Đại cương
Khung chậu như một giá đỡ và chức đựng các tạng ở bên trong bàng quang , trực tràng ,tư cung , buồng trứng ( ở nữ )
Khung chậu được cấu tạo bởi :
2 xương chậu 2 bên , là xương xốp lớn khi gãy ngang chảy máu nhiều.
Xương cùng cụt ở phía sau
Tiếp khớp với nhau bởi khớp mu ở trước và 2 khớp cùng chậu ở sau.
Mỗi xương chậu lại do 3 xương : cánh chậu , xương ngồi , xương mu hợp thành chúng tiếp giáp với nhau ở ổ cối ,
Tổn thương khung chậy có nhiều hình thái khác nhau . Nếu gẫy nhẹ từng phần xương chậu khó phát hiện vì ít di lệch do các khối cơ dày bao phủ.
Trường hợp chấn thương nặng gây lóm xương chậu gây di lệch và biến dạng khung chậu , thường kèm theo biến chứng thương tổn nội tạng Schocka do chảy máu nhiều nguy hiểm tới tính mạng bệnh nhân .
Do đó việc khám xét phát hiện và xử trí các biến chứng đó cần đặt lên hàng đầu trước khi xử trí xương gẫy .
Chấn thương vỡ xương chậu có liên quan đến khớp hông ( ổ cối ) do đó cần khám , khớp hồng kết hợp .
Cách khám khung chậu bị chấn thương .
Trước hết cần khám và xác định xem bênh nhân có shock không để xử trí kịp thời .
Khám và xác định có tổn thương các tạng trong chậu hông.
Vỡ/thủng bàng quang : Viêm phúc mạc bụng co cứng , vô niệu , cầu bàng quang ( – )
Đứt niệu đạo là niệu đào mang , bệnh nhân bí đái , máu chảy ở miệng sáo ( hoặc âm đạo ) cầu bàng quang ( + )
Vỡ trực tràng : Vỡ phần mềm thành bụng co cứng do nhiễm trùng nặng dễ tử vong nếu phát hiện và xử trí muộn.
Khám dấu hiệu gẫy xương chậu
Nhìn , có thể thấy L xưng nề tụ máu , bầm tím chỗ gẫy xương đặc biệt kiểu máu tụ hình cánh bướm vùng tầng sinh môn do gẫy xương chậu có tổn thương niệu đạo .
Sờ nắn : có điểm đau cố định tại ổ gẫy . Ép – bỉa khung chậu đau .
Đo : Trường hợp gẫy khung chậu có biến dạng lớn ( gẫy cả cung trước và cung sau ) bên tổn thương bị đẩy lên cao – Đo độ dài từ gai chậu trước trèn đến mũi mức bên thấy ngắn hơn bên lành
Khám vận động : chủ yếu là vận động khớp hông
Dấu hiệu thomas : cứng khớp háng tư thế gấp , khi bênh nhân nằm ngửa , đùi duỗi thì vũng thắt lưng sẽ ưỡn ra trước .Dùng tay khám luồn qua dưới thắt lưng của bệnh nhân dễ dàng .
Dấu hiệu Tredelen bụng : bệnh nhân đứng trên chân bệnh , co gấp chân lành ( hông 90° ) khung chậu đổ về bên lạnh ( gặp trong sai khớp háng bẩm sinh )
