Định nghĩa
Phẫu thuật cắt chỏm nang gan là phẩu thuật được lựa chọn trong điều trị nang gan lớn đơn độc. Phẫu thuật có thể thực hiện bằng phẫu thuật nội soi hoặc mổ mở tủy cơ sở có trang thiết bị và bỏ phẫu thuật viên nội soi hay không. Thực chất của phẫu thuật cắt chỏm nang gan là phẫu chỉ cần mở cửa sổ nang gan đủ rộng (cửa sổ có đường kính 2cm là đủ)
Chỉ định
Nang gan đơn độc có đường kính ≥ 6cm có biểu hiện lâm sàng: đau tức HSF khó chịu vùng thượng vị.
Có ≤3 nang trong đó có nang đường kính > 5 – 6 cm ở sát vỏ gan.
Chống chỉ định
Nhiều nang ≤3 nang, các nang nằm sâu trong nhu mô gan
Nang gan trên người bệnh có ASA từ 2 – 4
Chống chỉ định với gây mê mổ nội soi (nếu mổ nội soi)
Chuẩn bị
Người thực hiện
Phẫu thuật viên nội soi gan mật, tiêu hóa
Bác sỹ phụ 1 cầm camera
Bác sỹ gây mê hồi sức
Dụng cụ viên mổ nội soi
Phương tiện
Thiết bị và dụng cụ mổ nội soi
Người bệnh
Người bệnh được giải thích đầy đủ về lợi ích và tai biến có thể (tuy rất nhỏ) khi mô cắt chỏm nang gan bằng mổ mở hay mổ nội soi. Người bệnh ký vào giấy cam đoan mổ sau khi thảo luận với thầy thuốc theo quy đinh
Hồ sơ bênh án:
Đầy đủ theo quy định đặc biệt có biên bản hội chẩn.
Các bước tiến hành
Lần cuối kiểm tra bệnh án tránh nhầm lẫn.
Gây mê nội khí quản.
Người bệnh nằm ngửa 2 chân duỗi thẳng.
Phẫu thuật viên đứng đối diện với bên tổn thương
Kỹ thuật
Thì 1: đặt troca: thường dùng 3 troca
Đặt Troca 10 chính giữa rốn. Dùng kìm kẹp vải kẹp vào mép chính giữa trên rốn nâng thành bụng lên càng cao càng tốt. Dùng dao mổ nhỏ rạch dọc rốn theo trục trên dưới 0,8 – 1cm. Phẫu thuật viên có cảm giác rạch qua cân mạc ngang và phúc mạc chính giữa rốn.
Dùng Pence cầm máu đầu tù đưa qua đường rạch vào ổ bụng, đầu pence có thể tự do xoay quanh 1800 trong ổ bụng. Đặt troca 10 và bơm hơi ổ bụng qua troca này đến áp lực định sẵn 12.15cmHg. Đưa camera vào kiểm tra ổ bụng và tổn thương. Nếu tổn thương ở gan phải, troca thứ hai 5mm đặt sát mũi ức lệch phải. Dưới sự quan sát r ràng của camera để troca vào phía bên phải của giây chằng. Troca thứ ba 5mm thường đặt dưới sườn đường trắng bên phải.
Thì 2: cắt chỏm nang gan
Giống như mổ mở tổn thương gan được trình diện rõ ràng. Dùng móc điện mở 1 lỗ nhỏ ở chỏm nang gan, dịch trong không màu trào ra và được hút sạch. Tay trái dùng pence không chấn thương qua troca thư 3 kẹp giữ. Phần mỏng nhất qua lỗ mổ ở chỏm nang gan tay phải qua troca2 dùng móc điện (E.hook) cắt vòng xung quanh chỏm nang gan đến sát với tổ chức gan lành. Có hoặc không chèn một mảnh mạc nối lớn vào lòng nang (tùy theo thói quen của phẫu thuật viên)
Với nang gan trái chỉ khác ở thì đặt troca thứ 2 và thứ 3
Troca thứ hai 5mm đặt dưới mũi ức lệch trái để troca vào ổ bụng ở phía trái dây chằng tròn Troca thứ ba 5mm đặt dưới sườn đường trắng bên trái. (Các thì cắt chỏm nang giống như trên)
Thì 3:
Đặt ống dẫn lưu dưới gan phải hoặc trái (tùy vị trí nang) qua lỗ đặt troca3. Kết thúc cuộc mổ, khâu phục hồi thành bụng ở các lỗ troca.
Theo dõi và xử trí tai biến
Theo dõi
Biến chứng: chảy máu sau mổ ít gặp nếu có thường chảy ở mép cắt chỏm nang gan, thường chảy nhỏ ít phải mổ lại. Áp xe tồn dư cũng ít gặp
Kháng sinh: tốt nhất dùng kháng sinh dự phòng.
Xử trí tai biến
Chảy máu lớn gây giảm HC, HST, Hematocrsit thay đổi huyết áp (ít gặp) – Mổ lại giải quyết nguyên nhân chảy máu.
Áp xe tồn dư: chọc hút dưới hướng dẫn của siêu âm (95 thành công). Nếu áp xe lớn cần mổ lại đặt dẫn lưu (ít gặp).
