Nội dung

Siêu âm can thiệp- đặt ống thông dẫn lưu ổ áp xe gan

Đại cương

Là kỹ thuật dẫn lưu mủ các ổ áp xe trong gan dưới sự quan sát và hướng dẫn của siêu âm.

Chỉ định

Ổ áp xe có đường kính ≥ 5cm.

Ổ áp xe có đường kính

Ổ áp xe dọa vỡ.

Ổ áp xe đã dịch hóa trên siêu âm.

Chống chỉ định

Rối loạn đông máu: tỷ lệ prothrombin

Chuẩn bị

Người thực hiện

02 bác sĩ: 01 điều khiển máy siêu âm, 01 thực hiện thủ thuật.

01 điều dưỡng.

Phương tiện

Dụng cụ

Máy siêu âm đầu dò quét thẳng hoặc quét hình quạt.

Bộ ống thông dẫn lưu Pigtail 8F.

Dây dẫn đường (Guide-wire).

Găng, bông, gạc vô khuẩn.

Các dụng cụ vô khuẩn khác: bơm và kim tiêm, chỉ khâu chân dẫn lưu, khay men, khay quả đậu, khăn trải có lỗ, các lọ đựng bệnh phẩm làm xét nghiệm, lam kính.

Thuốc

Thuốc sát khuẩn, thuốc gây tê lidocain 2%.

Người bệnh

Giải thích cho người bệnh về mục đích làm thủ thuật, động viên người bệnh an tâm và hợp tác với thày thuốc.

Hồ sơ bệnh án

Theo qui định chung, có đủ xét nghiệm máu chảy, máu đông, đông máu cơ bản nằm trong giới hạn bình thường và một số xét nghiệm vi sinh khác.

Các bước tiến hành

Đặt đầu dò tìm vị trí thuận lợi nhất: ổ áp xe gan nằm giữa đường dẫn, đường đi của kim không đi qua các mạch máu lớn, túi mật. Đường đi của kim ngắn nhất nhưng phải qua nhu mô gan lành.

Sát khuẩn vùng định chọc, trải khăn có lỗ.

Gây tê và chọc theo kỹ thuật đã giới thiệu, khi kim vào giữa ổ áp xe, rút nòng thông, dùng bơm tiêm 20 ml hút mủ, lấy bệnh phẩm làm xét nghiệm.

Đưa guide-wire dẫn đường vào ổ áp xe: đưa guide-wire ổ áp xe qua kim chọc dẫn lưu, tiếp tục đẩy guide-wire vào trong ổ áp xe cho đến khi toàn bộ phần ngọn của guide-wire đã nằm trong ổ áp xe.

Đưa ống thông dẫn lưu vào trong ổ áp xe: đưa ống thông dẫn lưu Pigtail vào trong ổ áp xe theo guide-wire, kiểm tra đầu ống thông Pigtail đã nằm ở vị trí dẫn lưu thuận lợi, rút guide-wire, cố định ống thông dẫn lưu qua da.

Hút mủ và bơm rửa ổ áp xe: dịch mủ từ trong ổ áp xe được hút một chiều bằng syring qua dẫn lưu. Sau đó dùng nước muối sinh lý bơm rửa nhiều lần đến khi dịch trong trở lại.

Theo dõi

Theo dõi mạch, huyết áp, nhiệt độ, vị trí chọc kim, chân ống thông dẫn lưu, tình trạng bụng, tình trạng hô hấp của người bệnh trong 24giờ sau làm thủ thuật.

Tai biến và xử trí

Chảy máu: nếu có dịch ổ bụng chọc dò ra máu thì cần xét chỉ định ngoại khoa để phẫu thuật.

Viêm phúc mạc: do rỉ mủ vào trong ổ bụng, rỉ mật vào ổ bụng, chỉ định khoa ngoại để phẫu thuật.

Thủng tạng rỗng: chỉ định khoa ngoại để phẫu thuật.

Tràn khí màng phổi: dẫn lưu khí màng phổi. -Tràn mủ màng phổi: dẫn lưu mủ màng phổi.

Tắc, tụt ống thông dẫn lưu: bơm nước muối sinh lý thông ống thông dẫn lưu nếu tắc, đặt lại ống thông dẫn lưu nếu tụt.