Đại cương/định nghĩa
Phẫu thuật nang rò giáp lưỡi là phẫu thuật lấy bỏ nang rò kèm theo đường rò giáp lưỡi đi từ nang dính vào mặt sau thân xương móng và đi tới lỗ tịt.
Chỉ định
Các nang vùng cổ trước dính vào xương móng di động theo nhịp nuốt.
Chống chỉ định
Không thấy hình ảnh tuyến giáp trên siêu âm vùng cổ.
Các chống chỉ định do bệnh lý toàn thân không thể gây mê hay gây tê và phẫu thuật được.
Chuẩn bị
Người thực hiện
Bác sỹ chuyên khoa I Tai Mũi Họng trở lên, được đào tạo về phẫu thuật đầu cổ.
01 Bác sĩ Tai Mũi Họng trợ giúp.
01 Bác sĩ Gây mê hồi sức.
01 Kĩ thuật viên Gây mê hồi sức.
01 Điều dưỡng trợ giúp.
Phương tiện
Bộ dụng cụ phẫu thuật vùng cổ.
Kéo cắt xương móng, máy hút, đông điện.
Người bệnh
Được thăm khám và giải thích về quy trình và các tai biến của phẫu thuật.
Hồ sơ bệnh án
Các xét nghiệm cơ bản cho phẫu thuật.
Siêu âm vùng cổ hoặc chụp cắt lớp vi tính vùng cổ để xác định vị trí, kích thước, mật độ khối u cũng như tình trạng tuyến giáp lạc chỗ.
Làm bệnh án theo mẫu.
Các bước tiến hành
Kiểm tra hồ sơ
Kiểm tra các bước thăm khám, kết quả xét nghiệm:
Siêu âm vùng cổ.
Kiểm tra người bệnh
Thăm khám toàn thân và tại chỗ, đánh giá vị trí, kích thước, mật độ khối u và tìm hiểu các bệnh lý toàn thân có liên quan (nếu có).
Thực hiện kỹ thuật
Vô cảm
Gây mê nội khí quản, gây tê trong trường hợp người bệnh không có khả năng gây mê.
Tư thế người bệnh
Người bệnh nằm ngửa, kê gối vai.
Kỹ thuật
Rạch da vùng cổ trước ngang mức khối phồng, đường rạch đi từ bờ trước cơ ức đòn chũm bên này sang bờ trước cơ ức đòn chũm bên kia. Rạch tiếp tục qua lớp mỡ dưới da và lớp cơ da, bóc tách vạt da bộc lộ mặt trước của các cơ dưới móng cho đến tận bờ trên xương móng.
Rạch đường trắng giữa, bóc tách khối u nang ra khỏi các lớp cơ dưới móng cho đến tận chỗ bám của khối vào thân xương móng.
Bóc tách chỗ bám của các cơ trên móng và dưới móng vào thân xương móng. Cắt thân xương móng.
Tiếp tục bóc tách đường rò đến lỗ tịt. Kẹp buộc và cắt bỏ đường rò ở sát lỗ tịt.
Khâu đáy lưỡi, khâu cơ trên móng và dưới móng, đặt dẫn lưu, khâu phục hồi các lớp cơ da và da theo bình diện giải phẫu.
Theo dõi
Cho kháng sinh 5 ngày.
Rút dẫn lưu (nếu có) trong vòng 48 giờ.
Tai biến và xử trí
Nhiễm khuẩn vết mổ.
Chảy máu hình thành khối máu tụ vùng cổ, đôi khi gây khó thở cần mở lại vết mổ, lấy sạch máu đọng, cầm máu.
Thủng hạ họng trong quá trình bóc tách lấy bỏ khối u cần được khâu phục hồi.
