Đại cương
Chẩn đoán chính xác khối u gan bằng siêu âm 2D cũng đã được ghi nhận, tuy nhiên việc chẩn đoán phân biệt các loại khối u gan: HCC, u máu, u tuyến trong gan…, thì siêu âm 2D khó phân biệt. Siêu âm doppler màu ra đời đã góp thêm thông tin quan trọng cho chúng ta thăm khám và biết được các thông tin như: Khối u có tăng sinh mạch hay không, mạch máu quanh khối u như thế nào. Tuy nhiên với những khối ung thư nhỏ thì ngay cả chụp mạch cũng không thấy tăng sinh mạch, mà chẩn đoán bằng sinh thiết khối u dưới hướng dẫn của siêu âm mới cho chẩn đoán xác định.
Chỉ định
Các khối u gan.
Chống chỉ định
Không có chống chỉ định.
Chuẩn bị
Người thực hiện
01 Bác sĩ chuyên khoa đã được đào tạo về siêu âm doppler.
01 Điều dưỡng hoặc kỹ thuật viên.
Phương tiện
Máy siêu âm doppler: 01 chiếc
Máy tính: 01 chiếc
Máy in màu: 01 chiếc
Bàn làm việc để máy tính, máy in.
Bàn siêu âm (dùng cho người bệnh nằm): 01 chiếc
Gel siêu âm.
Người bệnh
Cũng như siêu âm bụng, người bệnh nên được nhịn ăn sau 6 giờ.
Hồ sơ bệnh án
Nếu có hồ sơ bệnh án nên tham khảo thêm các thăm dò hình ảnh khác như: Chụp cắt lớp vi tính ổ bụng, chụp cộng hưởng từ ổ bụng có tiêm thuốc.
Các bước tiến hành
Người bệnh được nằm lên bàn siêu âm, tư thế nằm ngửa hoặc nghiêng trái, thẳng hai chân, cho hai tay lên đầu, bộc lộ toàn bộ phần thượng vị và vùng hạ sườn phải.
Sau khi kiểm tra vị trí khối u bằng siêu âm 2D, sau đó sẽ kiểm tra bằng siêu âm doppler năng lượng và siêu âm doppler màu.
Kiểm tra sự tăng sinh mạch bằng siêu âm doppler năng lượng, xét nghiệm HIV.
Kiểm tra các mạch máu quanh khối u.
Đánh giá kết quả, chụp ảnh.
Tài liệu tham khảo
Phạm Minh Thông và CS: Siêu âm Doppler màu trong thăm khám mạch máu tạng và mạch ngoại biên. Nhà xuất bản Y học, 2012
Thomas L.Szabo: Diagnostic ultrasound Imaging: Inside out. Elsvier acadermia press, 2004.
W.Schaberle. “Ultraound in vascular Diagnosis”, Spinger-Verlag Berlin heidelberg, 2004.
Killi RM. “Doppler sonography of the native liver”. Eur J Radiol 1999; 32 (1): 21-36.
Leslie M. Scoutt “ Ultrasound Clinics” Elsevier Saunders, 2007.
Phillip M Hokgkin, A.R. Bodenham, Scott T. Reeves: “Practical Ultrasound in Anesthesia for critical care and pain management”, Informa Healthcare, New York London, 2008.