Đại cương
Chọc hút tế bào u giáp bằng kim nhỏ để chẩn đoán xác định và phân loại bệnh có vai trò quan trọng góp phần định hướng điều trị các bệnh lý tuyến giáp. Tuy nhiên trong 1 số trường hợp u nhỏ khó chọc vào đúng u nếu không có sự hỗ trợ của siêu âm, do vậy để đảm bảo độ chính xác cao cần chọc hút tế bào u giáp bằng kim nhỏ dưới hướng dẫn của siêu âm
Chỉ định
Các trường hợp u tuyến giáp (U nang hoặc bướu nhân hoặc ung thư giáp) có kích thước
Chống chỉ định
Các trường hợp tăng năng giáp.
Các trường hợp bị các bệnh về máu không đông
Các trường hợp đang trong tình trạng cấp cứu
Chuẩn bị
Người thực hiện
1 bác sĩ giải phẫu bệnh.
1 bác sĩ siêu âm
1 kỹ thuật viên
Phương tiện
Bông, cồn, pince
Bơm tiêm 10 ml, kim tiêm 20G
Máy siêu âm tuyến giáp
Phòng thủ thuật vô trùng.
Tiêu bản
Thuốc nhuộm H.E hoặc Giem sa
Người bệnh
Người bệnh được khám kỹ tuyến giáp.
Giải thích cho người bệnh về việc bác sỹ sẽ tiến hành thủ thuật để người bệnh an tâm và hợp tác trong quá trình chọc hút.
Người bệnh được ăn no, nghỉ ngơi 10 phút trước khi tiến hành thủ thuật
Hồ sơ bệnh án:
Làm hồ sơ bệnh án theo mẫu qui định chung của Bộ Y tế
Các bước tiến hành
Sát trùng vùng tuyến giáp chọc hút mà đã được xác định trên lâm sàng và trên siêu âm.
Xác định lại vị trí u giáp trên siêu âm, đường vào u gần nhất và dễ nhất.
Chọc thẳng kim qua da và theo dõi đường đi của kim chọc trên màn hình siêu âm.
Dùng áp lực âm tính trong bơm tiêm hút bệnh phẩm trong u giáp ra.
Bơm dịch chọc hút trong xylanh ra lam kính, trải bệnh phẩm lên tiêu bản – Nhuộm H.E hoặc Giem sa
Đọc tổn thương trên kính hiển vi. Phân loại tổn thương tế bào học
Tai biến và cách xử trí
Chảy máu trong:
Đây là tai biến thường gặp sau khi chọc hút dịch. Để xử lý và phòng chống dùng 1 cục bông khô vô trùng ép chặt vào vùng chọc hút trong 10 phút.
Choáng:
Xảy ra trong quá trình chọc hút dịch hoặc ngay sau khi hút dịch, xử lý bằng cách cho người bệnh nằm nghỉ.
Nhiễm trùng:
Để phòng chống nhiễm trùng thì thủ thuật phải được thực hiện trong điều kiện vô trùng. Nếu có bội nhiễm cần cho kháng sinh.