Đại cương
Thở oxy qua mặt nạ (mask) không có túi dự trữ: là kỹ thuật làm tăng thêm nồng độ oxy khí thở vào (FiO2) bằng mask không có túi dự trữ oxy nhằm cung cấp đủ oxy cho nhu cầu chuyển hóa của cơ thể. Phương pháp này cung cấp FiO2 khoảng 40 – 60%.
Chỉ định
Ở trẻ có nhu cầu thở oxy, chỉ định thở oxy mask khi:
Trẻ tự thở và nhu cầu oxy khí thở vào cao (FiO2) > 40%.
Có chống chỉ định hoặc tai biến khi thở oxy gọng mũi.
Chống chỉ định
Tổn thương nặng vùng mặt không cho phép tỳ đè.
Chuẩn bị
Người thực hiện
Điều dưỡng chăm sóc người bệnh hoặc kỹ thuật viên đã được đào tạo.
Phương tiện
(Mỗi loại 1 chiếc cho 1 người bệnh)
Cột đo lưu lượng oxy.
Bình làm ẩm oxy chứa nước cất (nếu thở oxy mask kéo dài).
Dây dẫn oxy.
Mask không có túi dự trữ phù hợp theo lứa tuổi.
Người bệnh
Trẻ được nằm trên giường cấp cứu cạnh nguồn oxy.
Làm thông thoáng đường thở trên.
Kiểm tra các dấu hiệu, chỉ số lâm sàng: nhịp thở, dấu hiệu gắng sức, tình trạng da niêm mạc, đo SpO2, mạch, tinh thần và các dấu hiệu nặng khác.
Hồ sơ bệnh án
Ghi đầy đủ thông tin cá nhân và tình trạng trẻ trước thở oxy.
Các bước tiến hành
Kiểm tra hồ sơ, người bệnh
Thông tin cá nhân, tình trạng lâm sàng, chỉ định thở oxy.
Thực hiện kỹ thuật
Lắp cột đo lưu lượng vào nguồn oxy.
Lắp bình làm ẩm vào cột lưu lượng, nếu cần.
Lắp dây dẫn oxy vào đầu ra (cột lưu lượng hoặc bình làm ẩm).
Lắp mask vào dây dẫn oxy.
Điều chỉnh lưu lượng oxy cần thiết.
Kiểm tra oxy các mối nối đảm bảo không hở
Cho mask kín mũi và miệng trẻ.
Cố định mask: vòng dây cao su có sẵn ra sau gáy trẻ, thít chặt vừa phải để mask ôm kín mũi, miệng trẻ nhưng trẻ không khó chịu.
Theo dõi
Trong 30 phút đầu thở oxy, phải theo dõi trẻ liên tục bằng máy đo SpO2 và nhịp tim. Đánh giá nhịp thở, mức độ gắng sức, da niêm mạc và tinh thần để điều chỉnh lưu lượng oxy phù hợp.
Khi trẻ thở oxy ổn định, theo dõi mỗi 3 giờ: các mối nối dẫn oxy, tình trạng đáp ứng của trẻ, SpO2.
Điều chỉnh lưu lượng oxy đảm bảo SpO2 trong giới hạn cho phép.
Thay mask, dây dẫn, bình làm ẩm hàng ngày.
Tai biến và xử trí
Khô niêm mạc đường thở: làm ẩm khí thở vào
Ngộ độc oxy: điều chỉnh lưu lượng oxy phù hợp
Bội nhiễm vi khuẩn từ dụng cụ thở oxy: dùng mask, dây dẫn 1 lần, thay dụng cụ (mask, dây dẫn, bình làm ẩm) hàng ngày.