Nội dung

Hồng cầu, bạch cầu trong phân soi tươi

Mục đích và nguyên lý

Mục đích 

Phát hiện hồng cầu, bạch cầu trong phân.

Nguyên lý

Nhận định hồng cầu, bạch cầu trong phân khi làm tiêu bản soi tươi dưới kính hiển vi quang học dựa trên hình thể, kích thước, và cấu tạo.

Chuẩn bị

Người thực hiện

Người thực hiện: Cán bộ xét nghiệm đã được đào tạo và có chứng chỉ hoặc chứng nhận về chuyên ngành Vi sinh – Ký sinh trùng. 

Người nhận định và phê duyệt kết quả: Cán bộ có trình độ đại học hoặc sau đại học về chuyên ngành Vi sinh – Ký sinh trùng.

Phương tiện, hóa chất

Phương tiện, hóa chất như ví dụ dưới đây hoặc tương đương.

Trang thiết bị

Kính hiển vi quang học.

Tủ an toàn sinh học cấp 2.

Dụng cụ, hóa chất và vật tư tiêu hao (bao gồm nội kiểm, ngoại kiểm)

STT

Chi phí hóa chất, vật tư tiêu hao

Đơn vị

Số lượng

1

Lọ lấy bệnh phẩm

Lọ

1,000

2

Que cấy

Cái

2,000

3

Lam kính

Cái

1,000

4

Lá kính

Cái

2,000

5

Bông

Kg

0,001

6

Cồn 90 độ (vệ sinh dụng cụ)

ml

10,000

7

Panh

Cái

0,0001

8

Khay đựng bệnh phẩm

Cái

0,0001

9

Hộp vận chuyển bệnh phẩm

Cái

0,0001

10

Nước muối sinh lý

ml

5,000

11

Lugol

ml

2,000

13

Pipet nhựa

Cái

2,000

14

Axit ngâm lam

ml

10,000

15

Cái

0,020

16

Khẩu trang

Cái

0,020

17

Găng tay

Đôi

3,000

18

Găng tay xử lý dụng cụ

Đôi

0,020

19

Quần áo bảo hộ

Bộ

0,001

20

Bút viết kính

Cái

0,020

21

Bút bi

Cái

0,010

22

Bật lửa

Cái

0,010

23

Sổ lưu kết quả xét nghiệm

Quyển

0,001

24

Cồn sát trùng tay nhanh

ml

1,000

25

Dung dịch nước rửa tay

ml

8,000

26

Khăn lau tay

Cái

0,010

27

Giấy trả kết quả xét nghiệm

Tờ

2,000

28

QC (nếu thực hiện) *

 

0,1

29

EQAS (nếu thực hiện) *

 

0,005

* Ghi chú: 

Chi phí nội kiểm cho quy trình kỹ thuật được tính cụ thể theo Chương trình nội kiểm (QC) là 1/10 tổng chi phí dụng cụ, hóa chất, vật tư tiêu hao (với số lượng ≥ 10 mẫu cho 1 lần tiến hành kỹ thuật).

Chi phí ngoại kiểm cho quy trình kỹ thuật được tính cụ thể theo Chương trình ngoại kiểm (EQAS) là 1/200 tổng chi phí dụng cụ, hóa chất, vật tư tiêu hao (với số lần ngoại kiểm trung bình 2 lần/1 năm).

Bệnh phẩm

Phân.

Phiếu xét nghiệm

Điền đầy đủ thông tin theo mẫu phiếu yêu cầu.

Các bước tiến hành

Các bước tiến hành thực hiện theo phương tiện, hóa chất được ví dụ ở trên.

Lấy bệnh phẩm 

Theo đúng quy định của chuyên ngành Vi sinh (xem Phụ lục 4).

Tiến hành kỹ thuật

Nhỏ dung dịch NaCL 9‰ và dung dịch Lugol 1% lên trên một lam kính.

Dùng que lấy một lượng phân (bao kín đầu que) hòa đều với giọt NaCL 9‰ đến khi có màu đục, làm tương tự đối với giọt Lugol 1%. 

Đặt lá kính lên trên giọt dung dịch.

Quan sát kính hiển vi ở vật kính 40X.

Nhận định kết quả

Dương tính

Hồng cầu: Hình tròn kích thước 7 – 8µm màu hồng nhạt, trung tâm nhạt màu.

Hồng cầu thoái hóa: Bờ răng cưa không đều.

Bạch cầu đa nhân hình tròn kích thước lớn 10 – 15µm.

Bạch cầu đơn nhân hình tròn, bầu dục, đa giác kích thước 20 – 25 µm.

Âm tính

Không tìm thấy hồng cầu, bạch cầu.  

Những sai sót và xử trí

Sai sót

Nhỏ quá nhiều dung dịch lên lam kính.

Làm tiêu bản quá dầy hoặc quá mỏng.

Xử trí

Đặt tiêu bản trên tờ báo vẫn đọc được chữ là đạt. Nếu làm tiêu bản quá dầy sẽ khó soi, làm mỏng quá sẽ bỏ sót không phát hiện được hồng cầu, bạch cầu.