Đại cương
Một số bệnh lý khớp đặc biệt các tổn thương sau chấn thương thường khó chẩn đoán đối với các phương pháp chẩn đoán hình ảnh thường quy. Một số tổn thương kín đáo có thể được bộc lộ rõ ràng nhờ phương pháp chụp cắt lớp vi tính khớp có tiêm thuốc đối quang i-ốt nội khớp.
Chuẩn bị
Người thực hiện
Bác sỹ chuyên khoa
Kỹ thuật viên điện quang
Điều dưỡng
Phương tiện
Máy chụp CLVT từ 4 dãy trở lên
Máy bơm điện chuyên dụng
Máy X quang tăng sáng truyền hình
Bộ áo chì, tạp dề che chắn tia X
Phim, cát – xét, hệ thống lưu trữ hình ảnh
Vật tư y tế
Bơm tiêm 10; 20ml
Bơm tiêm dành cho máy bơm điện
Kim tiêm 18-20G
Kim chọc khớp chuyên dụng
Thuốc đối quang I-ốt tan trong nước
Dung dịch sát khuẩn da, niêm mạc
Nước cất hoặc nước muối sinh lý
Găng tay, mũ, khẩu trang phẫu thuật
Bộ khay quả đậu, kẹp phẫu thuật.
Bông, gạc phẫu thuật.
Hộp thuốc và dụng cụ cấp cứu tai biến thuốc đối quang.
Người bệnh
Người bệnh được giải thích kỹ về thủ thuật để phối hợp với thầy thuốc.
Tháo bỏ khuyên tai, vòng cổ, cặp tóc nếu có
Cần nhịn ăn trước 4giờ. Có thể uống không quá 50ml nước.
Người bệnh quá kích thích, không nằm yên: Cần cho thuốc an thần…
Phiếu xét nghiệm
Có phiếu chỉ định chụp CLVT
Các bước tiến hành
Phương pháp vô cảm
Không cần gây tê
Kỹ thuật
Đặt người bệnh nằm trên bàn máy X quang tăng sáng
Sát khuẩn da vùng khớp cần chọc
Bác sĩ rửa tay, mặc áo, đi găng, trải toan vô khuẩn
Định vị khe khớp cần chọc
Chọc kim vào ổ khớp
Trộn dung dịch thuốc đối quang i-ốt, nước muối sinh lí theo tỉ lệ và thể tích phù hợp với từng khớp cụ thể.
Bơm thuốc vào ổ khớp, kiểm soát sự lưu thông của thuốc dưới màn tăng sáng
Rút kim, băng vị trí chọc.
Chuyển người bệnh sang phòng chụp cắt lớp vi tính, tiến hành chụp CLVT khớp theo quy trình chụp khớp thông thường
Xử lí hình ảnh và in phim
Nhận định kết quả
Đảm bảo kim bơm thuốc thuốc đối quang n m trong ổ khớp
Hỗn hợp thuốc đối quang ngấm lan tỏa trong ổ khớp.
Tai biến và xử trí
Chảy máu vị trí chọc kim. Băng ép vị trí chọc.
Tụ máu phần mềm cạnh vị trí chọc kim: theo dõi
Nhiễm trùng khớp: khám chuyên khoa.
Tai biến liên quan đến thuốc đối quang i-ốt: xem thêm quy trình Chẩn đoán và xử trí tai biến thuốc đối quang.
