Nội dung

Filaria (giun chỉ) ấu trùng trong máu nhuộm soi

Mục đích và nguyên lý

Mục đích 

Phát hiện ấu trùng giun chỉ trong máu. 

Nguyên lý

Nhận định ấu trùng giun chỉ trong máu trên tiêu bản nhuộm Giemsa dựa trên hình thể, cấu tạo, kích thước và tính chất bắt màu.

Chuẩn bị

Người thực hiện

Người thực hiện: Cán bộ xét nghiệm đã được đào tạo và có chứng chỉ hoặc chứng nhận về chuyên ngành Vi sinh – Ký sinh trùng.

Người nhận định và phê duyệt kết quả: Cán bộ có trình độ đại học hoặc sau đại học về chuyên ngành Vi sinh – Ký sinh trùng.

Phương tiện, hóa chất

Phương tiện, hóa chất như ví dụ dưới đây hoặc tương đương.

Trang thiết bị

Kính hiển vi.

Tủ an toàn sinh học cấp 2.

Đồng hồ bấm giờ.

Dụng cụ, hóa chất và vật tư tiêu hao (bao gồm nội kiểm, ngoại kiểm)

STT

Chi phí hóa chất, vật tư tiêu hao

Đơn vị

Số lượng

1

Tube lấy bệnh phẩm

Cái

1,000

2

Que cấy

Cái

1,000

3

Lam kính

Cái

2,000

4

Lá kính 

Cái

2,000

5

Giemsa cốt 

ml

1,000

6

Dung dịch đệm

ml

10,000

7

Bông

Kg

0,001

8

Cồn 90 độ (vệ sinh dụng cụ)

ml

10,000

9

Panh

Cái

0,0001

10

Khay đựng bệnh phẩm

Cái

0,0001

11

Hộp vận chuyển bệnh phẩm

Cái

0,0001

12

Pipet nhựa

Cái

2,000

13

Axit ngâm lam

ml

10,000

14

Cái

0,100

15

Khẩu trang

Cái

0,100

16

Găng tay

Đôi

3,000

17

Găng tay xử lý dụng cụ

Đôi

0,020

18

Quần áo bảo hộ

Bộ

0,001

19

Dung dịch rửa tay

ml

8,000

20

Khăn lau tay

Cái

0,010

21

Bút viết kính

Cái

0,020

22

Bút bi

Cái

0,010

23

Bật lửa

Cái

0,010

24

Sổ lưu kết quả xét nghiệm

Quyển

0,001

25

Cồn sát trùng tay nhanh

ml

1,000

26

Giấy trả kết quả xét nghiệm

Tờ

2,000

27

QC (nếu thực hiện) *

 

0,1

28

EQAS (nếu thực hiện) *

 

0,005

* Ghi chú: 

Chi phí nội kiểm cho quy trình kỹ thuật được tính cụ thể theo Chương trình nội kiểm (QC) là 1/10 tổng chi phí dụng cụ, hóa chất, vật tư tiêu hao (với số lượng ≥ 10 mẫu cho 1 lần tiến hành kỹ thuật).

Chi phí ngoại kiểm cho quy trình kỹ thuật được tính cụ thể theo Chương trình ngoại kiểm (EQAS) là 1/200 tổng chi phí dụng cụ, hóa chất, vật tư tiêu hao (với số lần ngoại kiểm trung bình 2 lần/1 năm)

Bệnh phẩm

Máu toàn phần có chống đông.

Phiếu xét nghiệm

Điền đầy đủ thông tin theo mẫu phiếu yêu cầu.

Các bước tiến hành

Các bước tiến hành thực hiện theo phương tiện, hóa chất được ví dụ ở trên.

Lấy bệnh phẩm

+ Thời gian lấy máu

Lấy máu về đêm từ 22 giờ đêm đến 4 giờ sáng.

+ Cách lấy máu

Theo đúng quy định của chuyên ngành Vi sinh (xem Phụ lục 4).

Tiến hành kỹ thuật

Làm 3 giọt máu đặc trên cùng 1 lam để khô.

Pha dung dịch Giemsa cốt với dung dịch đệm nồng độ 10%.

Nhuộm lam với dung dịch Giemsa đã pha để 10 phút. 

Rửa nước, để khô.

Quan sát kính hiển vi vật kính 10X- 40X.

Nhận định kết quả

Dương tính 

Ấu trùng giun chỉ có kích thước 180 – 220 X 5 – 6µm bắt màu xanh tím. Ngoài cùng là lớp áo dài hơn thân, trên thân có các hạt nhiễm sắc.

Âm tính

Không tìm thấy ấu trùng giun chỉ.  

Những sai sót và xử trí

Sai sót

Giọt máu đặc bị bong sau khi nhuộm do lấy máu quá nhiều hoặc khi rửa dưới vòi nước chảy mạnh.

Xử trí

Lấy máu vừa phải, rửa dưới vòi nước chảy nhẹ hoặc đưa vào trong chậu rửa.