tử cung để lấy rau còn sót trong buồng tử cung ra sau khi thai đã sổ.
Chỉ định
Rau chậm bong: thường thì sau khi sổ thai 15 – 20 phút thì rau sẽ tự bong, nếu quá 30 phút rau không tự bong phải bóc rau
Chảy máu trong thời kỳ sổ rau khi rau còn nằm trong buồng tử cung
Những trường hợp cần kiểm tra sự toàn vẹn của tử cung sau khi sổ thai, phải bóc rau nhân tạo ngay để kiểm soát buồng tử cung, như nghi vỡ tử cung sau khi làm thủ thuật đường dưới khó khăn (fooc-xép cao, nội xoay thai, cắt thai hoặc sẹo mổ cũ ở tử cung…)
Chống chỉ định
Sản phụ đang choáng, phải hồi sức rồi mới bóc rau nhân tạo.
Chuẩn bị
Người thực hiện
Y sĩ, hoặc bác sĩ chuyên khoa Phụ Sản.
Thủ thuật viên rửa tay, mặc áo đi găng tay vô khuẩn như trong phẫu thuật.
Phương tiện
Thuốc giảm đau Dolosal 0,10g hay Fentanyl, Seduxen .
Thuốc trợ tim, hồi sức để dùng khi cần.
Sản phụ
Được tư vấn và giải thích phải bóc rau để khỏi chảy máu và động viên sản phụ, thở đều, không co cứng bụng.
Thông tiểu, sát khuẩn tầng sinh môn, âm đạo, trải khăn vô khuẩn.
Các bước tiến hành
Nguyên tắc
Phải bóc bằng hai tay
Phải làm trong điều kiện vô trùng
Các bước tiến hành
Bước 1. Tay trái đặt lên thành bụng để cố định đáy tử cung.
Bước 2. Tay phải cho vào âm đạo, qua cổ tử cung còn mở và lần theo dây rốn đến vùng rau bám.
Bước 3. Bóc bánh rau bằng cách dùng bờ trụ của bàn tay để lách giữa bánh rau và thành tử cung. Bóc từ dưới, từ ngoài rìa bánh rau rồi vòng lên tận bờ trên bánh rau để tránh sót rau, sót màng rau.
Bước 4. Khi rau bong hết thì tay trong tử cung kéo đẩy bánh rau ra ngoài, nhưng không rút tay ra khỏi tử cung, nếu cần tay trái kéo dây rốn lấy rau ra.
Bước 5. Khi bánh rau ra ngoài phải kiểm tra cả hai mắt bánh rau: mặt màng và mặt múi.
Bước 6. Sau khi bóc rau phải tiến hành kiểm soát buồng tử cung ngay.
Theo dõi
Mạch, huyết áp, toàn trạng và phản ứng của sản phụ.
Lượng máu chảy từ tử cung ra.
Tai biến, dự phòng
Choáng do đau và sợ hãi khi cho tay vào bóc rau: vấn đề hồi sức trước và sau bóc rau là vô cùng quan trọng.
Sử dụng các thuốc giảm đau trước khi làm thủ thuật
Sử dụng thuốc co hồi tử cung sau bóc rau.