ĐÓNG LỖ RÒ BÀNG QUANG (TRÊN BỤNG)
Đại cương
Rò bàng quang là trường hợp hiếm gặp. Thường xảy ra trên Người bệnh sau phẫu thuật đường niệu dưới có mở bàng quang (BQ) hay có dẫn lưu bàng quang (DLBQ) sau mổ lấy sỏi BQ, u phì đại, xơ cứng cổ BQ, hẹp niệu đạo…).
Chỉ định
Trường hợp nước tiểu chảy liên tục qua lỗ rò BQ trên bụng, không tự liền được dù đã đặt sonde tiểu giảm áp lâu ngày.
Chóng chỉ đinh
Thường không có chống chỉ định. Người bệnh có thể chịu được cuộc mổ là có thể thực hiện
Chống chỉ định trong các trường hợp có bệnh toàn thân nặng, không có khả năng gây tê, mê để mổ.
Chuẩn bị
Người thực hiện: 1 bác sỹ phẫu thuật, 2 người phụ mổ, một dụng cụ viên và một chạy ngoài.
Người bệnh: Chuẩn bị mổ như các ca phẫu thuật khác. Vệ sinh bộ phận sinh dục, cạo lông mu, sát khuẩn vùng bụng dưới rốn.
Phương tiện: bộ dụng cụ phẫu thuật có van tự động nhỏ, sonde Petzer để DLBQ khi cần, sonde Foley, chỉ vicryl 3.0 hay 2.0, sonde dẫn lưu khoang Retzius, chỉ 1.0 đóng cân cơ, chỉ dafilon khâu da.
Thời gian phẫu thuật: 30 – 60 phút.
Các bước tiến hành
Tư thế
Nằm ngửa.
Vô cảm
Tê tủy sống hay mê nội khí quản.
Kỹ thuật
Sát khuẩn bụng vùng mổ từ mũi ức tới khớp mu và 1/3 trên đùi.
Trải toan, rạch da đường giưa trên xương mu khoảng 5-10 cm theo sẹo mổ cũ qua da, cân cơ bộc lộ mặt trước BQ (chú ý phúc mạc phủ mặt trước BQ dính do mổ cũ), bộc lộ lỗ rò từ BQ ra thành bụng cắt lọc thành bàng quang chỗ lỗ rò, cắt toàn bộ đường rò ra thành bụng.
Kiểm tra cổ bàng quang, tuyến tiền liệt và 2 lỗ niệu quản.
Bơm rửa sạch BQ, DLBQ bằng Petzer (nếu không DLBQ phải đặt sonde niệu đạo).
Khâu lại BQ vicryl (1 hoặc 2 lớp).
Dẫn lưu khoang Retzius.
Khâu treo bàng quang vào thành bụng.
Đóng cân cơ và da.
Theo dõi các tai biến, biến chứng và nguyên tắc xử trí
Theo dõi sau mổ
Tình trạng toàn thân: Mạch, nhiệt độ, huyết áp.
Nước tiểu qua DLBQ hay qua sonde niệu đạo (tránh gập tắc sonde).
Dịch chảy ra dẫn lưu khoang Retzius.
Tình trạng vết mổ.
Xử trí tai biến
Trong mổ có thể rách phúc mạc hay thủng ruột khi bộc lộ BQ do dính: Khâu lại, theo dõi sau mổ
Chảy nước tiểu qua vết mổ, dẫn lưu Retzius: chú ý tránh gập tắc DLBQ, sonde tiểu. Thay băng tránh nhiễm trùng vết mổ. Bơm rửa BQ nếu có máu cục BQ.
Chảy máu tắc sonde: bơm rửa qua DLBQ hay sonde niệu đạo lấy hết máu cục, cho rửa bàng quang liên tục, dùng kháng sinh toàn thân, nâng cao thể trạng.
