Nội dung

Thử cơ bằng tay

 

Đại cương

Định nghĩa

Thử cơ bằng tay (Mannual Muscle Testing) là phương pháp dùng tay người khám để đánh giá khả năng co cơ chủ động hay cơ lực của một cơ hoặc một nhóm cơ cụ thể của người bệnh.

Bảng phân độ cơ lực bằng phương pháp thử cơ bằng tay

 

Bậc cơ

Tiêu chí đánh giá

5

Người bệnh co cơ thực hiện hết tầm vận động khớp ở tư thế kháng trọng lực, thắng được lực đề kháng tối đa từ phía người khám

4

Người bệnh co cơ thực hiện hết tầm vận động khớp ở tư thế kháng trọng lực, thắng được lực đề kháng tương đối mạnh từ phía người khám

3

Người bệnh co cơ thực hiện hết tầm vận động khớp ở tư thế kháng trọng lực, không có lực đề kháng từ phía người khám

2

Người bệnh co cơ thực hiện hết tầm vận động khớp ở tư thế loại bỏ trọng lực tác động lên chi thể

1

Người khám có thể nhìn hoặc sờ thấy sự co cơ nhưng không có sự vận động nào của khớp

0

Không sờ/nhìn thấy sự co cơ nào

Chỉ định

Liệt do tổn thương thần kinh trung ương

Liệt do tổn thương thần kinh ngoại biên

Liệt do bệnh cơ

Một số bệnh lý cơ xương khớp khác có ảnh hưởng đến chức năng vận động

CHỐNG CHỈ ĐỊNH

Gãy xương chưa liền

Ngay sau phẫu thuật, giai đoạn liền tổn thương 

Tăng trương lực cơ quá nhiều

Người bệnh tổn thương khả năng nhận thức hoặc kiểm soát hành vi, không có khả năng phối hợp với người đánh giá

Chuẩn bị

Người lượng giá:

Bác sĩ phục hồi chức năng, kỹ thuật viên vật lý trị liệu

Phương tiện 

Phiếu thử cơ

Bàn khám

Mặt phẳng ít ma sát để thử cơ

Người bệnh

Hồ sơ bệnh án

Các bước tiến hành

Kiểm tra hồ sơ

Kiểm tra người bệnh

Thực hiện kỹ thuật

Thời gian để lượng giá một nhóm cơ thường dưới 5 phút. Tổng thời gian thực hiện Thử cơ bằng tay phụ thuộc vào số cơ được thử.

Hướng dẫn người bệnh về những thao tác sẽ thực hiện để người bệnh phối hợp tốt với người đánh giá.

Đặt tư thế người bệnh sao cho phù hợp với từng nhóm cơ và bậc thử cơ.

Cố định tốt để tránh vận động thay thế của các nhóm cơ khác.

Đánh giá sơ bộ tầm vận động thụ động của khớp liên quan

Yêu cầu người bệnh thực hiện hết tầm vận động khớp theo các tư thế và lực đề kháng khác nhau tùy thuộc vào bậc thử cơ

Kết hợp nhìn, sờ, tạo lực đề kháng tùy thuộc vào bậc thử cơ

Thử các cơ ở gốc chi trước, ngọn chi sau

Thực hiện thử cơ ở cả 2 bên cơ thể để đối chiếu

Quan sát, cho điểm từng nhóm cơ theo thang điểm từ 0 đến 5

Điền vào phiếu thử cơ

Ghi lại ngày giờ đánh giá. Ký, ghi rõ họ tên người đánh giá.

Theo dõi

Tiến hành thử cơ định kỳ trong suốt thời gian nằm viện và khi người bệnh xuất viện. Theo dõi sự tiến triển về cơ lực của người bệnh.

Xử trí tai biến

Đây là một phương pháp lượng giá đơn giản, không can thiệp; chưa ghi nhận tai biến nào trong quá trình đánh giá.