Đại cương
Thuốc cấy tránh thai là biện pháp tránh thai tạm thời có chứa Progestin. Hiện nay thuốc cấy tránh thai có 2 loại : Norplant gồm 6 nang mềm, vỏ bằng chất dẻo sinh học, mỗi nang chứa 36 mg Levonogestrel và Implanon chỉ có 1 nang chứa 68 mg Etonogestrel. Norplant có tác dụng tránh thai trong 5 năm, Implanon có tác dụng tránh thai trong 3 năm.
Chỉ định
Phụ nữ muốn sử dụng một biện pháp tránh thai dài hạn có hồi phục và không có chống chỉ định. Muốn rút que cấy tránh thai vì đã hết hạn sử dụng hoặc muốn có thai hoặc theo yêu cầu của khách hàng.
Chống chỉ định
Chống chỉ định tuyệt đối
Có thai
Đang bị ung thư vú
Chống chỉ định tương đối
Ra máu âm đạo bất thường chưa rõ nguyên nhân
Đã từng bị ung thư vú và không có biểu hiện tái phát trong vòng 5 năm trở lại
U gan, xơ gan
Bệnh huyết khối, viêm tĩnh mạch
Lupus ban đỏ
Đã từng bị hoặc đang bị tai biến mạch máu não hoặc thiếu máu cơ tim
Đau nửa đầu có kèm mờ mắt
Chuẩn bị
Người thực hiện
Nữ hộ sinh trung học, y sỹ hay bác sỹ chuyên khoa phụ sản, đã được đào tạo
Phương tiện
Que cấy tránh thai
Lidocain 1% hoặc Xylocain 1% gây tệ hại chỗ 2-3 ml -Dung dịch sát khuẩn Betadin.
Găng, khăn vô khuẩn
Băng, băng chun
Gạc vô khuẩn
Bơm tiêm gây tê tại chỗ 5 ml
Người bệnh
Hỏi tiền sử loại trừ chống chỉ định
Khám phụ khoa
Được tư vấn về các ưu, nhược điểm của que cấy tránh thai
Các tác dụng phụ
Cách theo dõi que cấy
Cấy ở tay không thuận
Các bước tiến hành
Thời điểm cấy
Ngay khi đang có kinh hoặc trong 7 ngày đầu của vòng kinh (chưa giao hợp)
Ở bất kỳ thời điểm nào nếu chắc chắn không có thai. Nếu quá 7 ngày từ khi bắt đầu hành kinh cần tránh giao hợp hoặc sử dụng thêm biện pháp tránh thai hỗ trợ trong 7 ngày kế tiếp.
Sau 6 tuần sau khi sinh
Ngay sau khi phá thai hoặc sẩy thai
Ngay sau khi lấy que cấy nếu muốn cấy tiếp
Kỹ thuật cấy
Norplant (6 que)
Sát khuẩn vùng da định cấy, thường ở mặt trong cánh tay không thuận
Gây tê dưới da vùng cấy, mỗi nang quạt 1 ml Lidocain 1%
Rạch da 2 mm
Đưa ống đặt vào dưới da qua đường rạch
Đặt từng que Norplant từ bên này sang bên kia
Băng chỗ cấy
Implanon (1 que)
Sát khuẩn vùng da định cấy, thường ở mặt trong cánh tay không thuận
Gây tê vùng định cấy bằng lidocain 1% dọc đường cấy
Lấy ống cấy vô khuẩn ra khỏi bao bì
Kiêm tra bằng mắt thường xem nang cấy có trong kim không
Cấy nang thuốc
Kiểm tra nang thuốc đã được cấy
Băng ép bằng gạc vô khuẩn
Kỹ thuật tháo (áp dụng chung cho norplant và implanon)
Sát khuẩn
Gây tê
Rạch da 2 mm
Dùng tay nắn cho đầu nang lộ ra
Dùng một kẹp nhỏ kẹp đầu nang cấy và kéo nhẹ ra
Sát khuẩn, băng lại
Những vấn đề khó khăn khi sử dụng và cách xử trí
Rối loạn kinh nguyệt
Vô kinh
Kinh không đều, ra máu thấm giọt
Ra máu quá nhiều (hiếm gặp)
Xử trí
Thuốc tránh thai kết hợp hoặc estrogen trong 21 ngày nếu rong huyết
Transamin 500mg 4v/ ngày từ 7 đến 10 ngày
Giải thích cho người bệnh tình trạng rối loạn kinh nguyệt sẽ giảm và hết sau vài tháng cấy que.
Có ca phải tháo que cấy.
Tại vị trí cấy
Đau sau khi cấy
Đảm bao băng ép không quá chặt
Tránh đè mạnh vào vùng cấy
Cho thuốc giảm đau
Nhiễm khuẩn vị trí cấy (ít khi gặp)
