Đại cương
Chọc ối là một xét nghiệm tiền sản, trong đó một lượng nước ối được rút từ tử cung qua thành bụng bởi 1 kim rất nhỏ, dưới sự hướng dẫn của siêu âm. Dịch ối này sẽ gửi đi để phân tích về di truyền.
Chỉ định và chống chỉ định
Chỉ định
Mẹ lớn tuổi >35 tuổi
Các xét nghiệm triple test và double test nguy cơ cao
Cha mẹ mang một số rối loạn di truyền
Tiền căn sinh con bị một số dị tật bẩm sinh do di truyền
Tiền căn sinh con rối loạn nhiễm sắc thể
Siêu âm phát hiện một số dị tật: sứt môi,hở hàm ếch, dị tật tim, giãn đài bể thận…
Chống chỉ định
Rối loạn đông máu
Bong rau
Chuẩn bị
Người thực hiện
Bác sỹ chuyên khoa
Bác sỹ phụ
Điều dưỡng
Phương tiện
Máy siêu âm với các đầu dò chuyên dụng
Giấy in, máy in ảnh, hệ thống lưu trữ hình ảnh
Túi nylon vô trùng bọc đầu dò siêu âm.
Thuốc
Thuốc gây tê tại chỗ
Dung dịch sát khuẩn da, niêm mạc
Vật tư y tế thông thường
Bơm tiêm 5; 10ml
Nước cất hoặc nước muối sinh lý
Găng tay, áo, mũ, khẩu trang phẫu thuật
Bộ dụng cụ can thiệp vô trùng: dao, kéo, kẹp, 4 bát kim loại, khay quả đậu, khay đựng dụng cụ
Bông, gạc, băng dính phẫu thuật.
Hộp thuốc và dụng cụ cấp cứu tai biến thuốc đối quang.
Vật tư y tế đặc biệt
Kim chọc hút chuyên dụng
Kim sinh thiết chuyên dụng
Người bệnh
Người bệnh được giải thích kỹ về thủ thuật để phổi hợp với thầy thuốc.
Tại phòng can thiệp: người bệnh nằm, đặt đường truyền tĩnh mạch, lắp máy theo dõi nhịp thở, mạch, huyết áp, điện tâm đồ, SpO2.
Nhịn tiểu cho căng bàng quang
Sát trùng da sau đó phủ khăn phủ vô khuẩn có lỗ.
Người bệnh quá kích thích, không nằm yên: cần cho thuốc an thần…
Phiếu xét nghiệm
Hồ sơ bệnh án điều trị nội trú
Có phiếu chỉ định thực hiện thủ thuật đã được thông qua
Phim ảnh chụp X quang, CLVT, CHT (nếu có).
Các bước tiến hành
Giải thích cho người bệnh
Xem xét chỉ định, chống chỉ định
Tiến hành trong phòng thủ thuật
Thủ thuật viên rửa tay, đeo khẩu trang, đeo găng, áo phẫu thuật vô khuẩn.
Y tá (điều dưỡng) sát khuẩn rộng vị trí chọc kim
Gây tê tại chỗ
Chọc kim vào buồng ối dưới hướng dẫn của siêu âm
Rút ra khoảng 10ml dịch ối. Mẫu dịch này được bảo quản và chuyển đến phòng xét nghiệm sinh hóa, tế bào.
Kết thúc thủ thuật, băng ép nhẹ vùng chọc
Theo dõi tại phòng lưu 1 – 2 giờ
Tai biến và xử trí
Đau bất thường ở vùng bụng dưới
Thấy chảy máu ở âm đạo
Thấy chảy dịch ở âm đạo
Cần hội chẩn chuyên khoa phụ sản ngay khi có một trong những biểu hiện trên để có kế hoạch xử trí kịp thời