Định nghĩa
Thủng tử cung là tổn thương đến lớp cơ tử cung ± phúc mạc tử cung do đưa dụng cụ vào buồng tử cung trong khi làm thủ thuật hút thai, đặt hoặc lấy vòng, nạo sinh thiết…
Chẩn đoán
Bệnh nhân có thể đột ngột đau bụng dữ dội khi đang làm thủ thuật.
Khám:
Đau đột ngột, da xanh niêm nhợt.
Nhanh, huyết áp tụt (nếu có choáng).
Đau vùng hạ vị, có thể có phản ứng phúc mạc hay dấu hiệu kích thích phúc mạc.
Đo buồng tử cung không cảm giác chạm đáy tử cung.
Hút hay gắp ra mạc nối lớn.
Cận lâm sàng: siêu âm có thể thấy dịch ổ bụng hoặc tổn thương cơ tử cung.
Xử trí
Trong quá trình làm thủ thuật, nếu có nghi ngờ làm thủng tử cung
Ngưng làm thủ thuật ngay lập tức.
Hồi sức
Xác định tổng trạng bệnh nhân: mạch, huyết áp. Đánh giá tình trạng choáng.
Lấy ngay đường truyền tĩnh mạch: Ringer lactat hay Natri clorid 9‰ 500 ml, truyền TM XXXg/p.
Dùng thuốc co hồi tử cung, kháng sinh và thuốc điều trị choáng (nếu bệnh nhân có choáng).
Chuyển bệnh nhân lên phòng mổ để thực hiện phẫu thuật thám sát (hở hay nội soi), vá lổ thủng (nếu có), giải quyết các tổn thương kèm theo và làm sạch buồng tử cung.
Lưu ý:
Trong những trường hợp bệnh nhân có kèm choáng: nên điều trị choáng tích cực, và chỉ chuyển bệnh nhân khi tình trạng đã ổn định.
Tư vấn cho bệnh nhân và người nhà bệnh nhân hướng xử trí, cho ký cam kết.
Hoàn tất hồ sơ bệnh án, ghi rõ diễn tiến thủ thuật.
Khi bàn giao với khoa khác, phải rõ ràng và cụ thể để việc theo dõi bệnh nhân được chặt chẽ và sát sao hơn.