Định nghĩa
Phá thai bằng phương pháp hút chân không là phương pháp chấm dứt thai nghén bằng cách dùng bơm hút chân không để hút thai trong tử cung từ tuần thứ 6 đến hết tuần thứ 12
Chỉ định
Phá thai từ tuần thứ 6 đến hết tuần thứ 12
Chống chỉ định
Không có chống chỉ định tuyệt đối
Thận trọng đối với trường hợp đang bị viêm cấp tính đường sinh dục cần được điều trị hoặc chuyển tuyến
Chú ý: không được làm thủ thuật tại tuyến xã những ca sau:
U xơ tử cung to
Vết mổ ở tử cung
Sau đẻ dưới 6 tháng
Dị dạng đường sinh dục
Các bệnh lý nội – ngoại khoa
Chuẩn bị
Người thực hiện
Bác sỹ, y sỹ sản nhi, nữ hộ sinh trung học và cao đẳng được đào tạo về phá thai bằng phương pháp hút chân không. Thủ thuật viên và người phụ rửa tay, mặc áo, đội mũ, khẩu trang, đeo găng vô khuẩn và kính bảo vệ mắt.
Phương tiện
Bộ dụng cụ hút chân không gồm: Bơm hút một van, bơm hút hai van, bơm hút MVA plus, các ống hút và dầu bôi trơn
Hai kẹp sát khuẩn ngoài và trong
Van hoặc mỏ vịt
Kẹp cổ tử cung
Nến nong
Bơm, kim tiêm gây tê tại cổ tử cung
Bông gạc và dung dịch sát khuẩn
Thuốc giảm đau: Paracetamol 500mg, Ibuprophen 400 mg. Thuốc gây tê tại chỗ Lidocain 1% hoặc Xylocain 1% thuốc co hồi tử cung, hộp chống choáng.
Bộ dụng cụ kiểm tra mô sau hút
Các phương tiện xử lý dụng cụ và xử lý chất thải
Người bệnh
Hỏi tiền sử về các bệnh nội ngoại khoa
Khám toàn thân -Khám phụ khoa
Làm test thử thai
Siêu âm (nếu cần)
Tính tuổi thai
Tư vấn
Khách hàng ký cam kết tự nguyện phá thai (dưới 18 tuổi phải có đơn cam kết của bố hoặc mẹ hoặc người giám hộ)
Thai từ 9 đến 12 tuần nên chuẩn bị cổ tử cung bằng cách cho ngậm dưới lưỡi 400mcg Misoprostol, 3 giờ trước khi làm thủ thuật.
Các bước tiến hành
Cho uống thuốc giảm đau và kháng sinh 30 phút trước khi làm thủ thuật
Khám xác định kích thước và tư thế tử cung
Thay găng vô khuẩn
Sát khuẩn ngoài, trải khăn sạch dưới mông
Đặt van, bộc lộ cổ tử cung và sát khuẩn cổ tử cung, âm đạo
Kẹp cổ tử cung
Gây tê cạnh cổ tử cung bằng dung dịch Lidocain 1% hoặc dung dịch Xylocain 1%
Đo buồng tử cung bằng ống hút
Nong cổ tử cung (nếu cần)
Hút thai
Kiểm tra chất hút
Đánh giá thủ thuật đã hoàn thành
Có thể đặt dụng cụ tử cung ngay sau khi hút thau nếu đảm bảo buồng tử cung sạch, không có chống chỉ định và khách hàng lựa chọn biện pháp này.
Sát khuẩn âm đạo cổ tử cung
Gửi xét nghiệm giải phẫu bệnh lý những ca kiểm tra mô không thấy rau thai
Theo dõi và xử trí tai biến
Theo dõi
Theo dõi mạch, huyết áp và ra máu âm đạo ít nhất 30 phút sau thủ thuật
Kê đơn kháng sinh
Tư vấn sau thủ thuật
Hẹn khám lại sau hai tuần
Tai biến và xử trí
Tai biến sớm: choáng, chảy máu, thủng tử cung, rách cổ tử cung
Tai biến muộn: nhiễm khuẩn, sót thai, sót rau, dính buồng tử cung
Xử trí:
Xử trí theo phác đồ cho từng tai biến
Thủng tử cung: nếu lỗ thủng nhỏ, không chảy máu, đảm bảo buồng tử cung sạch, cho kháng sinh, thuốc co hồi tử cung, theo dõi toàn trạng.
Nếu lỗ thủng to, có chảy máu trong hoặc chảy máu ra ngoài nhiều kèm theo tổn thương các tạng trong ổ bụng phải phẫu thuật khâu lỗ thủng, phục hồi tổn thương các tạng (nếu có)
Rách cổ tử cung : chèn bấc gạc hoặc khâu vết rách
Nhiễm khuẩn sau hút thai : điều trị kháng sinh
Sót rau, sót thai : hút lại buồng TC, điều trị kháng sinh
Dính buồng tử cung sau hút: phải nong buồng TC, cho vòng kinh nhân tạo, đặt vòng chống dính hoặc phẫu thuật để tách dính.