Đại cương
Phẫu thuật nội soi mở xoang hàm là phẫu thuật tạo nên một trạng thái giải phẫu cho phép xoang hàm có thể tự dẫn lưu, nhằm phục hồi hoạt động thanh thải của hệ thống lông – nhầy, đưa niêm mạc của xoang hàm trở lại trạng thái bình thường.
Chỉ định
Các bệnh lý của xoang hàm:
Viêm xoang hàm tái phát nhiều lần.
Viêm xoang hàm do nấm, do răng.
Dị vật xoang hàm.
Polyp đơn độc mũi xoang (polyp Killian).
U nang, u lành tính xoang hàm.
Chống chỉ định
Chống chỉ định tuyệt đối
Các bệnh lý nội khoa nặng, mất bù như suy thận, các bệnh lý về máu,..
Chống chỉ định tương đối
Viêm xoang cấp, viêm xoang có cốt tủy viêm.
Chuẩn bị
Người thực hiện
Các bác sĩ chuyên khoa Tai Mũi Họng từ chuyên khoa I trở lên được đào tạo về phẫu thuật nội soi mũi xoang.
Phương tiện
Bộ dụng cụ phẫu thuật nội soi mũi xoang.
Thuốc tê (lidocain + adrenalin 1/10.000), thuốc co mạch (naphazolin, oxymetazolin,…).
Người bệnh
Khám nội soi tai mũi họng, làm xét nghiệm đầy đủ:
Được chụp phim cắt lớp vi tính mũi xoang hai tư thế coronal và axial.
Khám trước mổ: bác sĩ Gây mê hồi sức.
Giải thích về cách thức phẫu thuật, tai biến có thể xảy ra.
Hồ sơ bệnh án
Hoàn thiện hồ sơ bệnh án theo như quy định chung.
Các bước tiến hành
Kiểm tra hồ sơ
Kiểm tra người bệnh
Vô cảm
Phẫu thuật có thể thực hiện dưới gây tê tại chỗ hoặc gây mê toàn thân.
Tư thế
Người bệnh nằm ngửa, có gối đầu, đầu cao hơn ngực (10-15o).
Phẫu thuật viên chính đứng bên phải người bệnh, người phụ đứng bên đối diện và trên đầu.
Kỹ thuật
Đặt bấc mũi tẩm thuốc co mạch, như: naphazolin, oxymetazolin,..
Tiêm tê dưới niêm mạc tại các điểm: chân bám cuốn giữa, niêm mạc vùng mỏm móc, lưng cuốn dưới, lỗ thoát của dây thần kinh khẩu cái trên.
Cắt mỏm móc từ sau ra trước bằng kìm cắt ngược hoặc từ trước ra sau bằng dao lá lúa.
Mở rộng lỗ thông xoang hàm bằng kìm cắt ngược hoặc dao hút – cắt (Micro debrider, hummer).
Lấy sạch bệnh tích trong xoang hàm qua lỗ thông xoang.
Theo dõi và chăm sóc sau mổ
Rút merocel sau mổ 24 giờ hay 48 giờ.
Hút máu đọng, lấy vẩy hoặc giả mạc, làm thuốc mũi xoang hàng ngày.
Rửa mũi – xoang từ ngày thứ 3 sau mổ.
Tai biến và xử trí
Chảy máu: nhét bấc.
Tổn thương ống lệ tỵ.
