Định nghĩa
Là áp xe khu trú ở vùng mang tai, nguyên nhân thường do viêm mủ tuyến mang tai.
Nguyên nhân
Viêm tuyến mang tai
Viêm mủ tuyến mang tai.
Sỏi tuyến nước bọt nhiễm khuẩn.
Do răng
Răng viêm quanh cuống không được điều trị.
Răng có viêm quanh răng không được điều trị.
Do biến chứng răng khôn.
Do nguyên nhân khác
Do chấn thương.
Nhiễm trùng các vùng lân cận.
Viêm hạch vùng mang tai.
Chẩn đoán
Chẩn đoán xác định
Lâm sàng
Toàn thân
Có biểu hiện nhiễm trùng: sốt cao, mạch nhanh, hơi thở hôi….
Có thể có hạch vùng lân cận cùng bên.
Tại chỗ
Ngoài miệng
Có khối sưng nề hoặc cứng vùng mang tai, trước hoặc dưới ống tai ngoài.
Theo thời gian, sưng sẽ lan rộng, có thể lan cả nửa mặt, làm cho nề mi mắt và mắt bị khép lại.
Da trên khối sưng căng bóng, đỏ, sờ vào đau.
Rãnh giữa bờ trước xương chũm và bờ sau cành lên bị sưng đầy, ấn lõm và đau.
Bệnh nhân có thể bị hạn chế há miệng.
Trong miệng
Với bệnh nhân có hạn chế há miệng chúng ta rất khó khám trong miệng.
Niêm mạc má xung huyết.
Có thể có sưng sau trụ thành bên hầu.
Miệng lỗ ống Stenon nề, vuốt dọc tuyến ngoài má thấy mủ chảy qua miệng ống.
Cận lâm sàng
Phim MRI, CT scanner
Xác định chính xác vị trí, kích thước và số lượng của ổ mủ.
Có thể có sỏi hoặc dị vật ở vùng tuyến mang tai.
Chẩn đoán phân biệt
Áp xe vùng cơ cắn:
Sưng vùng cơ cắn, khít hàm nhiều.
Áp xe hạch vùng mang tai:
Không có mủ chảy qua ống Stenon khi ấn vào vùng mang tai.
Điều trị
Nguyên tắc
Dẫn lưu mủ và điều trị nguyên nhân.
Điều trị cụ thể
Điều trị toàn thân
Kháng sinh và nâng cao thể trạng.
Điều trị tại chỗ
Rạch dẫn lưu mủ.
Kỹ thuật
Vô cảm.
Rạch da bờ trước ống tai ngoài, từ cung tiếp xuống gần góc hàm hoặc rạch da dưới và quanh góc hàm.
Bóc tách da và mô dưới da.
Dùng kẹp Kocher thâm nhập vào vùng áp xe để dẫn lưu mủ.
Bơm rửa.
Đặt dẫn lưu.
Điều trị nguyên nhân
Tiên lượng và biến chứng
Tiên lượng
Nếu dẫn lưu mủ phối hợp với điều trị nguyên nhân thì có kết quả điều trị tốt.
Biến chứng
Viêm tấy tỏa lan vùng mặt.
Nhiễm trùng huyết.
Phòng bệnh
Khám răng miệng định kỳ để phát hiện các răng sâu, tổn thương viêm quanh răng, mọc lệch để điều trị kịp thời.
Khi phát hiện sỏi tuyến mang tai thì phẫu thuật lấy sỏi.
