Nội dung

Vi khuẩn vi hiếu khí nuôi cấy và định danh bằng phương pháp thông thường

Mục đích và nguyên lý

Mục đích 

Phát hiện và định danh vi khuẩn vi hiếu khí gây bệnh bằng phương pháp nuôi cấy kinh điển.

Nguyên lý

Dựa vào đặc điểm và  hình dạng, tính chất bắt màu của vi khuẩn khi nhuộm Gram, đặc điểm của khuẩn lạc trên môi trường nuôi cấy, điều kiện khí trường cần cho nuôi cấy và các thử nghiệm sinh vật hóa học để xác định vi khuẩn.

Chuẩn bị

Người thực hiện

Người thực hiện: Nhân viên xét nghiệm đã được đào tạo và có chứng chỉ hoặc chứng nhận về chuyên ngành Vi sinh.

Người nhận định và phê duyệt kết quả: Người có trình độ đại học hoặc sau đại học về chuyên ngành Vi sinh

Phương tiện, hóa chất (ví dụ hoặc tương đương): 

Trang thiết bị: 

Tủ an toàn sinh học cấp 2 

Tủ ấm thường, tủ ấm CO2

Kính hiển vi 

Lò hấp

Máy đo độ đục chuẩn

Máy tính cài phần m m đọc API (nếu có)

Hộp nuôi cấy kín     

Dụng cụ, hóa chất và vật tư tiêu hao (bao gồm nội kiểm, ngoại kiểm)

STT

Chi phí hóa chất, vật tư tiêu hao

Đơn vị

1

Môi trường vận chuyển bệnh phẩm

lọ

2

Môi trường nuôi cấy vi hiếu khí

đĩa

3

Túi Genbag vi hiếu khí

túi

4

Bộ định danh API 

bộ

5

Dung dịch Oxydase

ml

6

Thuốc nhuộm tím Gentian

ml

7

Lugol

ml

8

Cồn tẩy màu 950

ml

9

Thuốc nhuộm đỏ Fucsin

ml

10

Dầu soi kính

ml

11

Cồn 700 lau tủ an toàn sinh học

ml

12

Đầu côn 200µl vô trùng

cái

13

Lam kính

cái

14

Que cấy nhựa vô trùng

cái

15

Tube plastic 5 ml vô trùng

cái

16

Khay đựng bệnh phẩm

cái

17

Hộp vận chuyển bệnh phẩm

cái

18

Dung dịch xà phòng rửa tay

ml

19

A xít ngâm lam

ml

20

Mũ bảo hộ

cái

21

Khẩu trang

cái

22

Găng tay

đôi

23

Giấy lau bề mặt tủ an toàn

tờ

24

Dung dịch khử trùng

ml

25

Găng xử lý dụng cụ

đôi

26

Bút viết kính

cái

27

Bút bi

cái

28

Túi đựng rác

cái

29

Áo phòng xét nghiệm

cái

30

Sổ xét nghiệm

tờ

31

Giấy trả kết quả xét nghiệm

tờ

32

Nội kiểm tra chất lượng (QC)* (nếu thực hiện)

 

33

Ngoại kiểm tra (EQAS)* (nếu thực hiện)

 

Ghi chú:

Chi phí nội kiểm cho quy trình kỹ thuật được tính cụ thể theo Chương trình nội kiểm (QC) là 1/10 tổng chi phí dụng cụ, hóa chất, vật tư tiêu hao (với số lượng > 10 mẫu cho 1 lần tiến hành kỹ thuật).

Chi phí ngoại kiểm cho quy trình kỹ thuật được tính cụ thể theo Chương trình ngoại kiểm (EQAS) là 1/200 tổng chi phí dụng cụ, hóa chất, vật tư tiêu hao (với số lần ngoại kiểm trung bình 4 lần/1 năm).

Bệnh phẩm

Tất cả bệnh phẩm được chỉ định nuôi cấy tìm vi khuẩn vi hiếu khí. 

Phiếu xét nghiệm

Điền đầy đủ thông tin theo mẫu phiếu yêu cầu

Các bước tiến hành

Lấy bệnh phẩm

Theo đúng quy định của chuyên ngành Vi sinh.

Tiến hành kỹ thuật

Nhuộm soi bệnh phẩm, đánh giá sơ bộ

Cấy bệnh phẩm trên môi trường nuôi cấy 

Ủ ấm trong điều kiện khí trường tối ưu phù hợp, nhiệt độ thích hợp và trong thời gian phù hợp với tuỳ loại căn nguyên cần tìm kiếm.

Lấy khuẩn lạc nghi ngờ nhuộm Gram, thử tính chất sinh vật hóa học đơn giản, định danh bằng bộ API. 

Nhận định kết quả

Dựa kết quả nhuộm Gram, đặc điểm khuẩn lạc và đặc điểm sinh vật hóa học của vi khuẩn để nhận định kết quả.

Dương tính: Phân lập và định danh được vi khuẩn gây bệnh. Trả tên vi khuẩn gây bệnh đến mức độ chi và/hoặc loài.

Âm tính: Không tìm thấy hoặc không phân lập được vi khuẩn gây bệnh

Những sai sót và xử trí

Quy trình này chỉ áp dụng cho nuôi cấy và định danh tìm vi khuẩn vi hiếu khí trong các loại bệnh phẩm.

Kết quả âm tính không có nghĩa là không có vi khuẩn gây bệnh trong bệnh phẩm, mà chỉ khẳng định là không tìm thấy vi khuẩn gây bệnh có thể phân lập được bằng quy trình nuôi cấy này.

Bệnh phẩm lấy, vận chuyển và bảo quản không đúng yêu cầu có thể đưa đến kết quả âm tính hoặc dương tính giả.