Đại cương
Bệnh lý viêm gân (tendinopathy) và viêm túi thanh dịch quanh gân (bursitis) rất thường gặp trên thực tế lâm sàng. Điều trị bệnh lý này thường phối hợp tiêm thuốc chống viêm corticoid chậm vào bao gân và thuốc giảm đau, giảm viêm đường uống. Thủ thuật này thường được chọc mù do các bác sỹ chuyên khoa cơ xương khớp thực hiện.
Chọc hút dưới siêu âm ngoài việc có độ chính xác cao hơn đặc biệt các tổn thương sâu, phương pháp này cũng cho phép giảm nguy cơ biến chứng.
Chỉ định và chống chỉ định
Chỉ định
Các trường hợp viêm gân, điểm bám gân và viêm túi thanh dịch quanh gân.
Chống chỉ định
Những trường hợp có nhiễm trùng toàn thân hoặc bị nhiễm trùng tại chỗ định tiêm.
Chuẩn bị
Người thực hiện
Bác sỹ chuyên khoa
Bác sỹ phụ
Điều dưỡng
Phương tiện
Máy siêu âm với các đầu dò chuyên dụng
Giấy in, máy in ảnh, hệ thống lưu trữ hình ảnh
Túi nylon vô trùng bọc đầu dò siêu âm.
Thuốc
Thuốc gây tê tại chỗ
Dung dịch sát khuẩn da, niêm mạc
Vật tư y tế thông thường
Bơm tiêm 5; 10ml
Nước cất hoặc nước muối sinh lý
Găng tay, áo, mũ, khẩu trang phẫu thuật
Bộ dụng cụ can thiệp vô trùng: dao, kéo, kẹp, 4 bát kim loại, khay quả đậu, khay đựng dụng cụ
Bông, gạc, băng dính phẫu thuật.
Hộp thuốc và dụng cụ cấp cứu tai biến thuốc đối quang.
Vật tư y tế đặc biệt
Kim chọc khớp chuyên dụng
Người bệnh
Người bệnh được giải thích kỹ về thủ thuật để phổi hợp với thầy thuốc.
Tại phòng can thiệp: người bệnh nằm, đặt đường truyền tĩnh mạch, lắp máy theo dõi nhịp thở, mạch, huyết áp, điện tâm đồ, SpO2.
Sát trùng da sau đó phủ khăn phủ vô khuẩn có lỗ.
Người bệnh quá kích thích, không nằm yên: cần cho thuốc an thần…
Phiếu xét nghiệm
Hồ sơ bệnh án điều trị nội trú
Có phiếu chỉ định thực hiện thủ thuật đã được thông qua
Phim ảnh chụp X quang, CLVT, CHT (nếu có).
Các bước tiến hành
Thực hiện tại phòng thủ thuật vụ khuẩn
Kiểm tra hồ sơ bệnh án, xem xét chỉ định, chống chỉ định
Siêu âm kiểm tra vị trí tổn thương. Kiểm tra siêu âm màu (nếu có) đề loại trừ các tổn thương mạch máu
Xác định vị trí chọc kim và vị trớ cần tiêm và đặt tư thế người bệnh thuận lợi, xác định đường chọc, độ sâu cần chọc từ mặt da tới tổn thương.
Sát trùng tay, đi găng vụ khuẩn
Bọc đầu dò siêu âm bằng túi nylon vô trùng
Sát khuẩn vị trớ chọc kim
Đưa kim vào vị trí đó xác định dưới siêu âm.
Tiêm corticiod (thường dùng là Depo-Medrol 40mg)
Sau khi rút kim: Sát trùng lại và băng chỗ chọc dịch bằng băng dính y tế.
Dặn người bệnh không cho nước tiếp xúc với vị trí chọc hút trong 24giờ.
Sau 24h mới bỏ băng dính và rửa nước bình thường.
Tai biến và xử trí
Chảy máu: Cầm máu bằng cách ấn chặt bông hoặc gạc một lúc hoặc băng ép cầm máu
Nhiễm trùng vị trí chọc: điều trị bằng khác sinh
