Nguyên lý
Ghi hình động quá trình thuốc phóng xạ di chuyển từ tĩnh mạch ngoại vi đến các mạch máu lớn và các buồng tim sau khi tiêm bolus thuốc phóng xạ với hoạt độ phóng xạ cao đường tĩnh mạch. Qua đó, đánh giá tốc độ tuần hoàn từ tĩnh mạch ngoại vi đến các mạch máu lớn, đánh giá các buồng tim, các luồng thông (shunt) trong tim, chức năng tim và vận động thành cơ tim.
Chỉ định
Đánh giá phân số tống máu thất phải và thất trái.
Đánh giá chức năng tim trong các bệnh tim bẩm sinh.
Đánh giá rối loạn chức năng thất phải như trong nhồi máu cơ tim thất phải, thông liên thất và liên nhĩ, bệnh cơ tim, bệnh phổi mạn tính, tăng áp động mạch phổi nguyên phát, hẹp động mạch phổi …
Phát hiện hở van hai lá và động mạch chủ, đánh giá các shunt bát thường.
Đánh giá trước và sau phẫu thuật.
Phát hiện rối loạn vận động thành cơ tim.
Đánh giá thời gian tuần hoàn giữa các buồng tim (chamber-to-chamber transit times) và thời gian qua phổi (pulmonary transit times).
Chống chỉ định
Người bệnh không hợp tác khi làm nghiệm pháp
Chuẩn bị
Người thực hiện
Bác sỹ chuyên khoa Y học hạt nhân.
Bác sỹ tim mạch.
Điều dưỡng Y học hạt nhân.
Cán bộ hóa dược phóng xạ.
Cán bộ an toàn bức xạ.
Kỹ thuật viên Y học hạt nhân.
Phương tiện, thuốc phóng xạ
Máy ghi đo: máy Gamma Camera trường nhìn rộng (large field of view gamma camera), bao định hướng năng lượng thấp, đa mục đích, độ phân giải cao.
Thuốc phóng xạ: đảm bảo chất lượng, 99mTc-pertechnatat, 99mTc-sulfurcolloid hoặc 99mTc-DTPA, 99mTc-MIBI, 99mTc- tetrofosmin đảm bảo chromatography > 90%.
Liều dùng cho người lớn: 8 – 20 mCi (296-740 MBq).
Tiêm bolus tĩnh mạch.
Dụng cụ, vật tư tiêu hao
Bơm tiêm 1ml, 5ml, 10ml. Kim lấy thuốc.
Bông, cồn, băng dính, thuốc sát trùng.
Găng tay, khẩu trang, mũ y tế.
Áo chì, kính chì, cái bọc bơm tiêm bằng chì, liều kế cá nhân.
Chuẩn bị người bệnh
Giải thích cho người bệnh về quy trình xét nghiệm.
Tháo các đồ trang sức hoặc vật dùng bằng kim loại khi nằm trên bàn ghi đo.
Các bước tiến hành
Đặt các điện cực điện tim
Tư thế người bệnh: nằm ngửa, để tay trái lên trên. Tiêm tại vị trí tĩnh mạch nền trước khuỷu tay hoặc tĩnh mạch cổ (nếu có thể)
Set-up máy tính: theo chương trình đặt trước 16 hình/chu kỳ, 20 – 35 hình/giây, ma trận 64 x 64 hoặc 32 x 32.
Thời điểm ghi đo: Ghi đo cùng thời gian tiêm thuốc phóng xạ
Ghi hình khoảng 20 – 120 giây hoặc 800 – 1200 hình theo chế độ gamma camera.
Thu nhận theo quy trình chụp SPECT tim của gamma camera SPECT.
Đánh giá kết quả
Hình ảnh bình thường
Phân số tống máu thất trái 50 – 80%, phân số tống máu thất phải 40 – 60%. thuốc phóng xạ đi từ nhĩ phải và thất phải đến 2 phổi, nhĩ trái và thất trái, không có bất thường do tắc nghẽn hoặc thay đổi hướng. Hoạt động co bóp và chức năng các buồng tim bình thường.
Hình ảnh bệnh lý
Các rối loạn vận động, co bóp các thành tim, xuất hiện các shunt bất thường như thông liên nhĩ, thông liên thất…, giảm phân số tống máu.
Theo dõi và xử trí tai biến
Theo dõi người bệnh qua monitor điện tim.
Đề phòng và xử trí các triệu chứng mạch vành tim nếu có.