Đại cương
Chụp X quang phổi tư thế đỉnh phổi ưỡn là một trong những kỹ thuật chụp cơ bản nhằm phát hiện những tổn thương vùng đỉnh phổi. Do tách được hình ảnh xương đòn và cung trước xương sườn 1 không chồng lên vùng đỉnh phổi.
Chỉ định và chống chỉ định
Chỉ định
Cần khảo sát rõ hơn những tổn thương vùng đỉnh phổi và thùy giữa.
Chống chỉ định
Không có chống chỉ định tuyệt đối
Chống chỉ định tương đối: phụ nữ có thai
Chuẩn bị
Người thực hiện
Bác sỹ chuyên khoa
Kỹ thuật viên điện quang
Phương tiện
Máy chụp X quang
Phim, cát-xét, hệ thống lưu trữ
Người bệnh
Tháo bỏ vòng cổ, cặp tóc nếu có
Cởi bỏ áo nửa trên người
Búi tóc lên cao đầu nếu tóc dài.
Phiếu xét nghiệm
Có phiếu chỉ định chụp X quang phổi đỉnh ưỡn
Các bước tiến hành
Người bệnh đứng thẳng, lưng dựa vào cát-xét, ưỡn ngực
Tia X trung tâm chếch lên
Người bệnh phải hít vào sâu (tăng thể tích phổi thăm khám), nín thở
Có thế chắn tia X vùng nửa người dưới bằng tấm chắn ho c váy chì.
Nếu chụp tư thế sau – trước, người bệnh áp ngực vào cát-xét, tia X trung tâm chếch từ sau ra trước, xuống dưới 30 độ vào mấu gai C7.
Nhận định kết quả
Thấy được đỉnh phổi nằm dưới các xương đòn. Xương bả vai nằm ngoài hai trường phổi.
Cân xứng: đầu trong của hai xương đòn đối xứng nhau qua đường giữa (đường liên gai sau các đốt sống).
Tai biến và xử trí
Kỹ thuật này không có tai biến.
Một số sai sót có thể phải thực hiện lại kỹ thuật như: người bệnh không giữ bất động trong quá trình chụp phim, không bộc lộ rõ nét hình ảnh hai đỉnh phổi.