Đại cương
Điều trị rụng tóc bằng tiêm dưới da triamcinolon là kỹ thuật tiêm thuốc triamcinolon vào dưới da vùng rụng tóc nhằm ức chế phản ứng miễn dịch tại chỗ, kích thích sự phát triển của nang tóc.
Chỉ định
Rụng tóc thành mảng.
CHỐNG CHỈ ĐỊNH
Người bệnh không đồng ý hoặc không hợp tác điều trị.
Hội chứng Cushing hoặc giả Cushing.
Rối loạn kinh nguyệt kéo dài.
Trứng cá nặng.
Loét dạ dày, tá tràng đang tiến triển.
Bệnh toàn thể nặng, tăng huyết áp, đái tháo đường, suy tim, suy hô hấp, người bệnh đang điều trị thuốc corticoid.
Người bệnh đang nhiễm trùng cấp, lao phổi, nhiễm nấm, suy giảm miễn dịch nặng.
Vùng da đầu điều trị đang chiếu xạ, rụng tóc có sẹo.
Vùng da đầu có loét, viêm nang lông, chảy máu, nhiễm trùng hoặc vi nấm.
Phụ nữ có thai/ cho con bú.
Chuẩn bị
Nơi thực hiện
Phòng thủ thuật đủ rộng (diện tích trên 12m2), kín đáo, được tiệt trùng (tia cực tím).
Đảm bảo các điều kiện: Ánh sáng: 300-700 lux, nhiệt độ: 21-24oC, độ ẩm: 60-70%.
Người thực hiện
Bác sĩ: 1người.
Điều dưỡng được đào tạo về quy trình: 1 người.
Trang thiết bị, dụng cụ, thuốc, vật tư tiêu hao
Trang thiết bị: Bơm tiêm áp lực.
Dụng cụ: Khay quả đậu, pince, kéo, bơmtiêm 1ml, bơm tiêm 5ml…
Thuốc: Natri clorua 0,9%, Povidin, cồn 70, lidocain 2%, Triamcinolon 40mg/ml.
Vật tư tiêu hao: Bông, gạc, găng vô trùng.
Người bệnh
Được tư vấn về phương pháp, qui trình điều trị: sự cần thiết, hiệu quả, tai biến…
Tư vấn về tác dụng phụ của phương pháp này (rong kinh, teo da, dãn mạch….).
Tâm lý ổn định, sẵn sàng điều trị.
Hồ sơ bệnh án (người bệnh nội trú), phiếu điều trị (người bệnh ngoại trú)
Phiếu chỉ định, phiếu chuẩn bị, giấy cam kết, xét nghiệm nếu có.
Ảnh thương tổn người bệnh trước và sau thủ thuật.
Các bước tiến hành
Nhóm làm thủ thuật
Trang phục bảo hộ: Mặc áo, đội mũ, đeo kính, khẩu trang.
Rửa tay hoặc sát trùng tay nhanh,đi găng vô trùng.
Kiểm tra người bệnh
Đúng người bệnh, đúng thương tổn cần điều trị.
Người bệnh nằm trên bàn, tư thế thoảimái, phù hợp để tiến hành thủ thuật.
Pha thuốc
Thuốc tiêm triamcinolon 8mg/ml;
Cách pha: Pha 1ml triamcinolon 40mg/ml với 4ml NaCL 0,9% hoặc Xylocain 2%.
Vô trùng
Sát trùng rộng vùng điều trị bằng povidin 10% hoặc chlorhexidin 2%, cồn 70°…
Trải toan có lỗ vô khuẩn che phủ xung quanh, bộc lộ vùng điều trị.
Tiêm thuốc
Chia vùng rụng tóc thành các ô vuông có cạnh 1cm. Tiêm thuốc vào giữa các ô.
Khối lượng: 0,2- 0,3ml mỗi điểm. Liều tối đa: 80mg/lần.
Sát trùng và làm sạch vùng điều trị
Làm sạch vùngđiềutrị bằng gạc với NaCl 0,9% hoặc Oxy già 2% thể tích.
Sát trùng vùngđiềutrị bằng povidin 10% hoặc chlorhexidin 2%, cồn 70…
Bôi thuốc và băng thương tổn
Đặt gạc vô trùng, khô lên vùng tiêm, ấn nhẹ và giữ đến khi hết chảy máu.
Bôi kem/ mỡ kháng sinh hoặc các chất sát trùng khác.
Theo dõi
Theo dõi 30 phút. Sau 30 phút người bệnh ổn định có thể ra về.
Toàn trạng: phát hiện sớm sốc phản vệ, theo dõi chức năng sống và rối loạn khác.
Tại chỗ: tình trạng chảy máu, co thắt mạch, tình trạng phù nề và các rối loạn khác.
Xử trí tai biến
Báo bác sĩ ngay khi có tai biến.
Sốc phản vệ: kiểm soát chức năng sống, xử trí ngay theo phác đồ sốc phản vệ.
Tai biến khác: tuỳ theo loại và mức độ, khi ổn định chuyển chuyên khoa điều trị.
Loét sau tiêm: thay băng hàng ngày, kháng sinh tại chỗ, toàn thân (nếu cần).
Trứng cá do thuốc, rối loạn kinh nguyệt năng, loét dạ dày: ngừng điều trị.
Liệu trình
Tiêm 4-5 lần/đợt và mỗi lần tiêm cách nhau 4 tuần.
